“Xứ Trầm, Biển Yến” là địa danh mà người xưa nói về Khánh Hoà. Tỉnh này hiện có 169 hang trên 32 hòn đảo có Yến. Nổi tiếng nhất là các đảo Hòn Ngoại, Hòn Nội sản lượng mỗi năm lên tới hàng tấn. Bên cạnh đó, Khánh Hoà cũng phát triển rất thành công việc nuôi chim Yến nhà. Sản lượng Yến nhà hàng năm cũng vài tấn.


Yên làm tổ trong hang của Đảo (Yên đảo).

Như vậy, trên thị trường xứ Yến đang có Yến đảo, Yến nhà, Yến nhập khẩu từ các nước. Còn thương hiệu thì đủ loại: Yến Sào Khánh Hoà, Yến Việt, Yến sào Thiên Hoàng, Nhà Yến Nha Trang…..Chưa kẻ chỉ cần ghép tên chủ tiệm với chữ Yến Sào cũng thành một thương hiệu như “Phong Ngọc yến”……vv. Nhưng theo chuyên gia trong lĩnh vực này: Yến xuất xứ từ Việt Nam tốt hơn Yến nhập khẩu, Yến Đảo bao giờ chất lượng cũng tốt hơn Yến nhà. Trong Yến đảo, Yến đảo Khánh Hoà là tốt nhất, được thương nhân và người tiêu dùng Việt Nam, Nhật, Hồng Kông, Đài Loan....tiêu thụ mạnh. Gần đây Yến sào Indonesia, Malaysia, Thái Lan, nhập vào Việt Nam nhiều, giá khá rẻ, nhưng không được đánh giá cao như Yến Sào Việt Nam.

Yến huyết tinh chế từ Yến nhà, một điều không bình thường.

Về tiềm lực, Yến sào Khánh Hoà đang là thương hiệu mạnh nhất. Bởi lẽ, ngoài việc được giao độc quyền khai thác Yến trên 169 hang thuộc 32 hòn đảo của Tỉnh, Công ty này còn liên kết khai thác Yến đảo tại Quảng Bình, Phú Yên, Ninh Thuận, Bà Rịa Vũng Tàu……. Do được bảo vệ, khai thác khoa học, xu hướng Yến đảo phát triển ngày càng mạnh, tiếp tục tách đàn hình thành nhiều hang Yến mới.

Thế nhưng, ngay trên “Xứ Yến Khánh Hoà”, Yến không rõ nguồn gốc, giá rẻ đang tràn lan trong các chợ, quầy bán lẻ thực phẩm công nghệ, quây bán hàng phục vụ khách du lịch, nhà hàng…. Giá chỉ bằng 1/3 đến ½ sản phẩm cùng loại của các doanh nghiệp thương hiệu mạnh. Lý giải vấn đề này, các chuyên gia ngành Yến sào cho biết: Không trực tiếp quản lý, khai thác nguồn Yến, không có nhà máy sản xuất hiện đại, nhưng thương nhân tự mua Yến về chế biến, pha trộn, làm thủ công nhỏ tại nhà: Yến Đảo trộn với Yến nhà, Yến trong nước trộn với Yến nhập khẩu, loại nọ trộn với loại kia để hạ giá thành, chất lượng giảm bán giá thấp hơn vẫn lãi nhiều mà người tiêu dùng khó biết. Có những loại như Yến huyết, chỉ có ở các hang Yến đảo vách đá màu hồng, màu đỏ, giá bán của Công ty Yến sào Khánh Hoà tới 23.100.000 đồng/ hộp 100 g yến huyết tinh chế. Trong khi đó, Yến nhà là tổ yến làm trên tường xi măng, cũng có Yến huyết tinh chế bán với giá chỉ 9.500.000 đồng/ 100 g. Yến đảo nguyên chất tinh chế Công ty Yến Sào Khánh Hoà bán 6.050.000 đồng/hộp 100 g, bên ngoài có thể mua chỉ với giá 2.000.000 đồng/ hộp 100 g, nếu bị phát hiện, người bán giải thích đó là Yến đảo nhập Indo…….

Theo các chuyên gia, Yến sào không kết dính với “Miến”, “Mủ Trôm” như dân gian đồn đại. Nhưng các loại Yến sào khác nhau kết dính với nhau dễ dàng. Phẩm màu cũng không loại trừ. Đó là yếu tố các nhà chế biến Yến sào nhỏ lẻ bán trôi nổi đang lợi dụng.

Ngày nay, Yến sào không còn cao siêu, xa lạ với khả năng và nhu cầu của nhiều người. Nhưng trước các Mê hồn trận của nó. Cửa giải thoát tin cậy cho khỏi “Tiền mất, tật mang” chắc chắn là sản phẩm Yến sào của các thương hiệu mạnh, có xuất xứ nguồn gốc đã được thực tế kiểm nghiệm.

 

Trần Minh