Dịch vụ thu gom, vận chuyển rác sinh hoạt tại TP. HCM: Liệu có độc quyền?

Kỳ 6: Có sự buông lỏng trong quản lý thu gom rác?

Ngày 10/6, tại buổi làm việc với PV TH&CL, ông Tạ Thanh Khiêm, Phó trưởng phòng TN&MT quận Bình Thạnh cho rằng: Đúng là chính quyền địa phương chưa quản lý được lực lượng thu gom rác. Vấn đề này, đã tồn tại từ lâu, các đường dây thu gom rác không ổn định, thường xuyên thuê đi thuê lại, cho thuê thời vụ,“đa cấp” đường rác… nên rất khó quản lý.

Thời gian qua, TH&CL đã có loạt bài viết phản ánh liên quan đến việc thu gom rác tại khu vực quận Bình Thạnh (TP. HCM), rác tồn ứ thành bãi lộ thiên trong thời gian dài, gây ô nhiễm mỹ quan đô thị, phiếu thu tiền rác khác nhau, nhiều mệnh giá không ổn định (giao động từ 30.000 200.000 đồng/tháng)…

Đặc biệt, việc đơn vị thu gom rác tự ý tăng giá thu mà không có sự thỏa thuận nào với hộ dân, nếu hộ dân không đồng ý mức phí đó, thì rác thải sẽ không được thu dọn, chất đống nhiều ngày, gây ô nhiễm môi trường.

Lượng lớn rác thải sinh hoạt bị bỏ lại, khu vực đường Chu văn An, P26, quận Bình Thạnh, người dân phản ảnh 

Trước thực trạng trên, TH&CL có nhiều văn bản gửi đến lãnh đạo UBND quận Bình Thạnh về việc "có hay không phía cơ quan chức năng đã buông lỏng quản lý, thiếu trách nhiệm trong công tác quản lý mỹ quang đô thị?". Tuy nhiên, sau hơn 2 tháng, Phòng TN&MT quận Bình Thạnh mới có thông tin làm việc với PV TH&CL để trả lời bức xúc của bạn đọc.

Theo đó, tại buổi làm việc, ông Tạ Thanh Khiêm - Phó trưởng phòng TN&MT quận Bình Thạnh trả lời câu hỏi trên: Đây là trách nhiệm của cả một hệ thống quản lý, chứ không riêng quận Bình Thạnh!

Ông Khiêm còn cho biết, hiện nay trên địa bàn quận có 2 đơn vị thu gom rác là Công ty TNHH MTV dịch vụ công ích quận Bình Thạnh và Hợp tác xã vệ sinh môi trường Thống Nhất (HTX Thống Nhất). Trong đó, về mặt quản lý thì vai trò của HTX Thống Nhất chưa chặt chẽ, chưa quản lý được lực lượng thu gom rác. Trong khi quận Bình Thạnh quản lý HTX chỉ trên giấy tờ. 

Ông Tạ Thanh Khiêm -  Phó trưởng phòng TN&MT quận Bình Thạnh tại buổi làm việc với phóng viên 

Cũng tại buổi làm việc, nói về giá thu gom rác đối với hộ cá thể, đơn cử trường hợp khi thu phí rác của một hộ dân với mức giá 200.000 đồng/tháng - có hay không việc cá nhân thu gom rác phải chi 10% cho phường, 10% cho HTX và tồn tại vấn nạn tiêu cực “mua đường rác” trong nhiều năm?

Phó trưởng phòng TN&MT quận Bình Thạnh khẳng định, đúng là có việc “phải mua đường rác”. Đây là vấn đề chưa được quản lý chặt, trách nhiệm thuộc về HTX, bởi đơn vị này đang trực tiếp quản lý các xã viên.

Riêng về giá, ông Khiêm cho rằng, Phòng Kinh tế quận sẽ kiểm tra các chứng từ liên quan để đối chiếu với Chi cục Thuế. Vì thực tế, HTX báo cáo bao nhiêu thì quận tiếp nhận bấy nhiêu, hoàn toàn không cụ thể.

"Quận Bình Thạnh đang đề ra “những yêu cầu khi tham gia thu gom, vận chuyển rác thì đơn vị thu gom rác bắt buộc phải có tư cách pháp nhân, phương tiện thu gom phải đảm bảo, thu giá đúng, đủ, để không gây ảnh hưởng đến từng hộ dân” - ông Khiêm cho biết thêm.

Tại nhiều địa điểm trên địa bàn quận Bình Thạnh vẫn ngập rác, gây ô nhiễm môi trường

Đối với công tác tuyên truyền, phổ biến đến người dân về ý thức môi trường, ông Tạ Thanh Khiêm cho hay, mỗi năm quận Bình Thạnh phải chi 100 triệu đồng cho hoạt động này, nhưng vẫn không hiệu quả.

Bên cạnh đó, mỗi năm quận Bình Thạnh tiếp nhận đến 20 tỷ đồng từ ngân sách thành phố phục vụ việc thu gom, vận chuyển rác thông qua đấu thầu, nhưng không thấm vào đâu vì lượng rác hàng năm tăng bất thường?

Như vậy, hàng loạt lý do về những bất cập trong vấn đề thu gom, vận chuyển rác trên địa bàn được Phòng TN&MT quận Bình Thạnh đưa ra: Công tác quản lý, điều hành yếu kém là do chính sách còn nhiều bất cập; công tác quản lý lực lượng thu gom rác, giá thu không đồng thuận là do phía HTX vệ sinh môi trường không chặt chẽ, sát sao; việc chấp hành, thực hiện những quy định bảo vệ môi trường chưa đạt kết quả tốt là do người dân thiếu ý thức, chưa tuân thủ...

Tuy nhiên, dư luận vẫn cho rằng, việc quản lý môi trường, đô thị tại quận Bình Thạnh còn tồn tại nhiều bất cập trong thời gian dài, gây bức xúc trong dư luận - thể hiện sự yếu kém, buông lỏng, thiếu trách nhiệm trong công tác quản lý của các cơ quan chức năng địa phương...

 Hương Nguyên – Nguyễn Kiên