Tiếp tục xây dựng các bộ lọc để lựa chọn được những dự án FDI chất lượng. (Ảnh minh họa)
Theo Thứ trưởng Bộ KH&ĐT Vũ Đại Thắng, mới đây, Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết số 50 về thu hút vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI), việc này là cần thiết để cơ cấu lại chính sách, gạn đục khơi trong luồng vốn và xử lý các vấn đề phát sinh.
Một trong những điểm nổi bật của Nghị quyết mà Bộ Chính trị ban hành là rà soát vấn đề an ninh quốc phòng đối với các dự án FDI, đặc biệt ở các khu vực, lĩnh vực nhạy cảm.
Hiện nay, pháp luật đầu tư ngày càng thông thoáng, nên chuyện người nước ngoài núp bóng người Việt Nam để mua cổ phần, cổ phiếu của doanh nghiệp Việt là có, việc rà soát an ninh quốc phòng là điều bình thường.
Theo đó, “việc rà soát, cấm cấp phép, thậm chí rút dự án có ảnh hưởng an ninh quốc phòng được nhiều nước làm, trong đó có các nước như Mỹ, EU. Một loạt công ty công nghệ cũng đang bị hạn chế tiếp cận thị trường các nước phát triển Mỹ và EU vì lo ngại vấn đề an ninh”, Thứ trưởng Vũ Đại Thắng nói.
Theo ông Vũ Đại Thắng, sau 30 năm thu hút FDI, cơ chế ưu đãi đầu tư thực sự có những cái lạc hậu, tập trung theo chiều rộng, chứ không theo chiều sâu. Thời gian tới, cần thay đổi cách tiếp cận, chỉ ưu đãi phần giá trị gia tăng làm trên đất nước Việt Nam, ưu tiên kết nối với doanh nghiệp trong nước...
Tuy nhiên, những doanh nghiệp chỉ nhập khẩu máy móc, nguyên liệu về gia công, xuất khẩu cần được xem lại, không nên cho ưu đãi. Đặc biệt, tại Nghị quyết số 50, Bộ Chính trị yêu cầu phải hoàn thiện đồng bộ hệ thống pháp luật để khắc phục những hạn chế, bất cập hiện nay. Đặc biệt, nghiên cứu, xây dựng các quy định khắc phục tình trạng vốn mỏng, chuyển giá, đầu tư “chui”, đầu tư “núp bóng”.
Để kiểm soát vấn đề đầu tư “núp bóng”, Cục Đầu tư nước ngoài (Bộ KH&ĐT) đã đưa ra nhiều giải pháp để kiểm soát như cấm cá nhân, tổ chức người Việt đứng tên hộ người ngước ngoài trong giao dịch đất đai. Kiểm soát hoạt động tín dụng, cho vay giữa tổ chức, cá nhân Việt Nam với nước ngoài trong các dự án đầu tư trong lĩnh vực bất động sản.
Ban hành điều kiện chặt chẽ hơn đối với các hoạt động đầu tư theo hướng góp vốn, mua cổ phần. Bổ sung các quy định về điều kiện an ninh - quốc phòng đối với một số địa bàn, lĩnh vực đầu tư FDI có điều kiện.
Ngoài ra, cơ quan chức năng cần tăng cường hậu kiểm bằng cách theo dõi các báo cáo của doanh nghiệp FDI, phát hiện phân tích rủi ro trong ngành.
PV