Xác lập phạm vi, đối tượng và khái niệm rõ ràng
Quy chế được ban hành kèm theo Quyết định của UBND tỉnh Ninh Bình, là cơ sở pháp lý quan trọng nhằm thiết lập cơ chế phối hợp đồng bộ, thống nhất giữa các cơ quan, đơn vị, địa phương trong công tác theo dõi, phát hiện, xử lý thông tin xấu, độc, thông tin sai sự thật, xuyên tạc, gây ảnh hưởng tiêu cực đến sự phát triển của tỉnh và tạo bức xúc trong Nhân dân.
Quy chế quy định cụ thể phạm vi điều chỉnh là các nguyên tắc, phương thức, nội dung và trách nhiệm phối hợp giữa các cơ quan, đơn vị, địa phương trong việc theo dõi, phát hiện và xử lý thông tin xấu, độc trên không gian mạng. Đối tượng áp dụng bao gồm các sở, ban, ngành cấp tỉnh; các cơ quan Trung ương đóng trên địa bàn; UBND các xã, phường; cùng các tổ chức, cá nhân có liên quan.
Quy chế làm rõ khái niệm “không gian mạng” và “thông tin xấu, độc” trên cơ sở các quy định của Luật An ninh mạng năm 2018 và Luật Báo chí năm 2016, tạo sự thống nhất trong nhận thức và áp dụng pháp luật. Theo đó, thông tin xấu, độc là những nội dung vi phạm pháp luật, xâm hại đến lợi ích của Nhà nước, quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân, gây phương hại đến an ninh quốc gia, trật tự an toàn xã hội.
Một trong những điểm xuyên suốt của Quy chế là nhấn mạnh nguyên tắc tuân thủ pháp luật, sự chỉ đạo của Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh Ninh Bình và Ban Chỉ đạo 35 tỉnh Ninh Bình. Việc xử lý thông tin xấu, độc phải được thực hiện kịp thời, chính xác, thống nhất, chặt chẽ, đồng thời không cản trở quyền tự do báo chí, tự do ngôn luận theo quy định của pháp luật.
Quy chế cũng yêu cầu bảo đảm sự chủ động, trách nhiệm của từng cơ quan, đơn vị, phù hợp với chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn được giao; gắn công tác xử lý thông tin xấu, độc với nhiệm vụ bảo đảm an ninh, trật tự, phát triển kinh tế – xã hội, bảo vệ chính trị nội bộ và bảo vệ bí mật nhà nước.
Theo Quy chế, các cơ quan, đơn vị, địa phương có trách nhiệm thường xuyên theo dõi, nắm bắt thông tin trên không gian mạng. Khi phát hiện nội dung cần xem xét, xử lý, phải chủ động áp dụng các biện pháp ngăn chặn trong phạm vi thẩm quyền, đồng thời kịp thời thông báo cho Công an tỉnh Ninh Bình (cơ quan thường trực) và Sở Văn hóa và Thể thao Ninh Bình.
Tùy theo tính chất, mức độ phức tạp của thông tin, việc phối hợp có thể được thực hiện thông qua họp liên ngành, lấy ý kiến bằng văn bản hoặc các hình thức trao đổi linh hoạt khác. Đối với những vụ việc có dấu hiệu vi phạm pháp luật hình sự, hồ sơ sẽ được chuyển cơ quan Công an để điều tra, xử lý theo quy định.
Công an tỉnh và Sở Văn hóa – Thể thao Ninh Bình giữ vai trò nòng cốt
Quy chế xác định rõ Công an tỉnh Ninh Bình là lực lượng nòng cốt trong công tác giám sát, phòng ngừa, phát hiện, đấu tranh và xử lý các hành vi lợi dụng không gian mạng để phát tán thông tin xấu, độc. Công an tỉnh có trách nhiệm áp dụng các biện pháp nghiệp vụ, xác minh nguồn gốc, danh tính tổ chức, cá nhân vi phạm; đồng thời tuyên truyền, cảnh báo người dân nâng cao cảnh giác trước các thủ đoạn tán phát thông tin sai trái.
Sở Văn hóa và Thể thao Ninh Bình giữ vai trò chủ trì trong công tác rà soát, theo dõi, xử lý thông tin xấu, độc; là đầu mối vận hành Tổ theo dõi, xử lý tin giả trên không gian mạng tỉnh Ninh Bình. Sở có trách nhiệm tham mưu UBND tỉnh Ninh Bình chỉ đạo xử lý các thông tin phức tạp, nhạy cảm; đề nghị gỡ bỏ thông tin vi phạm, cải chính thông tin sai lệch; đồng thời phối hợp cung cấp thông tin chính thống cho báo chí, định hướng dư luận xã hội.
Quy chế nhấn mạnh vai trò của Văn phòng UBND tỉnh Ninh Bình trong việc đăng tải kịp thời các thông tin chính xác trên Cổng Thông tin điện tử của tỉnh Ninh Bình, góp phần định hướng dư luận và làm giảm tác động tiêu cực của thông tin xấu, độc.
Bên cạnh đó, Ban Tuyên giáo và Dân vận Tỉnh ủy Ninh Bình được đề nghị tăng cường định hướng tư tưởng, chỉ đạo đẩy mạnh thông tin tích cực; phối hợp đấu tranh, phản bác các quan điểm sai trái, thù địch. Hội Nhà báo tỉnh Ninh Bình có trách nhiệm quán triệt hội viên chấp hành nghiêm đạo đức nghề nghiệp, quy tắc sử dụng mạng xã hội của người làm báo; xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm.
Báo và Phát thanh, Truyền hình Ninh Bình được giao nhiệm vụ chủ động tuyên truyền, phổ biến pháp luật về quản lý, sử dụng thông tin trên không gian mạng; tích cực tham gia đấu tranh, phản bác thông tin xấu, độc.
Quy chế yêu cầu các sở, ban, ngành, UBND các xã, phường tăng cường tuyên truyền, nâng cao nhận thức cho cán bộ, công chức, viên chức và Nhân dân khi sử dụng internet, mạng xã hội. Việc quản lý, giám sát hoạt động sử dụng mạng xã hội của cán bộ, công chức được đặt ra như một yêu cầu bắt buộc nhằm ngăn ngừa việc chia sẻ, bình luận thông tin sai trái, làm lộ bí mật nhà nước.
Đặc biệt, cấp xã, phường được giao trách nhiệm chủ động tuyên truyền trực tiếp đến người dân thông qua các hình thức phù hợp như họp tổ dân phố, loa truyền thanh, pano, áp phích…, qua đó giúp Nhân dân nhận diện, phòng ngừa và phối hợp cung cấp thông tin cho lực lượng chức năng khi phát hiện thông tin xấu, độc.
Quy chế quy định rõ chế độ báo cáo định kỳ, đột xuất; giao Công an tỉnh Ninh Bình tổng hợp, báo cáo UBND tỉnh về kết quả thực hiện. Các tập thể, cá nhân có thành tích xuất sắc trong công tác phối hợp sẽ được khen thưởng; ngược lại, các trường hợp vi phạm sẽ bị xử lý nghiêm theo quy định pháp luật.
Thành Nam
