Tín hiệu từ cuộc điện đàm cho thấy xu hướng cùng hợp tác và hỗ trợ
Ngay sau cuộc điện đàm với Tổng Bí thư Tô Lâm vào ngày 2/7, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã đăng tải trên mạng xã hội Truth Social, thông báo rằng Washington và Hà Nội đã đạt được một thỏa thuận thương mại khung. Theo nội dung thỏa thuận, phần lớn hàng hóa xuất khẩu từ Việt Nam sang Mỹ sẽ chịu mức thuế 20%, trong khi hàng hóa có nguồn gốc từ nước thứ ba nhưng trung chuyển qua Việt Nam sẽ bị áp mức thuế cao hơn, lên tới 40%.
Đổi lại, Việt Nam cam kết mở rộng cửa thị trường cho hàng hóa Mỹ, bao gồm cả ô tô dung tích lớn, với thuế nhập khẩu ở mức 0%. Thông báo này được đưa ra ngay trước thời hạn 9/7 là thời điểm mà Tổng thống Trump có thể ban hành các mức thuế cao hơn đối với hàng hóa đến từ nhiều quốc gia.
Thông tin này dù chưa có công bố chính thức, đang thu hút sự quan tâm lớn từ dư luận và giới kinh tế.
Tiến sĩ Bùi Kiến Thành nhận định, dù chi tiết mức thuế chưa được chính thức công bố, tuy nhiên chỉ riêng thông tin Mỹ dự kiến giảm thuế đối ứng với hàng Việt Nam cũng đã là tín hiệu rất tích cực. Theo ông, ngay cả trong trường hợp Mỹ áp mức thuế 20% như tin đồn, con số này vẫn cho phép hàng hóa Việt giữ được lợi thế cạnh tranh so với nhiều quốc gia khác.
“Chúng ta cần chờ thêm thông tin chính xác, nhất là mức thuế cụ thể Mỹ sẽ áp dụng với từng nước. Nhưng rõ ràng, tín hiệu từ cuộc điện đàm cho thấy xu hướng hợp tác và hỗ trợ lẫn nhau” ông Thành nói.
Ông cũng lưu ý rằng với các mặt hàng trung chuyển qua Việt Nam, mức thuế có thể cao hơn. Vấn đề then chốt hiện nay là xác định rõ định nghĩa về hàng hóa trung chuyển, cùng với đó là chiến lược của Việt Nam trong việc thương lượng để giảm thiểu tác động tiêu cực từ phía Mỹ.
“Việt Nam nên tập trung vào các mặt hàng có tiềm năng để đẩy mạnh sản xuất, xuất khẩu sang Mỹ như khoáng sản, đất hiếm là những lĩnh vực Mỹ đặc biệt quan tâm trong chiến lược an ninh kinh tế,” ông Thành nhấn mạnh.
Cùng quan điểm, ông Nguyễn Quang Huân, Chủ tịch HĐQT Công ty cổ phần HALCOM Việt Nam nhận định, những tuyên bố từ cả hai phía sau cuộc điện đàm là dấu hiệu rõ ràng về một bước ngoặt trong quan hệ thương mại song phương.
Thông tin từ Bộ Ngoại giao cho biết, hai bên đã nhất trí ra tuyên bố chung về việc thúc đẩy một khuôn khổ hiệp định thương mại đối ứng, công bằng và cân bằng. Tổng thống Trump cũng đánh giá cao việc Việt Nam mở cửa thị trường với hàng hóa Mỹ, đặc biệt là xe ô tô phân khối lớn, đồng thời cam kết sẽ giảm đáng kể thuế đối ứng với nhiều mặt hàng xuất khẩu của Việt Nam.
“Nếu mức thuế 20% là đúng, đó cũng mới chỉ là mức trung bình. Nhiều mặt hàng có thể sẽ được áp mức thấp hơn trước, và điều này mở ra nhiều cơ hội cho doanh nghiệp Việt,” ông Huân phân tích.
Ông cũng cho rằng việc Việt Nam ưu đãi hàng hóa Mỹ sẽ góp phần giúp người tiêu dùng trong nước tiếp cận hàng hóa Mỹ với mức giá cạnh tranh hơn, tạo ra lợi ích hai chiều.
Cần nâng cao nội lực sản xuất
Ở góc nhìn khác, ông Nguyễn Quang Huy, CEO Khoa Tài chính - Ngân hàng (Đại học Nguyễn Trãi) đánh giá, cuộc điện đàm vừa qua là bước đi chiến lược, nhất là trong bối cảnh Mỹ đang điều chỉnh hệ thống thuế quan toàn cầu. Việc Mỹ xem xét áp thuế 20% thấp hơn đáng kể so với mức 46% từng được áp trước đó cho thấy Mỹ đang công nhận vai trò của Việt Nam như một đối tác sản xuất thực thụ, chứ không đơn thuần là “trạm trung chuyển” cho hàng hóa của nước thứ ba.
Ông Huy cho biết, đây là thời cơ quan trọng để Việt Nam khẳng định vị thế là một trung tâm sản xuất độc lập, có chủ quyền công nghệ. Đây cũng là thời điểm vàng để khẳng định thương hiệu ‘Made in Vietnam’ không chỉ là xuất xứ, mà là cam kết về chất lượng, trách nhiệm và minh bạch với toàn cầu. Tuy nhiên, điều đó đòi hỏi Việt Nam phải hành động mạnh mẽ để củng cố chuỗi cung ứng, nâng cao năng lực nội tại.
Trong đó, việc minh bạch và nội địa hóa không còn là lựa chọn, mà là điều kiện sống còn trong bối cảnh thương mại toàn cầu đang bị siết chặt. Nếu không kiểm soát tốt xuất xứ hàng hóa, doanh nghiệp Việt có thể đối mặt với nguy cơ bị áp thuế 40% do vi phạm quy tắc xuất xứ.
Việt Nam cần tận dụng cơ hội này để thúc đẩy cải cách toàn diện. Việc nâng cấp hệ sinh thái sản xuất, xuất khẩu, đồng thời đa dạng hóa thị trường là những nhiệm vụ cấp bách. Mỹ là thị trường tiềm năng, nhưng doanh nghiệp Việt không thể phụ thuộc vào một đối tác. Phải chủ động mở rộng sang các thị trường như: EU (EVFTA), Nhật Bản, Hàn Quốc, Ấn Độ, Trung Đông… để giảm thiểu rủi ro và tận dụng các ưu đãi thương mại khác nhau.
Ông Huy cũng kỳ vọng thỏa thuận thương mại với Mỹ sẽ giúp doanh nghiệp trong nước yên tâm giữ vững đơn hàng, hạn chế gián đoạn chuỗi cung ứng trong bối cảnh kinh tế thế giới còn nhiều biến động. Đồng thời, Việt Nam cũng sẽ trở nên hấp dẫn hơn với dòng vốn FDI chiến lược. Các tập đoàn đa quốc gia đang tìm kiếm điểm đến sản xuất đáng tin cậy và minh bạch nơi họ có thể tuân thủ các yêu cầu nghiêm ngặt về xuất xứ mà vẫn được hưởng ưu đãi thuế quan.
Theo ông Huy, Chính phủ cần tiếp tục đồng hành cùng doanh nghiệp trong quá trình đàm phán để giảm sâu hơn nữa mức thuế đối ứng. Ông cho rằng mức thuế 20% hiện tại chỉ là bước khởi đầu, và Việt Nam vẫn còn nhiều dư địa để thương lượng, nhằm hướng tới các mức thuế tương đương với các hiệp định thương mại tự do (FTA) mà Việt Nam đã ký kết.
Theo VOV.vn
