Hang Dơi nằm trên địa bàn xã Thạnh Bình, TP. Đà Nẵng ,thuộc xã Tiên An, huyện Tiên Phước, tỉnh Quảng Nam (cũ) được xếp hạng di tích danh lam thắng cảnh cấp tỉnh theo Quyết định số 1687 ngày 17/6/2025 của UBND tỉnh Quảng Nam (cũ) (nay là UBND TP. Đà Nẵng).
Phát biểu tại lễ đón nhận, ông Dương Đức Lin - Phó Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch UBND xã Thạnh Bình cho biết: Đây là niềm vui lớn của Đảng bộ và nhân dân Thạnh Bình, đặc biệt sự kiện diễn ra vào thời điểm hân hoan phấn khởi chào mừng chào mừng Đại hội Đảng bộ xã Thạnh Bình lần thứ I (nhiệm kỳ 2025 -2030); chào mừng thành lập xã Thạnh Bình, TP. Đà Nẵng mới.
Đồng thời bày tỏ sự cảm ơn đến các đơn vị trước đây như: Phòng VH&TT huyện Tiên Phước, UBND tỉnh Quảng Nam, Sở VHTTDL Quảng Nam (trước đây) đã quan tâm thực hiện hồ sơ khoa học đề nghị xếp hạng di tích; tạo mọi điều kiện thuận lợi để hồ sơ di tích danh lam thắng cảnh Hang Dơi được thực hiện và có quyết định xếp hạng.
Là một xã mới được thành lập sau sắp xếp, nhưng Thạnh Bình là vùng địa văn hóa, lịch sử với bề dày hàng trăm triệu năm; nơi ghi đậm dấu ấn, chứng tích của nền văn hóa tiền sơ sử, văn hóa Sa Huỳnh, văn hóa Chăm,...
Quần thể Hang Dơi được kiến tạo từ 530 đến 158 triệu năm, một trong những hệ tầng đá cổ nhất ở vùng Quảng Nam – Đà Nẵng. Các đá thuộc hệ tầng Khâm Đức và Núi Vú là đá biến chất lộ trên diện rộng ở danh thắng Hang Dơi, thể hiện rõ qua màu sắc, cấu tạo phân phiến, vi uốn nếp…
Đây là vết lộ hiếm có ở xứ nhiệt đới vì lộ toàn đá gốc, trong khi đó phần lớn ở các nơi khác (ở Yên Bái, Nghệ An và Tây Nguyên) đá gốc đều bị phong hóa mạnh.
Các điểm lộ đá gốc hang Dơi như một bảo tàng tự nhiên về hoạt động địa chất, góp phần làm sáng tỏ lịch sử của một giai đoạn phát triển địa chất quan trọng của trái đất.
Chính vì vậy, đây là những địa điểm lý thú để tham quan du lịch, học tập nghiên cứu nằm hiểu rõ môi trường tạo thành các loại đá và quá trình biến đổi của tự nhiên dưới tác động của nhiệt độ, áp suất, trường lực kiến tạo.
Theo ông Lin, hang Dơi có cảnh quan thiên nhiên khá hữu tình. Những ghềnh đá phiến được mài mòn rất sắc nét, tạo nên những đường nét lạ mắt, hấp dẫn giống như các ký tự cổ trên bề mặt các vách đá.
Ngoài ra, các khối đá dáng chắc khỏe, hình dạng kỳ vĩ; những hình ảnh thiên tạo giống như những bức thạch đồ, thạch tranh đầy trừu tượng trên bề mặt phiến đá. Những khối đá có hình thù kỳ dị khiến người xem suy đoán, tưởng tượng…
Trong kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ, hang Dơi là cơ sở của các tổ chức cách mạng của Khu 5, Tỉnh ủy Quảng Nam và của H.Tiên Phước cũ. Nơi đây, công binh xưởng QB 150 Khu 5 đã chọn làm điểm đóng cơ sở để sản xuất vũ khí đạn dược. Nhờ nguồn phân dơi rất dồi dào trong các hang động, các công nhân đã khai thác để sản xuất thuốc súng, đảm bảo được nguồn đạn được cung cấp cho cả chiến trường Khu 5.
Lê Dũng
