Vượt qua khó khăn, vươn tới thành công
Năm 2024, ngành da giày Việt Nam phải đối mặt với nhiều khó khăn như áp lực giảm giá, yêu cầu chất lượng ngày càng cao, các tiêu chí bền vững, chi phí đầu vào tăng và thiếu hụt lao động.
Tuy nhiên, bằng sự nỗ lực không ngừng, các doanh nghiệp trong ngành đã vượt qua mọi khó khăn và đạt được những thành tựu đáng kể.
Theo Hiệp hội Da giày - Túi xách Việt Nam, tổng kim ngạch xuất khẩu của ngành đạt 27,04 tỷ USD, tăng 11,45% so với năm trước đó.
Cụ thể, xuất khẩu giày dép đạt 23,24 tỷ USD, tăng 13,16%, trong khi xuất khẩu vali, túi, cặp đạt 3,8 tỷ USD, tăng 9,7%. Đây là một kết quả hết sức khả quan của ngành da giày Việt Nam.
Ông Nguyễn Đức Thuấn, Chủ tịch Hiệp hội Da giày - Túi xách Việt Nam chia sẻ với báo chí: Việt Nam sở hữu nhiều lợi thế cạnh tranh trong ngành này, bao gồm lực lượng lao động dồi dào, chi phí cạnh tranh, nguồn nguyên phụ liệu phong phú và chính sách thu hút đầu tư hấp dẫn. Đặc biệt, việc tham gia các Hiệp định thương mại tự do (FTA) như EVFTA và CPTPP đã mở ra nhiều cơ hội mới cho các doanh nghiệp Việt Nam.
Nhờ tận dụng tốt các hiệp định thương mại, nhiều doanh nghiệp đã ký được các hợp đồng xuất khẩu lớn trong năm 2024. Ngoài các thị trường truyền thống như Hoa Kỳ, EU, Trung Quốc, các doanh nghiệp Việt Nam còn đẩy mạnh xuất khẩu sang các thị trường mới nổi như Trung Đông, Nam Mỹ và châu Phi.
Tuy nhiên, một số thị trường xuất khẩu khác vẫn có sự sụt giảm, thậm chí không thể xuất khẩu được do chịu tác động của xung đột như Nga, Uzbekistan. Do đó, các doanh nghiệp trong ngành đã mở rộng xuất khẩu sang một số thị trường ở khu vực Nam Mỹ và Trung Đông với tiềm năng tiêu dùng lớn và đa dạng.
Đáng chú ý, giày thể thao - một mặt hàng thế mạnh của Việt Nam đã và đang chiếm ưu thế trên thị trường thế giới, đặc biệt là tại Trung Đông. Đây là một tín hiệu rất tích cực, cho thấy tiềm năng tăng trưởng lớn của ngành da giày Việt Nam trong thời gian tới.
Đặt mục tiêu tăng trưởng ấn tượng, đối mặt thách thức xanh hóa
Năm 2025, ngành da giày Việt Nam đặt mục tiêu tăng trưởng xuất khẩu 10% so với năm 2024, đạt kim ngạch khoảng 29 tỷ USD. Tuy nhiên, để đạt được mục tiêu này, ngành đang phải đối mặt với những thách thức lớn, đặc biệt là yêu cầu "xanh hóa" sản xuất.
Theo bà Phan Thị Thanh Xuân, Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký Hiệp hội Da giày - Túi xách Việt Nam, để đạt được mục tiêu tăng trưởng, ngành cần tập trung vào các thị trường sẵn có và dễ tính như châu Phi và châu Á. Đồng thời, ngành cũng sẽ dần chuyển hướng sang các thị trường khó tính hơn như Nhật Bản, châu Âu và Mỹ bằng cách áp dụng các tiêu chuẩn sản xuất bền vững.
Theo chiến lược phát triển ngành dệt may, da giày đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2035, Việt Nam đặt mục tiêu kim ngạch xuất khẩu giày dép và túi xách đạt 38 - 40 tỷ USD vào năm 2030. Đến năm 2035, ngành sẽ chuyển đổi theo mô hình kinh tế tuần hoàn và tham gia sâu hơn vào chuỗi giá trị toàn cầu.
Tuy nhiên, để đạt được những mục tiêu này, ngành da giày Việt Nam đang phải đối mặt với những thách thức lớn từ yêu cầu 'xanh hóa' sản xuất. Các thị trường lớn như EU và Mỹ đang ngày càng siết chặt các quy định về phát triển bền vững, đặt ra những yêu cầu cao về nguồn gốc nguyên liệu, quá trình sản xuất và xử lý chất thải.
Thị trường EU chiếm đến 70% kim ngạch xuất khẩu giày dép của Việt Nam, đã và đang đưa ra nhiều đạo luật mới như Đạo luật tra soát chuỗi cung ứng, Đạo luật chống phá rừng và các quy định về trách nhiệm của nhà sản xuất. Những quy định này tạo ra áp lực lớn đối với các doanh nghiệp Việt Nam.
Để vượt qua những thách thức này, các chuyên gia cho rằng Chính phủ cần có những chính sách hỗ trợ doanh nghiệp, đặc biệt là trong việc xây dựng cơ chế, chính sách về năng lượng sạch và năng lượng xanh. Việc hỗ trợ này sẽ giúp các doanh nghiệp tiếp cận các nguồn năng lượng bền vững, đáp ứng các yêu cầu ngày càng khắt khe của thị trường quốc tế.
Bên cạnh đó, các doanh nghiệp cũng cần chủ động nâng cao năng lực cạnh tranh, cải tiến công nghệ sản xuất, bảo vệ môi trường và xây dựng chuỗi cung ứng bền vững.
Trần Mạnh (t/h)
