Cụ thể, thực hiện chỉ đạo của UBND tỉnh, ngày 28 - 29/5/2021, Đoàn công tác do Thanh tra tỉnh Quảng Ninh chủ trì đã tiến hành kiểm tra thực tế tại các khu vực khai thác cát, nạo vét tuyến luồng thủy nội địa trên địa bàn xã Quan Lạn, huyện Vân Đồn do Công ty TNHH Quan Minh thực hiện.
Kết quả kiểm tra cho thấy, Công ty TNHH Quan Minh đang triển khai thực hiện dự án khai thác cát trắng silic tại xã Quan Lạn và xã Ngọc Vừng, huyện Vân Đồn. Dự án được Bộ Tài nguyên và Môi trường cấp phép (Giấy phép số 1289/GP-BTNMT ngày 25/4/2019) và dự án nạo vét vùng thủy nội địa trước bến và luồng tàu thuyền vào bến Đồng Hồ, nơi neo đậu phương tiện thủy của xã Quan Lạn đã được UBND tỉnh chấp thuận và gia hạn thời gian thực hiện đến hết ngày 31/12/2022 (Văn bản số 6958/UBND-XD2 ngày 9/10/2020), cùng với phê duyệt vị trí (đổ thải) tập kết phụ phẩm thu được trong trục vớt, nạo vét lòng sông tại khu vực phía Đông Bắc bến cập tàu Đồng Hồ.
Về quy hoạch, căn cứ bản đồ quy hoạch sử dụng đất (Ban hành kèm theo Quyết định số 266/QĐ-TTg ngày 17/02/2020 của Thủ tướng Chính phủ), điều chỉnh quy hoạch chung xây dựng khu kinh tế Vân Đồn đến năm 2040 đã xác định vị trí được phê duyệt và thực hiện dự án khai thác cát, dự án nạo vét tuyến luồng thủy nội địa trên địa bàn xã Quan Lạn, huyện Vân Đồn mà Công ty TNHH Quan Minh là nhà thầu phù hợp với quy hoạch chung xây dựng của khu kinh tế Vân Đồn, được thể hiện cụ thể trên bản đồ quy hoạch chung xây dựng (gồm vị trí mỏ khai thác cát và các tuyến luồng thủy nội địa).
Thời điểm kiểm tra hiện trường, Công ty TNHH Quan Minh đang tạm dừng thi công các dự án khai thác và nạo vét tuyến luồng thủy nội địa (Theo chỉ đạo của UBND huyện Vân Đồn tại Văn bản số 899/UBND ngày 12/4/2021). Tại hiện trường không có hoạt động nạo, hút cát. Vị trí, ranh giới dự án nạo vét luồng tàu được Bộ Tài nguyên và Môi trường cấp phép, được giới hạn bằng các phao tiêu, báo hiệu cảnh báo, đảm bảo an toàn giao thông đường thủy nội địa.
Đoàn công tác thanh tra, kiểm tra thực tế xác định, vị trí thi công của các dự án khai thác cát trắng silic, nạo vét tuyến luồng thủy nội địa (tuyến số 3, 4, 5) và vị trí tập kết sản phẩm tận thu nạo vét của dự án nằm cách xa khu vực các bãi khai thác sá sùng tự nhiên mà ngư dân và dân cư xã Quan Lạn thường khai thác khoảng 5km.
Thời điểm thanh tra (29/5/2021), các hoạt động đánh bắt sá sùng tại các bãi khai thác truyền thống ở vùng hải đảo này vẫn diễn ra bình thường, vì còn xa và không nằm trong phạm vi bị ảnh hưởng bởi việc thực hiện 2 dự án. Vị trí tập kết sản phẩm nạo vét của các dự án không có người dân khai thác sá sùng.
Theo báo cáo của UBND xã Quan Lạn, đây không phải là vị trí bãi khai thác sá sùng ở địa phương, do đó nội dung phản ánh trong đơn của một số hộ dân về vị trí nhà thầu tập kết sản phẩm nạo vét làm ảnh hưởng đến khu vực khai thác sá sùng là chưa chính xác.
Vị trí khai thác mỏ cát trắng silic tại bãi Chương Dồ (Chương Cao), thời điểm kiểm tra, khi con nước ròng (mực nước xuống thấp nhất) vẫn ngập chìm trong nước triều, không thể khai thác sá sùng được. Thời điểm kiểm tra cũng không có các hoạt động đánh bắt thủy hải sản ở vùng biển này. Nội dung các hộ dân phản ánh việc nạo vét tuyến luồng số 3, 4, 5 không cần thiết là không sát thực, bởi trước đó khi nước ròng tàu thuyền không đi lại được, sau khi khơi thông luồng tàu thuyền ra vào thông suốt, an toàn, không phụ thuộc vào thủy triều.
Sau khi kết thúc thanh tra thực tế hiện trường vào ngày 29/5/2021, đoàn Thanh tra đã chủ trì, tổ chức buổi làm việc tại UBND xã Quan Lạn.
Căn cứ kết quả kiểm tra hiện trường, ý kiến tham gia tại buổi làm việc, Thanh tra kết luận: Việc triển khai các dự án khai thác cát và nạo vét tuyến luồng giao thông thủy nội địa do Công ty TNHH Quan Minh thực hiện là cần thiết, phù hợp với quy hoạch chung của khu kinh tế Vân Đồn đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt.
Công tác kiểm tra, giám sát do UBND huyện Vân Đồn, UBND xã Quan Lạn và Ban Giám sát cộng đồng xã thực hiện đã khẳng định việc Công ty TNHH Quan Minh triển khai các dự án khai thác cát, nạo vét các tuyến luồng thủy nội địa là đúng quy định, ranh giới thi công.
Quá trình triển khai dự án không làm ảnh hưởng đến môi trường, các khu vực sinh sống sá sùng và hoạt động khai thác sá sùng tại các khu vực cộng đồng dân cư trên địa bàn xã Quan Lạn. Nội dung đơn thư của nhóm hộ dân (đa số không trực tiếp làm nghề khai thác sá sùng) đã được các cơ quan chức năng kiểm tra, xác minh; trên cơ sở quy định pháp luật và cơ sở khoa học nghiên cứu chuyên ngành thủy sản, xác định dự án triển khai không ảnh hưởng đến vị trí khai thác sá sùng của các hộ dân xã Quan Lạn, xã Minh Châu.
Tựu chung, Thanh tra tỉnh Quảng Ninh kết luận: Công ty TNHH Quan Minh thực hiện các dự án nạo vét luồng, khai thác cát và tập kết sản phẩm nạo vét ở xã đảo Quan Lạn, huyện Vân Đồn là đúng quy định, không làm chết sá sùng - loại đặc sản quý của vùng biển này.
Trang Nguyễn