Theo thống kê của Thường trực Ban Chỉ đạo 389 tỉnh Quảng Ninh (Chi cục Hải quan khu vực VIII), năm 2025, các lực lượng chức năng trong tỉnh đã phát hiện, bắt giữ, xử lý 3.265 vụ buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả; trị giá hàng hóa vi phạm 70,7 tỷ đồng (giảm 2,5% về số vụ, tăng 111% về trị giá so với cùng kỳ 2024). Trong đó, xử lý hình sự 56 vụ, 149 đối tượng (tăng 40% về số vụ, tăng 137% về số đối tượng); xử lý vi phạm hành chính 2.338 trường hợp, số tiền xử phạt vi phạm hành chính và bán hàng tịch thu trên 23,3 tỷ đồng…
Đặc biệt, tình hình tội phạm sử dụng công nghệ cao tiếp tục diễn biến rất phức tạp, xuất hiện nhiều phương thức, thủ đoạn lừa đảo mới, gây thiệt hại lớn cho người dân. Theo lãnh đạo Công an tỉnh, tội phạm sử dụng công nghệ cao xuất hiện nhiều phương thức, thủ đoạn lừa đảo mới. Phương thức, thủ đoạn mà các đối tượng lừa đảo sử dụng hết sức tinh vi, chuyên nghiệp, đa dạng và thường xuyên có sự thay đổi, chủ yếu hoạt động dưới nhóm phương thức chính, như: Mời gọi, lôi kéo đầu tư tài chính trên các trang web, ứng dụng lừa đảo, đây là phương thức phổ biến, cũng là phương thức gây thiệt hại nhiều nhất về tài sản; giả danh cán bộ cơ quan, tổ chức; lừa đặt cọc mua bán, giao dịch hàng hoá…
Thủ đoạn các đối tượng phạm tội sử dụng thường là công nghệ AI, Deepfake giả mạo hình ảnh, giọng nói người dùng, tạo tài khoản ngân hàng trùng tên nhằm tạo lòng tin cho bị hại; điều tra thông tin, đặc điểm tâm lý bị hại để xây dựng ra các kịch bản, thao túng tâm lý, làm bị hại tin tưởng nhằm chiếm đoạt tài sản; tạo lập các ứng dụng giả mạo chứa mã độc để tấn công, truy cập trái phép ứng dụng chuyển tiền trên điện thoại; các đối tượng triệt để lợi dụng tính năng ẩn danh của các ứng dụng mạng xã hội, nhắn tin như Facebook, Zalo, Line, Telegram, Viber... để phục vụ cho hoạt động lừa đảo nhằm mục đích che giấu thông tin, xoá dấu vết... Tất cả những thủ đoạn trên khiến cho công tác đấu tranh của lực lượng chức năng gặp nhiều khó khăn.
Triển khai quyết liệt các biện pháp nghiệp vụ, Công an tỉnh đã phối hợp triển khai công tác điều tra, xử lý, không khoan nhượng với tội phạm này. Theo đó, trong năm 2025, Công an toàn tỉnh đã tiếp nhận, đấu tranh xử lý 122 vụ, 228 đối tượng liên quan đến tội phạm sử dụng công nghệ cao, lợi dụng không gian mạng để thực hiện hành vi phạm tội. Tổng số vụ lừa đảo chiếm đoạt tài sản xảy ra trên địa bàn tỉnh là 46 vụ; số vụ lừa đảo chiếm đoạt tài sản trên không gian mạng là 23 vụ.
Theo nhận định, cuối năm khi nhu cầu mua bán, tiêu thụ, sử dụng hàng hóa của người dân tăng cao; hoạt động kinh doanh các mặt hàng cũng sôi động hơn. Việc mua, bán trên nền tảng số của người dân, doanh nghiệp ngày càng phổ biến… Để phòng chống tội phạm hiệu quả, nhất là tội phạm công nghệ cao, lực lượng Công an tỉnh tiếp tục tăng cường phối hợp triển khai các giải pháp đấu tranh, ngăn chặn, trong đó phối hợp chặt chẽ với các nhà mạng, ngân hàng để phòng ngừa, đấu tranh với tội phạm trên không gian mạng nói chung và lừa đảo chiếm đoạt tài sản trên không gian mạng nói riêng.
Công an tỉnh Quảng Ninh tăng cường chỉ đạo phối hợp với các doanh nghiệp viễn thông, tổ chức tín dụng, ngân hàng và đơn vị trung gian thanh toán để chia sẻ thông tin, rà soát, xác minh và kịp thời khóa, tạm dừng hoạt động đối với các SIM rác, SIM không chính chủ, tài khoản ngân hàng, ví điện tử có dấu hiệu nghi vấn. Trong quá trình điều tra, lực lượng Công an phối hợp với các ngân hàng thực hiện phong tỏa khẩn cấp dòng tiền, truy vết giao dịch, bảo vệ tài sản cho bị hại (nếu có); phối hợp với các nhà mạng thu thập dữ liệu kỹ thuật phục vụ công tác đấu tranh, xử lý tội phạm…
Bên cạnh sự vào cuộc của lực lượng chức năng, cơ quan chuyên môn cũng đưa ra khuyến cáo, người dân thường xuyên cập nhật thông tin mới về công tác phòng, chống tội phạm, thủ đoạn mới của các loại tội phạm. Đặc biệt là cần thực hiện tốt "5 không", đó là: Không đưa lên mạng xã hội hoặc cung cấp thông tin, hình ảnh cá nhân; không cung cấp mật khẩu, mã OTP của ngân hàng, ví điện tử cho người khác; không click vào những đường link lạ, có chứa mã độc trên các website; không đứng tên hộ người khác để mở tài khoản, mở thẻ, đăng ký dịch vụ tại ngân hàng điện tử; không chuyển tiền dưới bất kỳ hình thức nào khi nghi ngờ đối tượng lừa đảo chiếm đoạt tài sản. Khi gặp các trường hợp nghi vấn bị lừa đảo chiếm đoạt tài sản hoặc đã trót chuyển tiền, cần báo ngay cho cơ quan Công an, ngân hàng để được hướng dẫn giải quyết.
Trần Trang (t/h)
