Tại phiên thảo luận, nội dung: Có kéo dài vốn của Chương trình mục tiêu quốc gia chưa giải ngân hết sang năm 2024 hay không, nhận được nhiều ý kiến của các Đại biểu.
Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Trần Quốc Phương: Vốn chưa được giao dự toán, chưa được phân bổ còn từ năm 2021...
Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Trần Quốc Phương cho biết, trong quá trình phối hợp với Hội đồng Dân tộc và Thường trực Đoàn giám sát để hoàn thiện báo cáo và dự thảo Nghị quyết, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã phối hợp rất chặt chẽ. Tuy nhiên, trong quá trình phối hợp thời gian quá gấp nên dẫn đến hình thức văn bản chưa đáp ứng được yêu cầu của Chủ tịch Quốc hội.
Về đề xuất kéo dài vốn Chương trình mục tiêu quốc gia năm 2022 sang năm 2024, Thứ trưởng Trần Quốc Phương nêu rõ, trong Nghị quyết ngân sách Nhà nước vừa qua không có nội dung này. Bộ Kế hoạch và Đầu tư kiến nghị đưa nội dung này vào Nghị quyết giám sát chuyên đề về các Chương trình mục tiêu quốc gia....
Về vấn đề ngân sách, Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư giải trình, chỉ rõ, vốn Chương trình mục tiêu quốc gia của năm 2021 là hơn 20.000 tỷ; khi Nghị quyết của Quốc hội phê chuẩn đã đưa nguồn vốn này vào diện chưa phân bổ vì chưa đủ điều kiện để phân bổ. Toàn bộ vốn của năm 2021 cũng chưa hoàn thiện thủ tục đầu tư của ba Chương trình mục tiêu quốc gia (CTMTQG) nên toàn bộ số vốn của năm 2021 không phân bổ được. Bên cạnh đó, kế hoạch năm 2022 cũng được Quốc hội quyết nghị giao Chính phủ phân bổ vốn năm 2021 và năm 2022 một lần, thành dự toán của năm 2022. Tháng 07/2022, Chính phủ cũng đã trình Quốc hội toàn bộ số vốn của kế hoạch năm 2021 và năm 2022. Về bản chất, đây cũng là số vốn của năm 2021, nhưng trên thực tế năm 2021 chưa được giao dự toán và chưa phân bổ được.
Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh: Chuyển nguồn sang năm 2024
Cho ý kiến về dự thảo Nghị quyết giám sát chuyên đề “Việc triển khai thực hiện các Nghị quyết của Quốc hội về các Chương trình mục tiêu quốc gia về xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2021-2025, giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021-2025, phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021-2023”, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh nêu quan điểm về nguồn vốn chưa chuyển giải ngân hết của năm 2021-2022 vào chuyển nguồn sang năm 2024. Theo đó, nếu có những nội dung nào chưa rõ ràng thì nên trình ra Phiên họp bất thường của Quốc hội xem xét để xử lý cùng với Nghị quyết đặc thù, cơ chế thí điểm.
Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương: Đưa vào Nghị quyết cơ chế đặc thù
Về cho phép kéo dài vốn năm 2022 của các Chương trình mục tiêu quốc gia chưa giải ngân hết năm 2023 (bao gồm vốn đầu tư phát triển, kinh phí chi thường xuyên của ngân sách Trung ương và ngân sách địa phương) sang thực hiện trong năm 2024, Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương cho biết nhất trí với chủ trương này.
Tuy nhiên, Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương cho rằng nội dung này không đưa vào Nghị quyết giám sát chuyên đề và cũng không đưa vào Nghị quyết ngân sách, mà nên đưa vào Nghị quyết cơ chế đặc thù, cần phải đánh giá tác động vì sao chậm giải ngân, nguyên nhân, trách nhiệm thuộc về đâu, sau đó Quốc hội cho phép hoặc không cho phép kéo dài vốn năm 2021, năm 2022.
Phó Chủ tịchh Quốc hội Trần Quang Phương đề nghị cần giữ nghiêm kỷ luật kỷ cương ngân sách, không nên đưa vào Nghị quyết giám sát vì sẽ tạo tiền lệ, do đó cần đưa nội dung này vào Nghị quyết cơ chế đặc thù.
Phó Chủ tịch Quốc hội nhận thấy, Nghị quyết cơ chế đặc thù và Nghị quyết thí điểm là hai Nghị quyết nhưng được thực hiện cùng lúc, kết hợp với nhau để giải quyết được vấn đề thực tiễn. Đồng thời Phó Chủ tịch Quốc hội cũng chia sẻ khó khăn của các bộ ngành và của các địa phương trong triển khai thực hiện 03 Chương trình mục tiêu quốc gia, nguyên nhân là do đề xuất xây dựng Chương trình chưa đúng với thực tiễn, việc thẩm định, phê duyệt Chương trình chưa đến nơi đến chốn, trong đó có trách nhiệm của Chính phủ, các bộ ngành và một phần trách nhiệm của Quốc hội. 
Do đó, Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương đề nghị cần có chủ trương xây dựng Nghị quyết của Quốc hội về một số cơ chế, chính sách đặc thù tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, đẩy nhanh tiến độ thực hiện các Chương trình mục tiêu quốc gia trong thời gian tới. Đề nghị Chính phủ tiếp tục chuẩn bị nội dung kỹ lưỡng, trước và sau phải tạo sự thống nhất, nếu đề xuất mới, bổ sung thêm thì cần nêu rõ.
Ngoài ra, Bộ Kế hoạch và Đầu tư có đề nghị đưa vào dự thảo Nghị quyết Đoàn giám sát nội dung: Cho phép Hội đồng nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương quyết định việc điều chỉnh: (1) Danh mục dự án đầu tư công năm 2022, 2023 trong khuôn khổ kế hoạch, vốn đầu tư đã được cấp có thẩm quyền giao năm 2022, 2023; (2) điều chỉnh dự toán chi ngân sách nhà nước vốn sự nghiệp, giữa các nội dung, dự án, lĩnh vực chi không còn đối tượng chi, hoặc không hiệu quả sang nội dung khác trong cùng một Chương trình, nhưng bảo đảm không vượt tổng dự toán giao vốn sự nghiệp hàng năm của địa phương.
Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương nhận thấy, nội dung này cần báo cáo cụ thể để Quốc hội quyết định, xem xét và cũng không đưa vào Nghị quyết giám sát lần này, Nghị quyết giám sát chỉ nêu đồng ý chủ trương phân cấp cho Hội đồng nhân tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương quyết định việc điều chỉnh. Tuy nhiên, cần phải làm theo đúng trình tự, quy định của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật.
Đồng thời Phó Chủ tịch Quốc hội nêu rõ, quan điểm của Đoàn giám sát mong muốn các nội dung này không đưa vào Nghị quyết giám sát mà đưa vào Nghị quyết cơ chế đặc thù để Quốc hội thông qua tại kỳ họp gần nhất.
Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật của Quốc hội Hoàng Thanh Tùng: Đoàn Giám sát cần có báo cáo rõ thêm về việc chuyển nguồn dự toán ngân sách Nhà nước chưa giải ngân hết sang năm 2024
Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng quan tâm đến bổ sung, chuyển nguồn từ năm 2021- 2022 chưa giải ngân hết sang năm 2024. Theo đó, đề nghị Đoàn Giám sát báo cáo rõ hơn về việc chuyển nguồn chỉ của năm 2022 hay có cả năm 2021?
Theo Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng khi Ủy ban Thường vụ Quốc hội báo cáo Quốc hội để thông qua Nghị quyết về dự toán ngân sách năm 2024 có đề cập việc đối với nguồn vốn năm 2021-2022 chưa thực hiện giải ngân hết, căn cứ vào điều kiện tình hình thực tế, Quốc hội sẽ xem xét khi Chính phủ có báo cáo tổng thể về thực hiện các Chương trình mục tiêu Quốc gia trong thời gian tới. Điều này có nghĩa là để ngỏ cho quyết định tiếp tục việc chuyển nguồn vốn của năm 2021-2022. Vì vậy, Đoàn Giám sát cần có báo cáo rõ thêm về việc chuyển nguồn dự toán ngân sách Nhà nước chưa giải ngân hết sang năm 2024 cho thống nhất giữa phần giải trình và dự thảo Nghị quyết.
Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính, ngân sách của Quốc hội Lê Quang Mạnh: Làm rõ thêm việc ảnh hưởng đối với dự toán của năm 2024
Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính, Ngân sách của Quốc hội Lê Quang Mạnh nêu quan điểm, đối với việc kéo dài vốn kế hoạch năm 2022 của Chương trình mục tiêu quốc gia chưa giải ngân hết và kéo dài sang năm 2024, Uỷ ban Thường vụ Quốc hội đã thống nhất chỉ kéo dài phần vốn sự nghiệp năm 2023 để tiếp tục thực hiện trong năm 2024. Trên cơ sở kết luận của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, vừa qua, khi xây dựng dự toán ngân sách năm 2024 đã thông qua nội dung kéo dài vốn 2023 để thực hiện tiếp trong năm 2024. Tuy nhiên, qua thảo luận tại Hội trường, Chủ nhiệm Lê Quang Mạnh bày tỏ thống nhất với sự cần thiết của việc chuyển nguồn đối với vốn sự nghiệp năm 2022 mà đến nay chưa giải ngân hết.
Bên cạnh đó, dự toán năm 2024 cũng đã được Quốc hội thông qua, do đó Chủ nhiệm Lê Quang Mạnh đề nghị Bộ Kế hoạch và Đầu tư làm rõ thêm vấn đề này trong việc ảnh hưởng đối với dự toán của năm 2024 để Quốc hội có căn cứ xem xét.
Về vấn đề liên quan đến cơ chế đặc thù, Ủy ban Tài chính, Ngân sách cũng thống nhất việc thông qua chủ trương xây dựng dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về cơ chế, chính sách đặc thù, tháo gỡ khó khăn. Đồng thời giao Chính phủ xây dựng hồ sơ theo thủ tục rút gọn và trình Quốc hội trong Kỳ họp gần nhất.
PV (lược ghi)
