Sách, một loại “vitamin” nuôi dưỡng tinh thần con người trong đại dịch

Theo nghiên cứu của tổ chức National Reading Campaigns và CBC Books ở Canada xoay quanh việc giải tỏa căng thẳng trong cuộc sống, chỉ với 6 phút đọc sách mỗi ngày, bạn đã có thể giảm đến 68% sự lo âu trong tâm trí, điều hoà nhịp tim, thả lỏng cơ thể và tĩnh tâm. Con số này cao gấp nhiều lần so với các hoạt động khác như nghe nhạc, tản bộ, hay chơi các trò chơi trực tuyến.

Bà Phạm Thị Thúy - chuyên viên tham vấn tâm lý chia sẻ, “Trong đợt giãn cách thứ 4 này, chúng tôi ghi nhận số trường hợp bị rối loạn về cảm xúc và hành động tăng cao ở mọi nhóm tuổi, mọi giới tính, và dự đoán con số sẽ vẫn còn tiếp tục tăng mạnh. Các biểu hiện thường bắt gặp nhất là rối loạn giấc ngủ, rối loạn ăn uống, và đặc biệt là rối loạn cảm xúc - buồn vui thất thường, dễ tức giận, cáu bẳn và trầm cảm.   

Trong những buổi tham vấn tâm lý, tôi luôn khuyến khích mọi người đọc sách, vì đó là một trong mười cách để sống AN trong mùa dịch cũng như cách hữu hiệu đểchữa lành những âu lo của bạn trong thời điểm hiện tại”.

‘Mài giũa’ bản thân khi những hệ luỵ của dịch Covid-19 ập đến

Hoài An, 25 tuổi, là một nhân viên chuyên ngành Truyền thông làm việc tại TP. Hồ Chí Minh. Cuộc sống và sự nghiệp của An từ khi tốt nghiệp đến giờ vẫn thuận lợi, cho đến khi dịch bệnh bùng phát, Thành phố quyết định áp dụng biện pháp giãn cách xã hội theo Chỉ thị 16 của Chính phủ.

An thất nghiệp. Hụt hẫng là điều không thể tránh khỏi. Cô như rơi vào vực thẳm tăm tối trong những ngày tháng ấy nhiều cung bực cảm xúc lẫn lộn, hổ thẹn với bản thân, vô dụng với gia đình, xấu hổ với bạn bè đồng trang lứa.

“Một hai tuần đầu tiên sau khi thất nghiệp, mình như tuyệt vọng. Cảm giác chẳng muốn làm gì, ngày nào cũng ngồi thừ ra, nhiều lần nước mắt cứ tự nhiên chảy mà mình chẳng hiểu tại sao, cũng không thể kềm lại được”, An chia sẻ.

Sau một thời gian chìm đắm trong mớ cảm xúc hỗn lộn ấy, An nhận ra bản thân mình không phải là trường hợp hiếm hoi thất nghiệp trong giai đoạn này. Nhiều nhân viên văn phòng, công nhân lao động cũng không có việc làm, bị mất đi nguồn thu nhập. Từ đây, cô tự nhủ bản thân phải càng cố gắng hơn nữa, An tranh thủ trong thời gian Thành phố thực hiện giãn cách xã hội để mài giũa bản thân, giúp mình trở nên trưởng thành hơn cả trong công việc lẫn cuộc sống.

“Trưởng thành trong giai đoạn mà mọi thứ đều khó khăn hơn vì dịch bệnh, thu nhập, công việc, mọi thứ đều không ổn định, nhưng tôi luôn tin rằng có một thứ sẽ không bao giờ bị mất đi, đó chính là bản thân mình, bao gồm sức khỏe và tri thức. Có hai điều này tôi tin sẽ còn đủ sức mạnh để vượt qua, nên tôi chăm chỉ đọc sách để nuôi dưỡng tinh thần, cập nhật kiến thức. Mục tiêu tôi đặt ra là mỗi tuần một cuốn sách”, An chia sẻ.

Tìm kiếm bình yên trong mớ hỗn độn những âu lo

Hoàng Quân, 32 tuổi, đã phải trải qua giai đoạn mà anh cho rằng khó khăn nhất trong cuộc đời đó là khi các thành viên trong gia đình bị nhiễm Covid -19, trong đó có Quân.

Gia đình Quân có 5 người thuộc 3 thế hệ, thì đã có 3 người lần lượt nhận thông báo dương tính với Covid-19 vào một ngày cuối tháng 7. Cũng từ đó không khí gia đình luôn bị căng thẳng và áp lực vô hình đè nặng lên vai từng thành viên trong nhà.

“Mình vẫn biết nguy cơ lây nhiễm ở giai đoạn này là rất cao nên trong gia đình ai cũng cố gắng chăm và bảo vệ sức khỏe hết sức có thể. Nhưng rồi cũng không biết nguồn lây bắt nguồn từ đâu mà lần lượt 3 thành viên trong nhà xuất hiện các triệu chứng rõ rệt. Khi nghe thông báo nhà có người nhiễm Covid-19, mọi thứ bắt đầu trở nên rối ren. Mọi người dần cộc cằn với nhau nhiều, số lần lớn tiếng cũng nhiều hơn, dù trong thâm tâm mình biết ai cũng lo cho những người còn lại, và luôn cầu mong cả nhà sẽ vượt qua được đại nạn này”, Quân kể lại.

Phải cách ly với tất cả các thành viên trong gia đình, ngày qua ngày, Quân chỉ quanh quẩn trong căn phòng rộng 15 mét vuông. Dù biết bản thân vẫn còn may mắn hơn nhiều người khi cơ thể vẫn còn sức lực và tự chủ trong mọi việc, nhưng Quân cũng không thể thoát khỏi những cảm giác buồn bã, chán chường, và tuyệt vọng.

Nhớ đến một câu nói từng đọc được trong cuốn sách “Đắc nhân tâm”: bận rộn là liều thuốc tốt nhất để giải tỏa căng thẳng, nên trừ những lúc cơ thể cần được nghỉ ngơi, Quân không cho phép bản thân có thời gian rảnh để nghĩ ngợi lung tung.

Quân bật mí, sách self-help sẽ là phương thuốc chữa lành hữu hiệu dành cho những ai mắc chứng cabin fever (cảm giác căng thẳng, thậm chí trầm cảm khi bị mắc kẹt quá lâu ở một nơi nào đó) trong mùa giãn cách xã hội kéo dài như hiện nay.

“Những lúc khoẻ, mình vận động nhẹ nhàng trong phòng để cơ thể ra mồ hôi, rồi lên mạng cập nhật thông tin về tình hình dịch bệnh. Nhưng rồi mình nhận ra càng đọc, càng thấy tình hình dịch bệnh ngày càng nghiêm trọng, số ca nhiễm mới và tử vong không ngừng tăng cao, nó khiến tâm trạng tồi tệ thêm, nên mình gần như cách ly luôn với chiếc smartphone. Mình chuyển qua đọc những cuốn sách cũ, những cuốn thuộc dòng sách self-help và dần dần thấy bình tâm trở lại”, Quân chia sẻ.

Trong thời gian đại dịch Covid-19 “càn quét”, những ảnh hưởng của nó lên mọi mặt là vô cùng lớn. Những xáo trộn trong gia đình Hoàng Quân, hay mâu thuẫn trong chính nội tâm của Hoài An chỉ là một vài trường hợp rất nhỏ trong khoảng thời gian này của rất nhiều nhiều người. Nó xuất phát từ những nỗi sợ - sợ lây nhiễm, sợ không thể trụ nổi về tài chính, sợ mình thua kém người khác, và hơn hết chính là sợ những mất mát có thể ập đến bất cứ lúc nào mà bản thân không thể kiểm soát được.

Trước những hệ luỵ đáng báo động trên, câu hỏi được đặt ra là: vậy làm cách nào để giảm bớt mức độ căng thẳng đang ngày một leo thang?

Dưới góc nhìn của một người làm sách với tâm nguyện lan tỏa tri thức và chuyển đổi tâm thức đến mọi người, ông Nguyễn Văn Phước - người sáng lập First News - Trí Việt cho biết “Trong khoảng 1 năm trở lại đây, có gần 4 triệu lượt tìm kiếm các đầu sách của First News, trong đó có đến hơn 75% là tìm về dòng sách tâm linh, tâm lý, phố biến nhất là các tựa sách như: Muôn kiếp nhân sinh, Hành trình về phương Đông, Đi tìm lẽ sống,... Con số này tăng gấp 2 lần so với năm trước đó, cho thấy nhận thức cũng như những nhu cầu của bạn đọc hiện nay đối với sách, đặc biệt là dòng sách tâm lý, tâm linh là vô cùng lớn. Đọc một cuốn sách tâm lý, bạn có thể bước vào thế giới nội tâm của chính mình. Đọc một cuốn tiểu thuyết, bạn có thể du hành đến khắp nơi trong trí tưởng tượng. Điểm mấu chốt là khi để tâm trí đắm chìm vào một cuốn sách, bạn sẽ thôi âu lo về những điều tiêu cực đang diễn ra quanh mình”.

Có thể thấy, sách không chỉ trang bị kiến thức, mà còn là liều thuốc tinh thần giúp mọi người cảm thấy bình thản, vững tâm hơn vào công cuộc toàn dân chống dịch. Ở nhà đọc sách trong thời gian thực hiện giãn cách xã hội là việc làm hữu ích, không chỉ góp phần giảm lây nhiễm Covid-19 mà còn nâng cao tri thức cho mỗi người.

Nguyễn Tùng