Tài trợ khủng bố, rửa tiền còn nguy hiểm hơn nhiều hoạt động khác

TH&CL - Đó là khẳng định của Thứ trưởng Bộ Công an Lê Quý Vương trong buổi họp cho ý kiến về các vấn đề lớn còn ý kiến khác nhau của Dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Bộ luật Hình sự số 100/2015/QH14.

Phiên họp khai mạc lần thứ 7, do Uỷ ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH) tổ chức sáng 20/2, diễn ra sôi nổi khi có nhiều ý kiến xung quanh việc chế định trách nhiệm hình sự pháp nhân với tội tài trợ khủng bố, rửa tiền.

Chủ nhiệm Uỷ ban Tư pháp Lê Thị Nga cho biết, có ý kiến đề nghị mở rộng trách nhiệm hình sự của pháp nhân đối với tội tài trợ khủng bố (Điều 300) và tội rửa tiền (Điều 324). Thường trực Uỷ ban Tư pháp nhận thấy, việc bổ sung trách nhiệm hình sự của pháp nhân đối với 2 tội trên đã được Quốc hội Khóa XIII cân nhắc và xin ý kiến trước khi quyết định.

Chánh án TAND tối cao Nguyễn Hoà Bình cho rằng, vấn đề quy định trách nhiệm hình sự đối với pháp nhân cần phải tuân theo thông lệ quốc tế. Ông cũng đồng ý với Uỷ ban Tư pháp cần chế định trách nhiệm hình sự pháp nhân đối với tội tài trợ khủng bố và tội rửa tiền.

Sẽ mở rộng trách nhiệm hình sự của pháp nhân đối với tội khủng bố và tội rửa tiền (Ảnh minh họa)

Theo báo cáo của Ngân hàng Nhà nước, nếu không quy định trách nhiệm hình sự của pháp nhân đối với 2 tội danh trên, có thể gây bất lợi cho Việt Nam trong việc thực hiện cam kết quốc tế.

Tuy nhiên, việc xác định giá trị hàng cấm để làm căn cứ định tội, nhiều ý kiến cho rằng đang gặp phải khó khăn. Việc giám định, định giá nhiều loại hàng cấm còn thiếu căn cứ, chưa có hướng dẫn cụ thể, nhiều lúc còn gây mâu thuẫn.

“Chẳng hạn như buôn lậu thuốc lá, rượu giả. Khi bán ra thị trường giá rất cao, nhưng khi đã xác định được là hàng giả thì giá trị cũng bằng không. Hay như vận chuyển, mua bán sừng tê giác, chỉ định lượng chứ quy về giá trị vật chất rất khó. Trên thị trường, không có mức giá cụ thể. Chưa ai định giá và chưa có tài liệu nào khẳng định tác dụng của sừng tê giác. Chỉ định lượng được một cách tương đối. Do đó, việc định khung, định khoản khi xét xử rất khó khăn”, Chánh án TAND tối cao Nguyễn Hoà Bình nêu một số bất cập.

Thứ trưởng Bộ Công an Lê Quý Vương khẳng định, cần phải xem xét them và đánh giá kỹ lưỡng, vì hoạt động tài trợ khủng bố và rửa tiền hành vi còn nguy hiểm hơn nhiều hoạt động khác.

Theo Lực lượng Đặc nhiệm tài chính quốc tế về chống rửa tiền (FATF), rửa tiền là toàn bộ những hoạt động được tiến hành nhằm cố ý hợp thức hóa những khoản tiền, tài sản có nguồn gốc từ các hành vi phạm tội.

Còn Công ước Vienna (1988) và Công ước Palermo (2000) của Liên hiệp quốc cho rằng, rửa tiền là các hoạt động chuyển hoán hoặc chuyển nhượng tài sản khi biết tài sản đó có nguồn gốc từ các hành vi phạm tội, hoặc tham gia vào hành vi nhằm mục đích giấu giếm hoặc che đậy nguồn gốc phi pháp của tài sản hoặc tiếp tay cho bất kỳ cá nhân nào tham gia vào hành vi này, hoặc giấu giếm hoặc che đậy bản chất thực, nguồn gốc, địa điểm. Việc định đoạt, sự chuyển dịch, các quyền liên quan đến tài sản hoặc quyền sở hữu tài sản khi biết rằng tài sản đó có được từ hành vi phạm tội, hoặc có được, chiếm hữu hoặc sử dụng tài sản khi tại thời điểm tiếp nhận nó đã biết rằng tài sản này có được từ hành vi phạm tội.

Lực lượng khủng bố IS (Ảnh minh họa)

Hoạt động rửa tiền và tài trợ cho khủng bố, theo phân tích của Ngân hàng Thế giới (WB) và Quỹ Tiền tệ quốc tế (IMF) thường thể hiện những đặc tính giao dịch giống nhau, đó là phần lớn phải được thực hiện bằng thủ đoạn che đậy.

Những kẻ rửa tiền, gửi tiền bất hợp pháp qua các kênh hợp pháp để che giấu nguồn gốc phạm tội của chúng, còn những kẻ tài t ợ cho khủng bố thì chuyển tiền với nguồn gốc có thể là hợp pháp hoặc bất hợp pháp theo cách để che đậy nguồn gốc và mục đích sử dụng cuối cùng của số tiền này – đó là hỗ trợ cho khủng bố.

Các khoản tiền được sử dụng để hỗ trợ cho khủng bố có thể bắt nguồn từ các nguồn hợp pháp, các hoạt động tội phạm, hoặc từ cả hai. Tuy nhiên, vấn đề quan trọng là sự che đậy nguồn gốc tiền dùng để tài trợ cho khủng bố, bất kể nguồn gốc của tiền là chính đáng hay phi pháp. Nếu nguồn gốc có thể được che đậy thì nó vẫn có thể được dùng vào các hoạt động tài trợ cho khủng bố trong tương lai. Tương tự, điều quan trọng đối với mọi kẻ khủng bố là che đậy được mục đích sử dụng các quỹ để hoạt động tài trợ không bị phát giác.

 Hưng Khánh