Khu vực khai thác đá Ruby – Saphia khu vực Đồi Tỷ (huyện Quỳ Châu, Nghệ An).
Khu vực khai thác đá Ruby – Saphia khu vực Đồi Tỷ (huyện Quỳ Châu, Nghệ An).

Theo Quyết định số 54/QĐ-XPHC do Phó Chủ tịch UBND tỉnh Bùi Thanh An ký ban hành, các vi phạm của doanh nghiệp bị phát hiện sau đợt kiểm tra mỏ đá quý Ruby - Saphia tại khu vực đồi Tỷ - khe Mét, xã Châu Bình (huyện Quỳ Châu), do tổ công tác liên ngành của Sở Nông nghiệp và Môi trường thực hiện.

Một trong những vi phạm nghiêm trọng là hành vi chiếm dụng 1,28 ha đất nông nghiệp không được phép để làm khu chế biến, bãi thải và công trình phụ trợ. Với lỗi này, doanh nghiệp bị phạt 250 triệu đồng và buộc nộp lại số tiền thu lợi bất hợp pháp hơn 137 triệu đồng.

Công ty còn bị xử phạt vì không thực hiện đúng nội dung Báo cáo đánh giá tác động môi trường, như chưa xây dựng mương thu nước mưa, chưa có hệ thống xử lý nước thải sinh hoạt. Tổng mức phạt cho lỗi này là 90 triệu đồng.

Ngoài ra, đơn vị bố trí kho chứa chất thải nguy hại không đảm bảo yêu cầu kỹ thuật, không phân loại, không dán nhãn theo quy định – dẫn đến mức phạt tiếp tục là 90 triệu đồng.

Theo kết quả kiểm tra, Công ty Đá quý Hà Nội trong hai năm liên tiếp (2023-2024) không lập và gửi báo cáo môi trường định kỳ; không cắm mốc ranh giới khu vực khai thác đúng quy cách; không lắp trạm cân để kiểm soát sản lượng khoáng sản đưa ra khỏi mỏ; không đầy đủ hồ sơ, chứng từ xác định sản lượng khai thác thực tế.

Đặc biệt, doanh nghiệp còn khai thác vượt ngoài diện tích được cấp phép 626m², không gửi thiết kế mỏ cho các cơ quan liên quan, lập hộ chiếu nổ mìn thiếu nội dung, hệ thống chống sét không được kiểm tra định kỳ, và không có phương án phòng ngừa, ứng phó sự cố hoá chất tại kho vật liệu nổ.

Tổng hợp các lỗi vi phạm, Công ty Đá quý Hà Nội bị xử phạt hành chính số tiền hơn 782 triệu đồng, cộng với hơn 137 triệu đồng thu lợi bất hợp pháp phải nộp lại, nâng tổng số tiền nộp ngân sách lên hơn 920 triệu đồng.

Công ty CP Đá quý và vàng Hà Nội có trụ sở tại số 91 phố Đinh Tiên Hoàng, quận Hoàn Kiếm, Hà Nội. Giám đốc điều hành là ông Nguyễn Quốc Tuấn. Theo giấy phép do Bộ Tài nguyên và Môi trường cấp năm 2020, doanh nghiệp được khai thác mỏ đá quý Ruby - Saphia tại khu vực đồi Tỷ - khe Mét trong thời hạn 5 năm 7 tháng. Diện tích mỏ là 4,72 ha, với công suất khai thác 50kg đá quý/năm và tổng trữ lượng cho phép 229kg.

Các hành vi vi phạm nêu trên đang đặt ra câu hỏi về trách nhiệm giám sát và thực thi pháp luật trong hoạt động khai thác khoáng sản tại địa phương.

Lê Quyết