Thanh Hóa là một trong những địa phương đang đứng tốp đầu cả nước về số lượng sản phẩm OCOP được công nhận. Toàn tỉnh có 661 sản phẩm OCOP từ 3 sao trở lên. Trong đó, có 2 sản phẩm OCOP 5 sao, 59 sản phẩm 4 sao và 600 sản phẩm 3 sao.
Để hoàn thành mục tiêu phát triển sản phẩm OCOP của tỉnh trong thời gian tới, việc đánh giá, công nhận sản phẩm OCOP đóng vai trò quan trọng, bởi mỗi sản phẩm OCOP đều được đánh giá, phân hạng theo đúng tiêu chuẩn, đảm bảo chất lượng sản phẩm và đáp ứng các yêu cầu về hàng hóa.
Việc đánh giá, công nhận sản phẩm OCOP là tiền đề, tạo động lực cho các chủ thể tiếp tục phát triển. Thông qua đó sẽ lựa chọn ra những sản phẩm OCOP tiêu biểu đảm bảo chất lượng, nâng cao giá trị sản phẩm, tạo được niềm tin với người tiêu dùng, góp phần làm đa dạng, phong phú sản phẩm chủ lực của địa phương, phục vụ nhu cầu của người tiêu dùng trong và ngoài tỉnh.
Trước đây, việc thực hiện đánh giá và công nhận sản phẩm OCOP được thực hiện theo 3 cấp: Trung ương, tỉnh và huyện, thì nay theo Quyết định số 1489/QĐ-TTg ngày 6/7/2025 sửa đổi Quyết định số 148/QĐ-TTg phê duyệt Bộ tiêu chí và quy trình đánh giá, phân hạng sản phẩm OCOP, việc phân cấp thẩm quyền đánh giá và công nhận cũng được quy định rõ: UBND cấp tỉnh đánh giá OCOP 3 sao, 4 sao và cấp Trung ương đánh giá OCOP 5 sao. UBND cấp xã phải chịu trách nhiệm đối với một số chỉ tiêu quan trọng trong đánh giá sản phẩm OCOP, như: nguồn gốc sản phẩm, việc sử dụng lao động địa phương, ý tưởng sản phẩm, bản sắc văn hóa của sản phẩm... Đây chính là điểm mới của Chương trình OCOP sau khi chính quyền địa phương 2 cấp đi vào hoạt động.
Theo báo cáo của Văn phòng Điều phối Chương trình xây dựng nông thôn mới tỉnh Thanh Hóa, trước thời điểm tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp, văn phòng đã ban hành các văn bản để đôn đốc, hướng dẫn các địa phương, chủ thể thực hiện việc đánh giá công nhận các sản phẩm OCOP 3 sao theo thẩm quyền cấp huyện và đề xuất lên cấp tỉnh đối với các hồ sơ OCOP 4 sao.
Kết quả trong 9 tháng năm 2025, các địa phương trên địa bàn tỉnh thực hiện đánh giá công nhận thêm 56 sản phẩm OCOP; một số sản phẩm OCOP tham gia đánh giá lại và nâng hạng sao. Dự kiến, từ nay đến hết năm, Hội đồng đánh giá, phân hạng sản phẩm OCOP cấp tỉnh sẽ thực hiện ít nhất một đợt đánh giá sản phẩm OCOP để hoàn thành kế hoạch phát triển mới sản phẩm OCOP năm 2025.
Sau khi sáp nhập, thành lập các đơn vị hành chính cấp xã, phường mới, các địa phương có quy mô lớn hơn, đội ngũ cán bộ có trình độ, chuyên môn tốt hơn... Đây chính là dư địa để phát triển sản phẩm OCOP, nhất là những sản phẩm nông sản đặc trưng, đặc hữu của từng địa phương. Tuy nhiên, ở thời điểm hiện tại, mặc dù chính quyền địa phương 2 cấp đã đi vào hoạt động, song cán bộ quản lý, cán bộ phụ trách Chương trình OCOP cấp tỉnh, cấp xã có sự thay đổi nhiều về vị trí, lĩnh vực công tác, do đó cần phải có thời gian nghiên cứu, tiếp cận để hướng dẫn, hỗ trợ các chủ thể.
Đến thời điểm hiện tại đã có các xã: Yên Trường, Cẩm Tú, Như Thanh và phường Tĩnh Gia đăng ký sản phẩm cho đợt chấm mới. Theo đánh giá chung, các sản phẩm cơ bản đạt các tiêu chí, bảo đảm cho việc chấm, đánh giá xếp hạng sản phẩm OCOP.
Để hoàn thành mục tiêu phát triển mới 120 sản phẩm OCOP năm 2025, Văn phòng Điều phối Chương trình xay dựng nông thôn mới tỉnh đã tổ chức các lớp tập huấn nhằm trang bị, bổ sung kiến thức, nghiệp vụ chuyên môn cho cán bộ quản lý, cán bộ phụ trách chương trình cấp tỉnh, cấp xã và những chủ thể OCOP tiêu biểu của tỉnh.
Qua đó, lan tỏa, nâng cao nhận thức của cơ sở về Chương trình OCOP. Đồng thời, xây dựng đội ngũ cán bộ hỗ trợ hướng dẫn cho các chủ thể có sản phẩm tiềm năng phát triển thành sản phẩm OCOP hoàn thiện hồ sơ sản phẩm đăng ký tham gia đánh giá sản phẩm OCOP.
An Dương
