Việt Nam: Hướng đến tiêu dùng xanh và bền vững

Tiêu dùng xanh lên ngôi

Dẫn khảo sát về xu hướng tiêu dùng xanh từ góc nhìn của người tiêu dùng Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh, bà Trịnh Nguyễn Ngọc Linh - Quản lý cấp cao Dự án Intage Việt Nam cho biết:

Người tiêu dùng quan tâm và tin tưởng rằng, các sản phẩm bền vững sẽ giúp tiết kiệm chi phí về mặt lâu dài mặc dù có thể có chi phí ban đầu cao hơn. Sức khỏe và an toàn của bản thân và gia đình là yếu tố quan trọng nhất khi lựa chọn sản phẩm. Do đó, người tiêu dùng có xu hướng chọn các sản phẩm hữu cơ và tự nhiên để tránh tiếp xúc với hóa chất và độc tố.

Đặc biệt, có tới gần 90% người tiêu dùng ủng hộ những công ty kinh doanh đạo đức và có trách nhiệm xã hội. 43% người tiêu dùng có ấn tượng tốt về nhãn hàng, doanh nghiệp (DN) thân thiện với môi trường.

Với những thay đổi trong hành vi mua sắm, theo bà Hà, Giám đốc nghiên cứu hành vi khách hàng của NielsenIQ Việt Nam, người tiêu dùng kỳ vọng các doanh nghiệp có sáng kiến và hành động thiết thực nhằm cải thiện môi trường.

Khảo sát của NielsenIQ chỉ ra rằng, 38% người tiêu dùng đánh giá sáng kiến và hành động thiết thực của doanh nghiệp nhằm cải thiện môi trường là cực kỳ quan trọng. Tỷ lệ tương tự đánh giá là rất quan trọng. Trong khi đó, chỉ có 3% người tiêu dùng cho rằng điều này không quan trọng.

Bà Trịnh Nguyễn Ngọc Linh nhận định, trước xu hướng tiêu dùng xanh, doanh nghiệp cần có lộ trình phát triển bền vững.

Diễn đàn "Khuynh hướng tiêu dùng Việt Nam 2023: Xu hướng và thị trường bán lẻ" 

Người tiêu dùng tin tưởng sản phẩm bền vững

Theo bà Đặng Thúy Hà - Giám đốc nghiên cứu hành vi khách hàng của NielsenIQ Việt Nam:

"Người tiêu dùng đang nỗ lực hành động để hướng tới lối sống bền vững hơn, trong đó, giảm thiểu rác thải nhựa là hình thức bảo vệ môi trường phổ biến nhất. Và từ đây, người tiêu dùng ngày càng coi trọng yếu tố bền vững khi mua sắm, trong đó, gần 90% ủng hộ những công ty kinh doanh đạo đức, trách nhiệm xã hội".

Biến đổi khí hậu đã và đang để lại nhiều hậu quả nặng nề đối với cuộc sống con người trên quy mô toàn cầu. Trong khi đó, trung bình mỗi năm Việt Nam có tới 1,8 triệu tấn rác thải nhựa, 24 tỷ túi nilon dùng 1 lần bị xả thải sau 1 lần dùng hàng năm.

Trung bình mỗi hộ gia đình dùng 1 kg túi nilon hàng tháng. 90% rác thải nhựa không được tái chế, phần lớn được xử lý bằng chôn, lấp, đốt. Việt Nam thuộc top 4 trong số 20 quốc gia có lượng rác thải nhựa cao nhất thế giới, chiếm 6% tổng lượng rác thải nhựa toàn thế giới.

Khảo sát năm 2023 của NielsenIQ cho thấy, 49% người tiêu dùng mang túi riêng, sử dụng túi tái chế. 47% chỉ mua đồ cần thiết, tránh lãng phí. Tỷ lệ người tiêu dùng có ý thức phân loại rác tái chế và tiết kiệm điện cùng ở mức 45%.

Doanh nghiệp cần lưu ý rằng, những hoạt động thể hiện trách nhiệm với xã hội và cộng đồng luôn được sự ủng hộ từ các phân khúc người tiêu dùng. Nhu cầu sử dụng các sản phẩm thân thiện với môi trường cao nếu có mức giá cạnh tranh và dễ tìm mua.

Mạng xã hội là kênh truyền thông hiệu quả để chia sẻ thông tin và tin tức về các hoạt động hiệu quả. Nhờ vào danh mục sản phẩm thân thiện với môi trường, doanh nghiệp và nhà bán lẻ có thể kỳ vọng ở gia tăng doanh số từ việc người tiêu dùng có thể mua thường xuyên hơn.

Còn bà Đặng Thúy Hà nhấn mạnh, nhu cầu tiêu dùng bền vững của người tiêu dùng gia tăng là một trong ba động lực thúc đẩy xu hướng phát triển bền vững trong các doanh nghiệp. Trước xu hướng tiêu dùng xanh, lộ trình PTBV cho doanh nghiệp cần trải qua 3 giai đoạn.

Trong đó, giai đoạn chuẩn bị, doanh nghiệp cần phải nhận biết xem mình đang ở đâu, những việc nào cần làm ngay. Giai đoạn 2 cần có chiến lược đưa ra mục tiêu cụ thể để hành động. Giai đoạn 3 là tất cả cộng đồng cùng tham gia để hướng tới PTBV, lối sống lành mạnh trong tương lai.

Với các doanh nghiệp sản xuất, chuyên gia khuyến nghị cần thực hiện hoạt động đánh giá từ chuyên gia nội bộ hoặc bên thứ ba về kế hoạch hành động giảm phát thải và hiệu quả thực thi. Thay thế và giảm thiểu nhựa trong bao bì. Đầu tư, cam kết sử dụng năng lượng bền vững, thân thiện với môi trường.

Cùng với đó là đầu tư, phát triển công nghệ thu thập dữ liệu về mức độ phát thải. Ứng dụng công nghệ cảm biến, AI, tự động hóa để cải thiện chuỗi cung ứng nhằm giảm lãng phí nước, năng lượng và nguyên liệu...

Với các doanh nghiệp bán lẻ, cần có ứng dụng siêu thị cho phép khách hàng theo dõi tác động của giỏ hàng họ mua lên môi trường; cung cấp nhiều sản phẩm chay, hữu cơ và các sản phẩm địa phương; dãn nhãn carbon trên sản phẩm và sử dụng xe điện để vận chuyển hàng hóa...

Bà Hà khuyến nghị:

"Tóm lại, người tiêu dùng đang rất quan tâm đến những sản phẩm mang lại giá trị. Do đó, các doanh nghiệp phải suy nghĩ làm thế nào để đưa ra được chiến lược phát triển bền vững. Trong đó, điều doanh nghiệp không thể bỏ qua là sử dụng công nghệ để triển khai mọi thứ được nhanh hơn, kết nối được nhiều hơn với người tiêu dùng.

Câu chuyện cải tiến, cũng là điều doanh nghiệp phải thực sự quan tâm. Đó là cải tiến những sản phẩm cũ, đưa ra được chiến lược đại dương xanh cho chính doanh nghiệp của mình".

Bùng nổ bán hàng qua thương mại điện tử

Cũng tại diễn đàn, ông Đỗ Văn Việt – Ban Phát triển nguồn nhân lực Vecom cho rằng “Smart E-commerce – Thương mại điện tử thông minh là xu hướng nổi bật của năm 2023”.

Theo ông Việt, thương mại điện tử thông minh mang lại rất nhiều giá trị cho nhãn hàng, doanh nghiệp, đó là tăng tốc độ bán hàng và tăng độ hấp dẫn, tạo sự khác biệt cho sản phẩm.

Lấy dẫn chứng, ông Việt cho biết: “Hiện tiktiopshop là kênh bán hàng bùng nổ của các nhãn hàng với các chiến dịch Live E-commerce – bán hàng trực tiếp qua mạng, thu hút lượng người xem cao, số lượng đơn hàng mua trực tiếp nhiều, nhận được đánh giá tức thời. Bên cạnh đó, là sử dụng sức ảnh hưởng của người nổi tiếng là KOL, KOC để tăng sức hút bán hàng”.

Từ đó, ông Việt khẳng định, E-com là kênh tăng trưởng bán hàng rất tốt thời điểm này. Do đó, các doanh nghiệp cần có phương pháp tiếp cận tổng thể để phủ được đa kênh nhằm tạo ra ma trận điểm chạm ở các kênh bán; Xây dựng hệ thống các kênh tốt như web, app, tích hợp hệ sinh thái…

Bên cạnh đó, ông Bùi Cao Học, CEO&Founder Công ty TNHH Công nghệ CloudGo cho rằng:

"Chuyển đổi số cho doanh nghiệp trong lĩnh vực bán lẻ - là sống còn trong thời buổi hiện nay. Chuyển đổi số cung cấp một loạt giải pháp về theo dõi hàng tồn kho, quản lý chương trình khuyến mãi, đo lường hiệu quả marketing, quản lý bán hàng đa kênh, giao hàng…nhanh chóng, tiện lợi mà các hình thức làm truyền thống không cạnh tranh được”.

Trúc Mai