Với 6.010 tàu, thuyền, trong đó tàu khai thác vùng ven bờ là 4.168 chiếc, tàu khai thác vùng lộng là 730 chiếc và 1.112 tàu khai thác vùng khơi, tỉnh Thanh Hóa là địa phương có số lượng tàu, thuyền đang hoạt động khai thác thủy sản lớn đứng thứ 10 cả nước.
Tuy nhiên, với những quy định “nghiêm khắc” của EC, số lượng tàu thuyền của tỉnh cũng có nguy cơ cao vi phạm quy định về chống khai thác IUU. Mặc dù các cấp, ngành, địa phương đã đẩy mạnh tuyên truyền, yêu cầu ngư dân tuân thủ các quy định của pháp luật trong khai thác thủy sản, tuy nhiên, qua kiểm tra tại các cảng cá cho thấy có những tàu cá vẫn còn vi phạm các lỗi như: không khai báo khi cập cảng và rời cảng, thiếu ghi chép nhật ký khai thác, không bật thiết bị giám sát hành trình, có tới 30% tàu cá quá hạn đăng kiểm...
Đáng lưu ý, từ đầu năm 2023 đến nay, trên hệ thống giám sát tàu cá của tỉnh Thanh Hóa đã phát hiện 217 lượt tàu mất tín hiệu 10 ngày trở lên, trong đó chủ yếu là tàu cá có chiều dài từ 15m trở lên. Đồng thời, Chi cục Thủy sản đã phối hợp với các lực lượng chức năng, các địa phương đã kiểm tra, kiểm soát và đưa vào danh sách 72 tàu, thuyền có nguy cơ vi phạm quy định chống khai thác IUU theo Thông tư số 01/2022/TT-BNNPTNT ngày 18/1/2022 của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn về việc sửa đổi, bổ sung một số thông tư trong lĩnh vực thủy sản.
Cùng với quản lý tàu cá, việc kiểm tra, kiểm soát, giám sát chặt chẽ hoạt động của tàu thuyền tại các cảng cá cũng được Chi cục Thủy sản phối hợp với lực lượng chức năng triển khai thực hiện nghiêm túc, chặt chẽ.
Tại 3 cảng cá là Hòa Lộc (Hậu Lộc), Lạch Bạng (thị xã Nghi Sơn), Lạch Hới (TP Sầm Sơn), Ban Quản lý cảng cá Thanh Hóa và các văn phòng đại diện đã phối hợp kiểm tra, kiểm soát tàu cá, tổ chức phân công thường trực 24/24h để giám sát, tổng hợp thông tin, dữ liệu.
Trước và sau mỗi chuyến biển, lực lượng chức năng đều tổ chức các buổi tuyên truyền, nhắc nhở chủ tàu cá, thuyền trưởng không xâm phạm vùng biển nước ngoài, duy trì tín hiệu kết nối giám sát hành trình trên biển, ngăn chặn, giảm thiểu hành vi vi phạm khai thác IUU.
Theo đó, từ đầu năm 2023 đến nay, tại 3 cảng cá chỉ định đã có 1.269 lượt tàu rời cảng, 817 lượt tàu cập cảng, thu 813 nhật ký khai thác thủy sản đạt 100% số tàu cập cảng. Sản lượng thủy sản qua cảng đạt 7.560 tấn... Sự chuyển biến tích cực trong công tác phối, kết hợp của ban quản lý cảng cá, các văn phòng đại diện và lực lượng chức năng đã góp phần nâng cao nhận thức để ngư dân thực hiện tốt các quy định về khai thác, bảo vệ nguồn lợi thủy sản và tháo gỡ “thẻ vàng” của EC.
Để chung tay tháo gỡ “thẻ vàng”, tỉnh Thanh Hóa thực hiện khắc phục các khuyến nghị của EC nghiêm túc, kịp thời. Từ đầu năm đến nay, các lực lượng chức năng đã tăng cường công tác tuần tra, kiểm tra, giám sát hoạt động của các tàu cá trên biển, tại cảng được tổ chức thường xuyên, liên tục, bảo đảm các tàu cá thực hiện khai thác theo quy định của pháp luật. Qua đó đã phát hiện, xử lý 47 vụ vi phạm, phạt hành chính hơn 1,5 tỷ đồng.
Ông Nguyễn Xuân Đồng, Chi cục trưởng Chi cục Thủy sản Thanh Hóa, cho biết:
Để kiểm soát tàu cá hoạt động trên biển, góp phần thực hiện các giải pháp chống khai thác IUU, hằng tuần, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cùng Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng đã phối hợp với UBND các huyện, thị xã, thành phố ven biển rà soát, xác minh tàu cá, tập trung vào những tàu cá hết hạn đăng kiểm, hết hạn khai thác thủy sản, chưa lắp thiết bị giám sát hành trình, chưa có giấy chứng nhận cơ sở đủ điều kiện an toàn thực phẩm cho tàu cá.
Từ đó, thực hiện xóa đăng ký 498 tàu gồm các tàu cá chìm đắm, giải bản, hư hỏng hoàn toàn và tàu bán ra tỉnh khác... Đồng thời, lập danh sách các tàu vi phạm quy định về chống khai thác IUU gửi các lực lượng chức năng trong tỉnh và các tỉnh, thành phố ven biển để phối hợp, theo dõi, kiểm soát chặt chẽ, xử lý nghiêm tàu cá vi phạm quy định về chống khai thác IUU.
Với quyết tâm nỗ lực cùng cả nước tháo gỡ thẻ vàng EC, tỉnh Thanh Hóa đã và đang đẩy mạnh các nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm quản lý chặt hệ thống tàu thuyền, giảm dần các tàu cá có nguy cơ vi phạm và không để tái diễn tình trạng tàu cá vi phạm các quy định chống khai thác IUU.
Lê Nam
