THCL 180.000 ha rừng “bốc hơi” trong 4 năm qua là số liệu đáng giật mình mà Bộ NN&PTNT vừa công bố. Một trong những nguyên nhân sâu xa dẫn tới tình trạng này chính là sự buông lỏng quản lý, bảo kê, bao che dẫn đến mất rừng.

Rừng xanh đang bị "Chảy máu"

Nếu không sớm có biện pháp ngăn chặn triệt để, việc “chảy máu” rừng xanh sẽ mang lại những hệ luỵ khôn lường.

“Cha chung” không ai khóc?

Trên thực tế, các vụ phá rừng nghiêm trọng ngang nhiên diễn ra tại nhiều địa phương trên toàn quốc. Đầu tháng 6 vừa qua, một vụ phá rừng nghiêm trọng đã xảy ra tại tiểu khu 63 rừng Sơn Trà. 16 cây gỗ rừng có đường kính gốc từ 15 – 143 cm với khối lượng tạm tính là 63,4 m3 gồm các loại chò, nhội, dẻ, sồi, lim xẹt, lòng mang đã thản nhiên bị chặt hạ trái phép. Phạm Trường Mai (SN 1988, Tổ 51, P. Thọ Quang, Q. Sơn Trà, Đà Nẵng) đã thừa nhận khai thác số gỗ nói trên.

Ông Mai cho rằng, do thấy cây gỗ bị ngã đổ trong rừng vì bị bão trong năm 2015 nên tận thu để sử dụng tại chỗ phục vụ trong khu vực kinh doanh dịch vụ du lịch sinh thái Nhất Lâm Thủy Trang Trà, nhưng chưa được cơ quan thẩm quyền cho phép. Kết luận của cơ quan chức năng khẳng định, ông Mai đã có hành vi lấy lâm sản trong rừng không được phép của cơ quan nhà nước có thẩm quyền, vi phạm Luật Bảo vệ và Phát triển rừng.

Trước đó, vào tháng 2/2016, thông qua phản ánh của người dân, lực lượng chức năng đã xử lý một vụ xâm hại rừng Sơn Trà kéo dài nhiều tháng khiến hơn 7 ha rừng bị chặt phá. Vụ phá rừng đã làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến sự phát triển của hệ động thực vật phong phú tại đây, đặc biệt ảnh hưởng đến môi trường sinh sống của loài vọoc chà vá chân nâu, là loài linh trưởng trong sách đỏ quý hiếm. Sau khi vụ việc được phanh phui, Chi cục Kiểm lâm Đà Nẵng đã có quyết định cách chức Hạt trưởng, Hạt phó và xử lý kỷ luật hai cán bộ Hạt Kiểm lâm liên quận Sơn Trà – Ngũ Hành Sơn.

Phát biểu tại Hội nghị “Các giải pháp khôi phục rừng bền vững vùng Tây Nguyên nhằm ứng phó với biến đổi khí hậu giai đoạn 2016 - 2020”, diễn ra cuối tháng 6 vừa qua, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc nhận định, rừng Tây Nguyên là mái nhà của Đông Dương, có vị trí chiến lược rất quan trọng và cũng ảnh hưởng đến các tỉnh miền Trung và Đông Nam Bộ. Mất rừng là mất Tây nguyên!

Thủ tướng cho rằng, căn bản là rừng đang vô chủ “cha chung không ai khóc”. Bởi theo số liệu, rừng giao cho người dân chỉ chiếm 4%, số còn lại 96% giao cho các tổ chức, nhưng gần như không được quản lý, giám sát chặt chẽ. Nhiều diện tích rừng giao rồi, nhưng do lực lượng mỏng, cùng với tình trạng tiêu cực, tham nhũng, bảo kê, bao che dẫn đến mất rừng diễn ra tương đối phổ biến.

Kiên quyết đóng cửa rừng tự nhiên

Đó là kết luận của Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nhằm bảo tồn hiệu quả 2,25 triệu ha rừng trên toàn quốc hiện nay.

Theo Thủ tướng, nếu không nhanh chóng chấn chỉnh thì rừng Tây Nguyên sẽ kiệt quệ, hậu quả sẽ khôn lường.

Để ngăn chặn hiệu quả tình trạng phá rừng tràn lan, Thủ tướng yêu cầu các địa phương xây dựng các phương án, giao cho một lực lượng chuyên trách chủ trì thực hiện để điều tra, truy bắt các băng nhóm phá, tiêu thụ gỗ rừngg. Cần làm rõ trách nhiệm của kiểm lâm, địa bàn, tránh tình trạng “cha chung không ai khóc”. Chúng ta đã cấm xuất khẩu gỗ tròn, nhưng chưa cấm gỗ tự nhiên đã qua chế biến - đó là một kẽ hở.

Thủ tướng khẳng định, Chính phủ sẽ đóng tất cả các cửa rừng tự nhiên, không chuyển 2,25 triệu ha rừng tự nhiên còn lại cho mục đích khác, kể cả các dự án đã được phê duyệt nhưng chưa triển khai, trừ các dự án liên quan an ninh, quốc phòng quan trọng. Từ nay, các địa phương không được cấp phép, tận thu gỗ nhằm ngăn chặn việc lợi dụng chủ trương chuyển đổi rừng nghèo để phá rừng.

Thủ tướng cũng yêu cầu các tỉnh Tây Nguyên dừng cấp phép cho các công trình thủy điện bao chiếm rừng, đất rừng. Yêu cầu các thủy điện phải thực hiện nghiêm quy định trồng rừng thay thế, kiên quyết thu hồi giấy phép đối với những thủy điện không chấp hành việc trồng rừng thay thế và chi trả dịch vụ môi trường rừng… Những biện pháp quyết liệt của Chính phủ - sẽ góp phần ngăn chặn hiệu quả tình trạng “chảy máu” rừng xanh, qua đó bảo tồn hiệu quả nguồn tài nguyên rừng vô giá của nước ta.

Quang Nam