THCL Đề xuất xóa bỏ hoàn toàn quy định cấm quảng cáo sản phẩm sữa thay thế sữa mẹ dành cho trẻ em dưới 24 tháng của Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) đang vấp phải những ý kiến trái chiều.

Cấm quảng cáo sữa thay thế sữa mẹ khiến NTD "mù" thông tin

VCCI kiến nghị thay đổi Luật Quảng cáo

Ngày 27/2/2006, Chính phủ ban hành NĐ số 21/2006/NĐ-CP, trong đó có Điều 6 quy định nghiêm cấm quảng cáo sữa dùng cho trẻ dưới 12 tháng tuổi, thức ăn dùng cho trẻ dưới 6 tháng tuổi, bình bú với đầu vú nhân tạo và núm vú giả dưới mọi hình thức. Còn đối với các loại sữa dùng cho trẻ từ 12 - 24 tháng tuổi vẫn được phép quảng cáo, nhưng trong nội dung phải có lưu ý "sữa mẹ là thức ăn tốt nhất cho sức khỏe và sự phát triển toàn diện của trẻ nhỏ".

Tuy nhiên đến năm 2012, Luật Quảng cáo ban hành đã đưa các sản phẩm sữa thay thế sữa mẹ dành cho trẻ em dưới 24 tháng vào danh mục đối tượng bị cấm quảng cáo. Cụ thể, Chính phủ đã ban hành NĐ 100/2014/NĐ-CP có hiệu lực từ ngày 1/3/2015 thay thế NĐ số 21/2006. Quy định này cũng khiến UNICEF (Quỹ Nhi đồng LHQ) "hài lòng".

Với quy định này, Chính phủ và Bộ Y tế hy vọng giá sữa sẽ giảm do chi phí quảng cáo không bị tính vào giá thành sản phẩm. Quan trọng hơn, sẽ ngăn ngừa được tình trạng các DN quảng cáo quá mức về tính ưu việt của sản phẩm khiến nhiều bà mẹ tin rằng để con thông minh và phát triển tốt thì phải cho con ăn sữa ngoài thay thế sữa mẹ.

Mới đây, trong quá trình rà soát các điều kiện kinh doanh bất hợp lý, VCCI đã kiến nghị cần phải xóa bỏ hoàn toàn ngay quy định của Luật Quảng cáo ban hành năm 2012, sản phẩm sữa thay thế sữa mẹ dành cho trẻ em dưới 24 tháng hiện nay thuộc đối tượng bị cấm quảng cáo. Tiếp nhận kiến nghị, Bộ KH&ĐT nhất trí… "một nửa". Bộ này cho rằng, không nên xóa bỏ quy định hoàn toàn mà đề nghị sửa theo hướng chỉ cấm quảng cáo sữa với loại dành cho trẻ em dưới 12 - 24 tháng tuổi giống như quy định tại NĐ số 21/2006/NĐ-CP năm 2006. Ngay lập tức, kiến nghị này gặp phải ý kiến trái chiều của Bộ Y tế.

Liên quan đến kiến nghị của VCCI về việc xóa bỏ hoàn toàn quy định của Luật Quảng cáo khi đưa sản phẩm sữa thay thế sữa mẹ dành cho trẻ em dưới 24 tháng vào danh mục cấm quảng cáo, Bộ Y tế đã có tờ trình số 979/TTr-BYT về việc xin giữ nguyên quy định.

Cấm quảng cáo sữa: Nên hay không nên?

Theo Bộ Y tế, hiện nay do kinh doanh sản phẩm dinh dưỡng dùng cho trẻ nhỏ đem lại cho các DN siêu lợi nhuận nên đã quảng cáo quá mức về tính ưu việt của sản phẩm, như giúp trẻ cao lớn hơn, thông minh hơn, gia tăng sức đề kháng…

Các tổ chức quốc tế như tổ chức UNICEF Việt Nam, Tổ chức Y tế Thế giới tại Việt Nam, và Alive & Thrive Đông Nam Á cũng đồng loạt có ý kiến phản đối dự kiến sửa đổi quy định của Luật Quảng cáo như VCCI đã đề cập. Bởi điều này sẽ có lợi cho khối DN và một số bên, nhưng lại không phù hợp với các cam kết mà Việt Nam đã khẳng định với quốc tế, hơn nữa lại rất bất lợi cho sức khỏe của trẻ em Việt Nam.

Ở chiều hướng ngược lại, là đơn vị soạn thảo Luật Quảng cáo, Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch cho hay, thực tiễn ở Việt Nam là 80% trẻ nhỏ từ 12 tháng tuổi phải sử dụng sản phẩm dinh dưỡng bổ sung do phần lớn các bà mẹ chỉ được nghỉ 6 tháng thai sản, phải đi làm sau khi sinh con và không đảm bảo chế độ dinh dưỡng cho người mẹ. Vì vậy, việc cấm quảng sản phẩm sữa dùng cho trẻ đến 24 tháng tuổi sẽ hạn chế tiếp cận thông tin, ảnh hưởng đến quyền lợi của bà mẹ và trẻ em.

Ông Vương Ngọc Tuấn, Phó tổng thư ký Hội Tiêu chuẩn và Bảo vệ người tiêu dùng Việt Nam cho rằng, mấu chốt không phải là cấm hay không cấm quảng cáo mặt hàng sữa, mà cần phải kiểm soát thông tin về sản phẩm đến tay người tiêu dùng có đầy đủ và đúng sự thật hay không.

Theo khuyến cáo của các chuyên gia dinh dưỡng, trẻ nên được bú sữa mẹ hoàn toàn trong 2 năm đầu đời là tốt nhất. Tuy nhiên, Bộ Y tế cũng dẫn số liệu, sữa mẹ chỉ đáp ứng 100% dinh dưỡng cho trẻ trong 6 tháng đầu, 50% nhu cầu dinh dưỡng cho trẻ giai đoạn 6 - 12 tháng và 33% nhu cầu dinh dưỡng cho trẻ từ 12 tháng trở lên.

Đức Thế