Theo Thương vụ Việt Nam tại Tây Ban Nha, ngành nhựa gia dụng giữ vai trò thiết yếu trong đời sống và sản xuất, cung cấp các sản phẩm như hộp đựng thực phẩm, dụng cụ bếp, túi, cốc, đĩa,… vừa phục vụ nhu cầu sinh hoạt, vừa phục vụ nhu cầu sản xuất. Ngành này đang chuyển đổi mạnh mẽ sang các sản phẩm thân thiện môi trường, cụ thể EU, trong đó Tây Ban Nha đã đặt ra nhiều chính sách nhằm thúc đẩy sản xuất và tiêu dùng nhựa sinh học, giảm rác thải nhựa dùng một lần. Xu hướng này đang mở ra nhiều cơ hội cho các doanh nghiệp có năng lực đổi mới sáng tạo, ứng dụng công nghệ sạch.
Năm 2024, kim ngạch nhập khẩu nhựa gia dụng (bao gồm Đồ dùng nhà bếp và sản phẩm nhựa dùng để đóng gói) Tây Ban Nha đạt khoảng 2,4 tỷ USD, tăng 56% so với năm 2021. Tiêu biểu nhất là các loại nhựa PET, PP, HDPE…, và các sản phẩm chính gồm dụng cụ nhà bếp, hộp đựng thực phẩm, túi giữ nhiệt, chai và hộp. Thị trường đồ gia dụng tổng thể có tốc độ tăng trưởng hàng năm là 4,7% trong giai đoạn 2020- 2025.
Người tiêu dùng Tây Ban Nha đang thể hiện sự thay đổi rõ rệt trong thói quen mua sắm. Theo khảo sát năm 2024, 70% người Tây Ban Nha ủng hộ việc giảm thiểu mua các sản phẩm nhựa dùng một lần. Xu hướng này phản ánh ý thức môi trường ngày càng cao của người tiêu dùng, nổi bật bao gồm: Ưu tiên sản phẩm có khả năng tái chế và phân hủy sinh học; Tăng cường sử dụng sản phẩm đa chức năng, tiết kiệm không gian; Quan tâm đến thiết kế thẩm mỹ và tính tiện dụng; Sẵn sàng trả giá cao hơn cho sản phẩm thân thiện môi trường.
Thị trường sản phẩm nhựa gia dụng Tây Ban Nha có sự cạnh tranh giữa các nhà cung cấp trong nước và quốc tế. Các nước Châu Âu như Đức, Pháp, Ý cũng là những đối thủ cạnh tranh mạnh với lợi thế về công nghệ và thương hiệu. Trong khi Trung Quốc, nhà cung cấp lớn nhất thế giới (chiếm khoảng 65% thị phần ngành này) đang vươn lên nhanh chóng tại Tây Ban Nha, trở thành một trong những nhà cung cấp lớn.
Chính phủ Tây Ban Nha ban hành nhiều quy định nghiêm ngặt nhằm giảm thiểu tác động môi trường từ sản phẩm nhựa. Từ năm 2023, Tây Ban Nha đã cấm bán rau quả đóng bao bì nhựa dưới 1,5kg tại các siêu thị và cửa hàng tạp hóa. Mục tiêu đặt ra là giảm 50% lượng sản phẩm đóng gói nhựa vào năm 2030. Các quy định chính bao gồm: Khuyến khích 100% bao bì có khả năng tái chế; Yêu cầu sử dụng tỷ lệ nhất định nhựa tái chế trong sản phẩm; Áp thuế VAT mức cao đối với nhựa dùng một lần; Ưu đãi cho sản phẩm nhựa sinh học và phân hủy sinh học.
Việt Nam hiện xuất khẩu 8% sản phẩm nhựa sang thị trường EU, trong đó Tây Ban Nha là một trong những thị trường tiềm năng. Tây Ban Nha chiếm 2,16% thị phần nhập khẩu toàn cầu sản phẩm nhựa gia dụng, cho thấy tiềm năng đáng kể cho các doanh nghiệp Việt Nam. Cơ hội phát triển của ngành đến từ sự phát triển của ngành du lịch, thương mại điện tử và chính sách hỗ trợ phát triển bền vững. Tây Ban Nha dẫn đầu Châu Âu với tỷ lệ 21,7% nhựa tái chế trong tổng nguyên liệu, mở ra cơ hội hợp tác và chuyển giao công nghệ.
Dự báo thị trường nhựa gia dụng tại Tây Ban Nha sẽ tăng mạnh trong những năm tới, đặc biệt là với các dòng sản phẩm mới như nhựa sinh học, thiết bị nội thất thông minh. Thị trường đồ gia dụng được dự báo sẽ đạt 5,08 tỷ USD vào năm 2033. Các chính sách thắt chặt của EU cùng xu hướng tiêu dùng xanh sẽ càng thúc đẩy các doanh nghiệp đổi mới, tích cực theo đuổi phát triển bền vững.
Tuy nhiên, các doanh nghiệp khi thâm nhập thị trường sẽ gặp phải nhiều thách thức như:
Các quy định nghiêm ngặt về nhựa dùng một lần và yêu cầu tái chế cao đòi hỏi doanh nghiệp phải đầu tư mạnh vào công nghệ và thay đổi quy trình sản xuất.
Sản phẩm nhập khẩu từ Trung Quốc với giá thành thấp tạo áp lực cạnh tranh lớn cho các doanh nghiệp
Người tiêu dùng Tây Ban Nha ngày càng ưu tiên sản phẩm bền vững, đòi hỏi doanh nghiệp phải thay đổi chiến lược sản phẩm và marketing.
Biến động chi phí nguyên liệu: Giá dầu thế giới biến động ảnh hưởng trực tiếp đến chi phí sản xuất nhựa, gây khó khăn trong việc dự báo và định giá sản phẩm.
Có thể nói thị trường nhựa gia dụng tại Tây Ban Nha còn nhiều tiềm năng để doanh nghiệp Việt Nam mở rộng xuất khẩu. Các doanh nghiệp nhựa Việt Nam quan tâm đến thị trường Tây Ban Nha cần nghiên cứu kỹ thị trường nhằm tăng cường xuất khẩu các mặt hàng nhựa gia dụng phù hợp tiêu chuẩn, chú trọng vào phát triển các sản phẩm nhựa sinh học, thân thiện môi trường, đầu tư vào công nghệ sản xuất thân thiện môi trường và tận dụng các hiệp định thương mại tự do.
Minh Anh(t/h)
