Điểm tên một số nhà thuốc tại Hà Nam bán thuốc không theo đơn, chưa đúng quy định của Bộ Y tế

Theo thông tư số 07/2017/TT-BYT, ngày 30/05/2017 quy định rõ hai danh mục thuốc được bán tại các nhà thuốc đó là thuốc bán phải có đơn thuốc của bác sỹ - gọi là thuốc kê đơn và thuốc bán không cần đơn thuốc - gọi là thuốc không kê đơn. Quy định là vậy, nhưng trên thực tế, nhiều loại thuốc nằm trong danh mục bắt buộc phải kê đơn vẫn đang được mua, bán một cách công khai, dễ dàng, không cần bất kỳ đơn thuốc nào.

Người dân muốn mua thuốc nhanh chóng, không muốn phiền hà, mất thời gian đi khám bệnh để được bác sỹ kê đơn, người bán vì doanh số nên "đi tắt" một số quy định. Điều này dẫn đến việc mua bán thuốc không theo đơn diễn ra khá phổ biến trên địa bàn tỉnh Hà Nam tiềm ẩn nhiều nguy cơ ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe người bệnh.

Ngày 15/10/2022, phóng viên Thương hiệu & Công luận đã "mục sở thị" và trực tiếp mua thuốc tại một số Nhà thuốc trên địa bàn tỉnh Hà Nam.

Cứ có tiền là mua được thuốc

Phóng viên Thương hiệu & Công luận đến Nhà thuốc FPT Long Châu số 433 Lý Thường Kiệt, TP. Phủ Lý, tỉnh Hà Nam để được tư vấn mua thuốc. Khi Phóng viên hỏi mua loại thuốc Novofungin 250 mg thì nhân viên bán hàng tại đây lập tức bán cho Phóng viên và thu tiền, mà không cần hỏi người mua có đơn theo chỉ định của bác sỹ hay không. Đáng nói, trên bao bì của loại thuốc này đều ghi rõ khuyến cáo “thuốc bán theo đơn” (phải có đơn chỉ định từ bác sỹ, thì các cửa hàng thuốc mới được phép bán cho người mua).

Tìm hiểu được biết, thuốc Novofungin 250 mglà thuốc dùng điều trị nhiễm động vật nguyên sinh nhạy cảm như nhiễm Trichomonas, nhiễm amip, bệnh Balantidium, nhiễm Blastocystishominis, nhiễm Giardia, giun rồng Drucunculus, thuốc còn dùng điều trị và phòng ngừa nhiễm khuẩn kỵ khí, các loại nhiễm khuẩn đặc trưng như nhiễm khuẩn phụ khoa, viêm loét nướu hoại tử cấp, bệnh viêm nhiễm vùng chậu và viêm kết tràng do kháng sinh, điều trị bệnh loét tiêu hóa do Helicobacter pylori (kết hợp với các thuốc khác).

Đây là loại thuốc có dược động học cao, nếu sử dụng không có hướng dẫn của bác sỹ, sẽ rất dễ gây ra các phản ứng phụ khó lường, nguy hiểm đến sức khỏe và tính mạng người sử dụng.

Có thể thấy, các loại thuốc có in khuyến cáo “thuốc bán theo đơn” là thuốc cần phải được bác sỹ kiểm soát liều lượng, thời gian và cách thức sử dụng, bởi dược tính mạnh. Nếu sử dụng không đúng chỉ định, thuốc có thể tác gây tác dụng phụ, ảnh hưởng tới sức khỏe của người bệnh.

Tiếp tục, Phóng viên có mặt Nhà thuốc Hiền Lê số 82 Lê Công Thanh, TP. Phủ Lý, tỉnh Hà Nam để mua Thuốc Flagyl 250 mg - thuốc kháng sinh điều trị nhiễm trùng. Sau khi cung cấp một số thông tin về độ tuổi, giới tính,… nhân viên bán thuốc lập tức mang ra mà người mua không phải trình đơn thuốc, dù trên vỏ hộp thuốc này cũng ghi rất rõ dòng chữ “thuốc bán theo đơn”. Khi Phóng viên yêu cầu cấp hóa đơn để về thanh toán với Công ty thì nhân viên bán thuốc nói "em viết hóa đơn tay cho anh". Nhân viên quầy thuốc gọi cho một nhân viên khác mang sổ hóa đơn tay ra. Thế nhưng sau một thời gian chờ đợi nhân viên không cung cấp được hóa đơn nên Phóng viên thanh toán rồi đi về.

Được biết, Thuốc Flagyl 250 mg thuộc nhóm kháng khuẩn và kháng ký sinh trùng. Thuốc được dùng trong các trường hợp nhiễm vi khuẩn và các loại ký sinh trùng nhạy cảm với nhóm nitro 5-imidazol. Với mỗi trường hợp cụ thể thì việc dùng thuốc lại khác nhau. Do vậy, nếu dùng thuốc không đúng về công dụng, liều dùng, những lưu ý khi dùng thuốc Flagyl 250mg sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến sức khoẻ người sử dụng.

Tương tự, tại Nhà thuốc Ngọc Hân 8 số 74 Trần Hưng Đạo, thị trấn Vĩnh Trụ, huyện Lý Nhân, tỉnh Hà Nam, khi được hỏi mua loại thuốc dành cho người bị bệnh Gout, thì nhân viên tại đây ngay lập tức lấy ra  hộpthuốc Cocilone 1mg bán cho Phóng viên và thu tiền, mà không cần hỏi về đơn thuốc của bác sỹ cũng như tình trạng của bệnh nhân thế nào. Theo quan sát, trên vỏ của hộp thuốc này cũng ghi rõ khuyến cáo “thuốc bán theo đơn”.

Phóng viên mua thuốc Colchicin 1mg tại Nhà thuốc Ngọc Hân 8 số 74 Trần Hưng Đạo, thị trấn Vĩnh Trụ, huyện Lý Nhân, tỉnh Hà Nam nhưng hóa đơn thanh toán là Shop Ngọc Hân, thế giới Bỉm sữa, địa chỉ Tràng Bạch, Hoàng Quế, Đông Triều, tỉnh Quảng Ninh.

Dược sỹ Dương Thanh Hải, Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Times City phân tích về thuốc Colchicin 1 mg như sau: "Thuốc Colchicin là loại thuốc có nguồn gốc thực vật, được sử dụng để điều trị bệnh Gout và một số bệnh lý viêm trên cơ thể người. Colchicin có khả năng ức chế sự di chuyển và hóa ứng động, cũng như sự bám dính và thực bào của bạch cầu trung tính tại ổ viêm để làm giảm phản ứng viêm với tinh thể urat và đem đến hiệu quả điều trị bệnh".

Tuy nhiên, nếu không được sử dụng đúng cách thì Colchicin lại là loại thuốc có nguy cơ cao gây độc tính nghiêm trọng và có thể gây tử vong cho người bệnh nếu sử dụng không đúng cách. Ngộ độc Colchicin có thể sánh ngang với ngộ độc asen, chính vì thế nếu dùng quá liều (0,5mg/kg) có thể gây tử vong.

Tác dụng phụ có thể gặp của thuốc Colchicin chính là làm tổn hại đến tủy xương, người bệnh gout điều trị bằng thuốc Colchicin liều cao có thể bị thiếu máu, rụng tóc vì tủy xương bị tổn hại. Ngoài ra, người bệnh có thể bị khó tiêu, sốt nhẹ, đau bụng, buồn nôn, nôn, tiêu chảy, chảy máu dạ dày - ruột, viêm thần kinh ngoại biên, nổi ban, tổn thương gan, thận.

Theo ghi nhận của Phóng viên Thương hiệu & Công luận, không chỉ những Nhà thuốc đã nêu, trên địa bàn tỉnh Hà Nam mà các nhà thuốc khác cũng xảy ra tình trạng tự ý bán các loại thuốc “thuốc kê đơn”, mà không có đơn của bác sỹ. Việc các Nhà thuốc bán các loại thuốc có khuyến cáo “bán theo đơn” và thu tiền, mà không cần tới đơn thuốc theo chỉ định của bác sỹ, có thể sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng tới sức khỏe, tính mạng của người sử dụng, nếu như thuốc không được sử dụng đúng liều lượng, thời gian và cách thức sử dụng.

Trước vấn đề nêu trên, dư luận đặt ra câu hỏi: Vì sao biết rõ thuốc có ghi khuyến cáo “thuốc bán theo đơn” bắt buộc phải có đơn chỉ định của bác sỹ mới được phép bán và sử dụng, nhưng các  Nhà thuốc trên địa bàn tỉnh Hà Nam vẫn bán cho người mua? Giả sử, nếu người bệnh mua về sử dụng xảy ra biến chứng, phản ứng thuốc, ảnh hưởng đến sức khỏe, nguy cơ đến tính mạng thì Nhà thuốc và nhân viên bán thuốc sẽ phải chịu trách nhiệm gì?

Thương hiệu & Công luận sẽ tiếp tục thông tin đến độc giả về việc các Nhà thuốc trên địa bàn tỉnh Hà Nam bán thuốc vẫn chưa niêm yết giá sản phẩm và bán theo giá niêm yết, gây khó khăn cho người tiêu dùng.

Lê Pháp