Chính sách hướng tới người yếu thế
Theo dự thảo, người dân có hộ khẩu thường trú hoặc tạm trú liên tục từ hai năm tại Hà Nội, đang sở hữu xe máy chạy nhiên liệu hóa thạch, sẽ được hỗ trợ 20% giá trị xe máy điện (từ mức giá 10 triệu đồng trở lên), nhưng không vượt quá 5 triệu đồng mỗi trường hợp. Chính sách áp dụng một lần cho mỗi người và có hiệu lực đến trước ngày 1/1/2031.
Đặc biệt, hộ nghèo được hỗ trợ tối đa 20 triệu đồng khi đổi xe, hộ cận nghèo 15 triệu đồng. Đây là mức hỗ trợ cao gấp 4 đến 6 lần so với đề xuất trước đây của Sở Xây dựng và tương đương với chính sách mà TP. HCM đang xây dựng.
Ngoài khoản hỗ trợ trực tiếp, thành phố đề xuất giảm 50% lệ phí đăng ký và cấp biển số cho xe máy điện, miễn hoàn toàn lệ phí cho hộ nghèo và cận nghèo, áp dụng trước 2031, Hà Nội cũng có kế hoạch hỗ trợ 30% tiền lãi vay trong tối đa 12 tháng khi mua xe tại các đơn vị liên kết ngân hàng hoặc công ty tài chính.
Với doanh nghiệp, taxi và xe buýt chuyển sang phương tiện giao thông xanh và giữ nguyên biển số định danh sẽ được hỗ trợ toàn bộ lệ phí. Doanh nghiệp cho thuê xe hoặc sử dụng tạm thời lòng đường, vỉa hè để làm điểm đỗ xe xanh sẽ được miễn phí tối đa 5 năm.
Song song với các chính sách chuyển đổi phương tiện, thành phố mở rộng nhóm đối tượng được miễn tiền vé khi sử dụng vận tải công cộng khối lượng lớn, gồm người có công, người khuyết tật, người cao tuổi, trẻ em dưới 6 tuổi, hộ nghèo, học sinh, sinh viên và công nhân làm việc tại các khu công nghiệp.
Tăng tốc hạ tầng trạm sạc
Thành phố đặt mục tiêu từng bước tăng cường hạ tầng trạm sạc. UBND cấp xã sẽ đề xuất vị trí xây trạm nạp công cộng. Các bãi đỗ xe trong chung cư, tòa nhà thương mại, bệnh viện và công trình công cộng khu vực trong vành đai 3 phải chuyển đổi tối thiểu 15% chỗ đỗ sang trạm nạp trước ngày 1/1/2030; công trình xây mới phải đạt tối thiểu 30%. Trên hệ thống hạ tầng giao thông, khu vực trong vành đai 3 phải đạt ít nhất 15% trạm nạp trước năm 2030, các dự án mới yêu cầu tối thiểu 30%.
Doanh nghiệp đầu tư trạm nạp được hỗ trợ 30% tiền lãi vay trong tối đa 5 năm, 50% chi phí giải phóng mặt bằng và miễn 100% tiền thuê đất trong 5 năm đầu. Các dự án này có thể lập, thẩm định và quyết định đầu tư ngay mà không cần qua bước xin chủ trương đầu tư.
Những chính sách trên nhằm cụ thể hóa Luật Thủ đô 2024 và Chỉ thị 20 của Thủ tướng về kiểm soát ô nhiễm. Lộ trình hạn chế xe máy xăng tại Hà Nội đang siết lại nhanh chóng: từ 1/7/2026 cấm xe máy chạy xăng trong vành đai 1; đến 2028 cấm xe máy trong vành đai 2; từ 2030 cấm xe máy trong vành đai 3 và bắt đầu hạn chế ô tô sử dụng nhiên liệu hóa thạch.
Hà Nội hiện có khoảng 6,9 triệu xe máy, trong đó riêng khu vực vành đai 1 có 450.000 xe. Tại tọa đàm tháng 7/2025, Phó Chủ tịch UBND TP. Hà Nội Dương Đức Tuấn cho biết xe máy xăng chiếm tới 60% nguồn gây ô nhiễm không khí, trong khi 70% phương tiện đang lưu hành là xe cũ, khó kiểm soát khí thải.
Nếu nghị quyết được thông qua, Hà Nội sẽ trở thành địa phương đi đầu cả nước trong việc hỗ trợ chuyển đổi sang phương tiện giao thông xanh. Đây không chỉ là chính sách hỗ trợ người dân, mà còn là bước đi chiến lược hướng tới đô thị phát triển bền vững, giảm phát thải và nâng cao chất lượng sống của hơn 8 triệu cư dân thủ đô.
Hậu Thạch
