Nỗi lo thiếu giáo viên trước thềm năm học mới

Trước đó, từ năm 2022, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã phối hợp với Bộ Nội vụ báo cáo Trung ương bổ sung đủ 65.980 biên chế giáo viên cho các địa phương. Tuy nhiên, cả nước còn khoảng 60.000 biên chế được giao chưa tuyển dụng được.

Tại hội nghị tập huấn thực hiện việc quản lý giáo dục theo bộ máy chính quyền địa phương hai cấp do Bộ Giáo dục và Đào tạo vừa tổ chức, ý kiến các sở giáo dục và đào tạo cho rằng, thiếu giáo viên là vấn đề mà các phường, xã gặp phải nhiều nhất hiện nay. Nguyên nhân cơ bản là những khó khăn, vướng mắc trong khâu tổ chức tuyển dụng.

Cụ thể, ông Nguyễn Văn Hiếu, Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo TP. Hồ Chí Minh cho hay, thiếu đội ngũ giáo viên là vấn đề mà các phường, xã gặp phải nhiều nhất hiện nay trên địa bàn, cùng đó là khó khăn, vướng mắc trong việc tuyển dụng.

Ông Hiếu khẳng định, ngành đang vướng việc chưa phân cấp rõ trong tuyển dụng. Nếu việc này không rõ ràng, khi sử dụng, điều động, luân chuyển nhà giáo từ phường/xã này qua phường/xã khác sẽ là vấn đề khó khăn trong thời gian tới.

Thông tin trước báo chí, ông Trần Thế Cương, Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo Hà Nội cho rằng để việc tuyển dụng giáo viên đạt hiệu quả, cần linh hoạt hơn trong yêu cầu thực hành sư phạm, thay vì áp dụng cứng nhắc.

Với những địa phương có quy mô lớn giáo dục lớn như Hà Nội, việc tổ chức phần thi thực hành giảng dạy cho hàng nghìn thí sinh là rất khó khả thi, bởi cần huy động một lượng lớn giám khảo, công tác chấm thi khó bảo đảm tính công bằng và đồng đều giữa các hội đồng.

Do đó, ông Trần Thế Cương đề xuất nên mở rộng hình thức thực hành sư phạm, có thể bao gồm các nội dung như soạn giáo án, xử lý tình huống sư phạm để các địa phương chủ động lựa chọn phương án phù hợp với quy mô tuyển dụng và điều kiện thực tế.

Nhiều lãnh đạo sở giáo dục và đào tạo cũng cho rằng, cần giảm yêu cầu hành chính, tăng cường đánh giá năng lực sư phạm thực tế. Việc mở rộng khái niệm "thực hành sư phạm" bao gồm cả soạn giáo án, xử lý tình huống sư phạm thay vì chỉ dạy thực tế cũng là một gợi ý thiết thực giúp địa phương linh hoạt áp dụng.

Giữa bối cảnh nhiều khó khăn, Thông tư số 15/2025/TT-BGDĐT do Bộ Giáo dục và Đào tạo ban hành ngày 24/7/2025 “hướng dẫn chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của sở giáo dục và đào tạo thuộc UBND tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương và phòng văn hóa - xã hội thuộc UBND xã, phường, đặc thu thuộc tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương trong lĩnh vực giáo dục và đào tạo” được kỳ vọng, sẽ là "cú hích tháo gỡ" những vướng mắc lâu nay trong công tác tuyển dụng giáo viên.

Thông tư chính thức trao quyền tuyển dụng, điều động, luân chuyển và biệt phái giáo viên cho sở giáo dục và đào tạo - đơn vị trực tiếp sử dụng đội ngũ nhà giáo.

Theo đánh giá của sở giáo dục các địa phương, quy định mới này là bước tiến quan trọng, giúp tuyển dụng được thực hiện sát thực tế và nhanh chóng hơn. Sở giáo dục và đào tạo chủ động biệt phái giáo viên từ nơi thừa sang nơi thiếu ngay trong học kỳ, bảo đảm không để học sinh thiếu thầy. Đồng thời, việc tập trung tuyển dụng về một đầu mối cũng sẽ giúp quy trình minh bạch, công bằng, hiệu quả hơn.

Tuy nhiên, để cơ chế này phát huy hiệu quả thực sự, nhiều ý kiến cho rằng cần tiếp tục hoàn thiện hệ thống quy định liên quan đến tiêu chuẩn, hình thức và nội dung tuyển dụng giáo viên.

Tuấn Ngọc (t/h)