10 năm xử lý 53 vụ vi phạm, truy thu thuế gần 1 tỷ đồng
Cao Bằng, với hơn 333 km đường biên giới cùng nhiều cửa khẩu, lối mở và đường mòn, luôn tiềm ẩn nguy cơ cao về buôn lậu và vận chuyển hàng hóa trái phép, trong đó mặt hàng thuốc lá điếu, nguyên liệu thuốc lá và thuốc lá thế hệ mới luôn là mục tiêu của các đối tượng.
Trong 10 năm (từ 30/9/2014 đến 30/9/2025), Ban Chỉ đạo 389/ĐP tỉnh đã cùng các sở, ngành liên quan vào cuộc quyết liệt, xử lý tổng cộng 53 vụ việc với 57 đối tượng vi phạm liên quan đến buôn bán, vận chuyển thuốc lá. Kết quả, đã có 41 vụ được xử phạt vi phạm hành chính, thu về hơn 370 triệu đồng, đồng thời truy thu thuế lên tới 937,06 triệu đồng và tiến hành tiêu hủy 63.247 sản phẩm thuốc lá các loại.
Các lực lượng chức năng như Công an, Hải quan, Biên phòng, và Quản lý thị trường đã tăng cường phối hợp, trao đổi thông tin để triển khai đồng bộ nhiều giải pháp kiểm tra, ngăn chặn. Nhiều vụ việc điển hình có tính chất nghiêm trọng đã được phát hiện, trong đó có 5 vụ bị khởi tố hình sự với 9 đối tượng. Điển hình, vụ việc năm 2022, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh đã khởi tố bị can Hà Văn Thượng về tội vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới, thu giữ 2.500 cây thuốc lá sử dụng với thiết bị IQOS có giá trị trên 1,4 tỷ đồng. Gần đây nhất, cuối năm 2024, lực lượng chức năng đã khởi tố vụ án, khởi tố 3 bị can về tội buôn bán và vận chuyển hàng cấm, thu giữ 10.380 bao thuốc lá điếu nhập lậu mang các nhãn hiệu nổi tiếng.
Thách thức từ địa hình, mạng xã hội và khoảng trống pháp lý
Nhờ sự chỉ đạo và thực hiện quyết liệt, tình hình buôn lậu thuốc lá điếu trên địa bàn tỉnh trong 10 năm qua không phát sinh những "điểm nóng" hay các vụ việc có tính chất nghiêm trọng. Tuy nhiên, các vụ vi phạm diễn ra nhỏ lẻ vẫn tồn tại với thủ đoạn ngày càng tinh vi, chủ yếu là trà trộn hàng hóa, gửi qua xe khách hoặc thuê người nhận để mang đi tiêu thụ.
Cao Bằng vẫn đối mặt với những thách thức không nhỏ. Địa hình đồi núi phức tạp và nhiều đường mòn qua biên giới khiến công tác phòng chống buôn lậu gặp khó khăn. Thêm vào đó, đời sống cư dân biên giới còn khó khăn, dễ bị các đối tượng buôn lậu lợi dụng và lôi kéo. Phương thức thủ đoạn hiện nay còn phức tạp hơn khi các đối tượng lợi dụng triệt để mạng xã hội, sàn thương mại điện tử và các nhóm kín để giao dịch, vận chuyển hàng lậu, gây khó khăn cho việc điều tra và xử lý.
Đặc biệt, công tác chống buôn lậu thuốc lá thế hệ mới đang gặp vướng mắc do pháp luật hiện hành chưa có cơ chế quản lý và chế tài đủ mạnh, đồng thời việc định giá tang vật còn thiếu cơ sở. Những bất cập về nhân lực và phương tiện kỹ thuật cũng như sự thiếu thống nhất trong việc kiện toàn Ban Chỉ đạo 389 các xã, phường sau khi thực hiện mô hình chính quyền địa phương hai cấp đã ảnh hưởng đến hiệu quả lãnh đạo, chỉ đạo chung của tỉnh.
Cơ quan Thường trực BCĐ 389 tỉnh nhận định rằng những tháng cuối năm, đặc biệt là dịp Tết Nguyên đán, hoạt động buôn lậu thuốc lá điếu và thuốc lá thế hệ mới sẽ có chiều hướng gia tăng, đặc biệt trên không gian mạng. Do đó, tỉnh xác định tiếp tục quán triệt và triển khai nghiêm các chỉ thị, nghị quyết về chống buôn lậu thuốc lá là nhiệm vụ trọng tâm. Cao Bằng sẽ tăng cường kiểm soát trọng điểm, phối hợp chặt chẽ giữa các lực lượng, quyết tâm không để hình thành đường dây, ổ nhóm buôn lậu, đồng thời đề cao trách nhiệm của người đứng đầu các ngành, địa phương để giữ vững an ninh trật tự trên tuyến biên giới.
Thành Nam (t/h)
