Máy lọc nước: Chất lượng bị thả nổi

THCL Trên thị trường, có rất nhiều loại máy lọc nước của các nhà phân phối khác nhau. Nhiều sản phẩm được quảng cáo hết sức hấp dẫn như công năng "diệt khuẩn tuyệt đối 100%", "ngăn ngừa mỡ máu"... Tuy nhiên, để mua được máy lọc nước đảm bảo yêu cầu chất lượng thì không phải chuyện dễ.

“Ma trận” sản phẩm

Theo một báo cáo toàn cầu được Tổ chức Y tế thế giới (WHO) công bố, mỗi năm Việt Nam có hơn 20.000 người tử vong do điều kiện nước sạch và vệ sinh nghèo nàn, thấp kém. Còn thống kê của Bộ Y tế, hơn 80% các bệnh truyền nhiễm ở nước ta liên quan đến nguồn nước. Và việc sử dụng trực tiếp nguồn nước, từ các loại máy lọc nước kém chất lượng, không rõ nguồn gốc cũng là một trong những nguyên nhân chính của tình trạng trên.

Ảnh minh họa

Tại một cửa hàng trên đường Láng (gần Ngã Tư Sở), người quản lý giới thiệu một số nhãn hiệu, như Geyser, Jenpec, Kangaroo, Karofi, Hyundai, AO Smith, Dr Sukida... có cả sản phẩm nhập khẩu lẫn lắp ráp trong nước, với giá từ 4 triệu đến hơn 10 triệu đồng, tùy công suất và số lượng tầng lọc. Chủ cửa hàng cũng đưa ra nhiều tiêu chuẩn chất lượng của các hãng máy lọc nước mang tính thuyết phục như Quy chuẩn quốc gia QCVN02:2009/BYT, QCVN 01:2009/BYT, QCVN6-1:2010/BYT... để thể hiện chất lượng nước sau khi lọc qua máy. Nhưng thực tế, khách hàng không thể hiểu hết từng loại quy chuẩn với từng mục đích sử dụng nước khác nhau.

Theo tìm hiểu, để tìm mua máy lọc nước đúng thương hiệu, có nguồn gốc rõ ràng không phải là điều dễ. Một nhân viên kinh doanh máy lọc nước cho hay, chỉ có một số ít loại máy lọc nước có nguồn gốc rõ ràng, còn lại phần nhiều là hàng lắp ráp với linh kiện từ nhiều nguồn khác nhau, vì lắp ráp thì chi phí sẽ rẻ hơn là nhập nguyên đai nguyên kiện. Trong quá trình lắp ráp, các linh kiện cũng dễ dàng bị đánh tráo bằng hàng nhái, kém chất lượng, không rõ nguồn gốc. Lõi lọc có 5 - 7 loại và chỉ có người trong nghề mới phân biệt được lõi nào chính hãng hay hàng nhái.

Nhiều cơ sở còn làm nhái nhãn mác gần giống với những thương hiệu nổi tiếng của bình nước nóng, khiến NTD lầm tưởng, nhưng thực tế các hãng này không hề có sản phẩm máy lọc nước. Phổ biến nhất là NTD thường bị đánh lừa bởi các dòng chữ tiếng Anh, kiểu như “Member: Reverse Osmosis Filmtec - USA”. Đọc qua dòng chữ này nhiều người tưởng là máy được sản xuất ở Mỹ, nhưng thực chất nó chỉ có nghĩa máy lọc nước do nhà khoa học Mỹ Orirajin phát minh năm 1950.

Chất lượng bị thả nổi

Theo tìm hiểu của phóng viên, hiện nay, trên thị trường xuất hiện tình trạng nhiều cơ sở sản xuất mua lõi lọc không rõ nguồn gốc về lắp ráp, sau đó dán tem nhái các sản phẩm có thương hiệu để bán giá cao. Người mua mất tiền nhưng lại phải nhận sản phẩm kém chất lượng. Câu hỏi đặt ra, thị trường máy lọc nước đang bị bỏ ngỏ?

Vừa qua, các cơ quan chức năng của Hà Nội đã phát hiện công ty TNHH Đầu tư thương mại sản xuất Tân Việt Úc ở huyện Hoài Đức (Hà Nội) có hiện tượng làm nhái máy lọc nước. Chỉ vài phút kiểm tra, đội QLTT số 24 đã phát hiện hàng trăm lõi lọc nước không rõ nguồn gốc, thậm chí chủ cơ sở còn mua nguyên liệu về tự làm lõi rồi dán tem thương hiệu khác. Qua kiểm tra, cơ sở này còn mua phụ kiện về tự lắp ráp và không công bố tiêu chuẩn theo quy định.

Đặc biệt, theo các chuyên gia, việc để DN tự công bố và tự chịu trách nhiệm chất lượng đang tạo ra lỗ hổng. Trong khi, quy định về chất lượng nước khá đầy đủ, phân cấp quản lý rõ ràng nhưng không có giải pháp phối hợp kiểm soát chặt chất lượng đầu ra. PGS. TS Trần Côn, giảng viên Khoa Hóa (Trường Đại học Khoa học Tự nhiên) cho rằng: “Cùng một máy lọc nước, nhưng có tới 4 cơ quan quản lý dẫn tới tình trạng chồng chéo. Người ta không biết cái gì chính, cái gì phụ để kiểm tra”.

Không kiểm tra, thế nên hàng ngày những chiếc máy lọc vẫn được lắp ráp và bán ra thị trường còn người dân thì lo ngại tới sức khỏe khi sử dụng nước từ những máy lọc kém chất lượng.

Đã đến lúc cơ quan quản lý cần siết chặt việc kiểm soát sản phẩm máy lọc nước nhằm ngăn ngừa, loại bỏ những sản phẩm kém chất lượng, cơ sở làm ăn gian dối, bảo vệ những cơ sở kinh doanh chân chính và NTD. Máy lọc nước không bảo đảm chất lượng, quy chuẩn, sẽ cho ra sản phẩm không an toàn, không khác gì thực phẩm "bẩn", làm tổn hại sức khỏe của cộng đồng.

Ngọc Linh - Gia Huy