Gần đây, người dân vẫn phản ánh tình trạng thiếu thuốc, vật tư, khiến bệnh nhân, người nhà bệnh nhân phải mua ở bên ngoài; cùng đó, người bệnh mất rất nhiều thời gian chờ đợi để được mổ ở Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức (Hà Nội).
Theo tìm hiểu, mỗi ngày bệnh viện Việt Đức có 30-40 ca mổ cấp cứu và 270-300 ca mổ phiên nên thiếu thuốc mê do lượng bệnh nhân cần phẫu thuật lớn.
“Trong phẫu thuật, thuốc mê rất quan trọng và không có thuốc thay thế. Khi chậm tham gia thầu, chậm toàn hệ thống tất cả các bệnh viện, không thể vay mượn được các nơi. Tháng 5 vừa rồi mới có thông tư hướng dẫn mua sắm, nên các bệnh viện mới bắt đầu làm hồ sơ để thầu. Rất may gói thầu thuốc mê đã giải quyết được, số lượng ca mổ tăng trở lại”, Giám đốc Bệnh viện Việt Đức Dương Đức Hùng nói.
Dương Đức Hùng, Giám đốc Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức, thừa nhận tại bệnh viện vẫn tồn tại tình trạng người bệnh phải đi mua thuốc ngoài do thiếu thuốc. Đây là bệnh viện ngoại khoa lớn nhất cả nước nên sử dụng số lượng vật tư, thuốc rất lớn. Tuy nhiên, tại đây hiện chỉ thiếu một số thuốc không có thuốc thay thế do không mua sắm được vì không có nhà cung cấp tham gia đấu thầu như Albumin và Gamma Globulin.
“Số bệnh nhân ghép tạng cần dùng loại thuốc này rất nhiều, nhưng không có trong dược nội trú, nên buộc phải mua ngoài. Đây cũng là loại thuốc mà nhiều bệnh viện công đang thiếu”, TS. Hùng nói đồng thời thông tin thêm hiện các gói thầu có kết quả, bệnh viện đã gọi được hàng.
Còn tại bệnh viện K, GS.TS Lê Văn Quảng, Giám đốc Bệnh viện K cho biết, một số loại thuốc, vật tư có gián đoạn trong thời gian đấu thầu nhưng bệnh viện cũng có các loại thay thế. Một số bệnh nhân không đồng ý đổi phác đồ điều trị, hoặc muốn sử dụng loại tốt hơn so với các loại bệnh viện cung cấp dẫn đến việc phải ra ngoài mua. Tuy nhiên, đây là những thuốc không quy định trong danh mục Bảo hiểm Y tế chi trả.
Vấn đề nan giải của Bệnh viện K là tình trạng quá tải tại khu vực xạ trị. Khoảng 1 tháng gần đây, 2 máy xạ trị tại cơ sở 3 Tân Triều được đưa vào sửa chữa, bảo trì khiến nhiều bệnh nhân phải hoãn mũi xạ, hoặc chuyển sang điều trị tại các máy còn lại dẫn đến tình trạng quá tải bệnh nhân, các máy còn lại phải chạy hết công suất. “Hiện nay, 2 máy đã được đưa vào sử dụng trở lại. Như vậy với 5 máy hiện có, mỗi máy chạy 22-23 giờ/ngày nhưng chưa thể đáp ứng đủ nhu cầu của bệnh nhân. Bệnh viện cũng đã lên các kế hoạch đầu tư, dự kiến đến quý 1/2025 sẽ đưa thêm 3 máy gia tốc vào hoạt động, cơ bản đáp ứng yêu cầu về xạ trị cho bệnh nhân ung thư”, TS. Quảng nói.
Chiều 5/8, tại cuộc họp báo Chính phủ thường kỳ tháng 7, Thứ trưởng Bộ Y tế Đỗ Xuân Tuyên đã trả lời câu hỏi về tình trạng thiếu thuốc và vật tư y tế xảy ra ở một số bệnh viện.
Theo Thứ trưởng Đỗ Xuân Tuyên, để thực hiện mua sắm thuốc và vật tư y tế tại cơ sở y tế có 2 yếu tố cần thiết. Một là hoàn thiện thể chế với các văn bản liên quan đến mua sắm thuốc và vật tư y tế, hai là việc tổ chức thực hiện tại cơ sở y tế và các địa phương.
Thứ trưởng Bộ Y tế cho rằng nếu thể chế đầy đủ mà các đơn vị, địa phương trong khâu tổ chức còn xuất hiện các vấn đề thì không thể đủ thuốc cho khám chữa bệnh. 
Sau đại dịch Covid-19, xuất hiện nhiều tình trạng thiếu thuốc và vật tư y tế, song Thứ trưởng Đỗ Xuân Tuyên nhận định việc thiếu thuốc và vật tư y tế chỉ xảy ra ở một số địa phương, đơn vị trong một số thời điểm nhất định và chỉ thiếu một số loại nhất định chứ không phải là tất cả.
Cho biết Bộ Y tế đã nhận diện được tình trạng này và đề ra giải pháp khắc phục, Thứ trưởng Đỗ Xuân Tuyên liệt kê hàng loạt văn bản và dự án luật mà Bộ này đã tham mưu cho Chính phủ, Quốc hội nhằm tháo gỡ tình trạng thiếu thuốc và vật tư y tế.
Để giải quyết tình trạng này, Thứ trưởng Đỗ Xuân Tuyên cho biết, Bộ Y tế đã nhận diện và đề ra các giải pháp khắc phục. Đồng thời, Thứ trưởng cũng liệt kê hàng loạt các văn bản và dự án luật Bộ Y tế đã tham mưu cho Chính phủ, Quốc hội nhằm tháo gỡ tình trạng thiếu thuốc và vật tư y tế.
Cùng với đó, Bộ Y tế cũng đã tham mưu, trình Quốc hội thông qua Luật Khám chữa bệnh sửa đổi, gồm 2 nội dung liên quan thiết bị y tế và mua sắm, đấu thầu.
Thứ trưởng Đỗ Xuân Tuyên cũng cho biết thêm, Bộ Y tế đã phối hợp với Bộ Kế hoạch và Đầu tư trình Luật Đấu thầu; phối hợp với Bộ Tài chính trình Luật giá. Sau khi có các Luật được thi hành, Bộ Y tế tiếp tục ban hành các văn bản thi hành Luật Khám chữa bệnh; phối hợp với Bộ Kế hoạch và Đầu tư ban hành Thông tư về khám chữa bệnh.
Bộ cũng chủ động ban thành Thông tư dưới Luật hướng dẫn về lĩnh vực đấu thầu vật tư y tế; danh mục thuốc đàm phán giá; danh mục thuốc đấu thầu tập trung; quy định đấu thầu thuốc tại các cơ sở y tế, Bộ đã hướng dẫn cụ thể về các bước xây dựng, quy trình…
Các văn bản cũng có nhiều điểm mới nổi bật như cho sử dụng 1 giấy báo giá hoặc cho phép lấy giấy báo giá cao nhất phù hợp với khả năng tài chính, chuyên môn, nhu cầu của các đơn vị, địa phương, cơ sở y tế (trước đây phải có 3 báo giá).
Ngoài ra, được chỉ định thầu trong trường hợp cấp bách để duy trì hoạt động chi thường xuyên; Luật đấu thầu được thực hiện trong trường hợp cấp cứu người bệnh trong tình trạng cấp cứu theo quy định của Luật Khám bệnh, chữa bệnh (nếu có) bao gồm các gói thầu dịch vụ tư vấn, phi tư vấn, thuốc, hóa chất, vật tư xét nghiệm, thiết bị y tế, linh kiện, phụ kiện, phương tiện, xây lắp do nhu cầu đột xuất, không có mặt hàng thay thế và bắt buộc phải sử dụng để đảm bảo sức khỏe, tính mạng của người bệnh; cơ sở y tế được áp tùy chọn mua thuốc để mua thêm ngay tối đa 30% số lượng theo hợp đồng chưa có.
"Qua đi khảo sát thực tế, vấn đề hoàn thiện thể chế trong đấu thầu, mua sắm thuốc, vật tư y tế cơ bản đầy đủ, chủ yếu ở khâu triển khai thực hiện. Các địa phương phải rất linh hoạt trong vận dụng để tổ chức đấu thầu, miễn là công khai, minh bạch, không có lợi ích nhóm, hay dấu hiệu tham nhũng, lãng phí trong vấn đề này"- Thứ trưởng Đỗ Xuân Tuyên chia sẻ tại buổi họp báo.
Thiên Trường (t/h)
