Động thái này cho thấy Washington tiếp tục theo đuổi chính sách gây sức ép thương mại, yêu cầu các đối tác đàm phán lại các điều khoản xuất khẩu nếu muốn tránh bị áp mức thuế cao hơn.
Phát biểu tại Nhà Trắng, ông Trump nhấn mạnh: "Các quốc gia này không phải là những nền kinh tế lớn và cũng không có nhiều giao dịch thương mại với Mỹ." Tuy nhiên, ông khẳng định chính quyền Mỹ sẽ làm rõ mức thuế cụ thể trong từng bức thư gửi đi. Đây được xem là một bước đi chủ động để buộc các nước phải phản ứng nếu muốn tiếp tục xuất khẩu sang thị trường Mỹ.
Trong những ngày gần đây, chính quyền ông Trump đã liên tục công bố các chính sách thuế quan mới, đưa ra cảnh báo về việc áp dụng thuế bổ sung đối với hàng hóa nhập khẩu từ nhiều nền kinh tế. Theo thông báo trước đó, các mức thuế mới sẽ chính thức có hiệu lực từ ngày 1/8/2025 nếu các quốc gia liên quan không đạt được thỏa thuận thương mại mới với Mỹ trong thời gian quy định.
Ngoài nhóm hơn 150 quốc gia sắp nhận được thư chung, ông Trump tiết lộ hơn 20 bức thư riêng đã được gửi đến các đối tác thương mại chủ chốt như Liên minh châu Âu (EU), Nhật Bản, Hàn Quốc — trong đó nêu rõ mức thuế cụ thể với từng thị trường.
Mặc dù các thông báo thuế đang được gửi rộng rãi, nhiều chuyên gia vẫn tỏ ra hoài nghi về tính khả thi của việc thực thi vào ngày 1/8, đặc biệt trong bối cảnh nhiều cuộc đàm phán song phương vẫn đang diễn ra.
Một số quốc gia và vùng lãnh thổ, chiếm hơn 3% thâm hụt thương mại của Mỹ trong năm 2024, vẫn chưa nhận được thư, bao gồm Đài Loan, Thụy Sĩ và Ấn Độ.
Với Ấn Độ, Tổng thống Trump đưa ra những thông điệp mâu thuẫn trong cùng ngày. Ban đầu ông nói: “Chúng tôi sắp có một thỏa thuận khác, có thể là với Ấn Độ. Tôi không chắc, vẫn đang đàm phán”. Nhưng chỉ vài phút sau, ông lại tuyên bố: “Chúng tôi rất gần với một thỏa thuận với Ấn Độ, nơi họ sẽ mở cửa thị trường”.
Với Nhật Bản, một đối tác thương mại lớn mà ông Trump từng dọa áp thuế tới 25%, ông cho biết Mỹ vẫn đang tiếp tục đàm phán nhưng không kỳ vọng đạt được thỏa thuận. “Tôi nghĩ có lẽ chúng tôi sẽ gửi thư cho Nhật Bản”, ông nói.
Việc Tổng thống Trump đồng loạt gửi thư cảnh báo thuế đến hơn 150 quốc gia là động thái chưa từng có tiền lệ. Dù các nước này không có giao dịch thương mại lớn với Mỹ, nhưng bước đi này có thể gây xáo trộn toàn diện chuỗi cung ứng toàn cầu, tạo ra hiệu ứng domino về thuế quan và đàm phán thương mại trong thời gian tới.
Giới quan sát lo ngại chính sách thuế kiểu "đánh đồng" này có thể dẫn tới phản ứng trả đũa từ các đối tác và làm gia tăng bất ổn kinh tế quốc tế trong bối cảnh kinh tế toàn cầu còn đang phục hồi sau nhiều cú sốc lớn.
Thiên Trường (t/h)
