Từ ngày 1/9, Bộ GD&ĐT quản lý 2 đại học quốc gia

Từ ngày 1/9/2025, Đại học Quốc gia Hà Nội và Đại học Quốc gia TP.HCM chính thức trở thành các cơ sở giáo dục đại học công lập trực thuộc sự quản lý của Bộ GD&ĐT. Đây là nội dung quan trọng trong Nghị định số 201/2025 vừa được Chính phủ ban hành ngày 11/7, quy định về chức năng, nhiệm vụ và quyền hạn của đại học quốc gia. Nghị định này sẽ thay thế Nghị định số 186 trước đó và có hiệu lực thi hành từ ngày 1/9/2025.

Theo quy định mới, 2 đại học quốc gia trên là cơ sở giáo dục đại học công lập, có tư cách pháp nhân, có tài khoản riêng và sử dụng con dấu có hình Quốc huy. Cả hai cơ sở sẽ do Bộ GD&ĐT trực tiếp quản lý toàn diện về mặt tổ chức, hoạt động và phát triển.

Đại học Quốc gia Hà Nội và Đại học Quốc gia TP.HCM được xác định là các cơ sở đào tạo có chức năng đào tạo các trình độ giáo dục đại học, thực hiện nghiên cứu khoa học và chuyển giao công nghệ đa ngành, đa lĩnh vực, chất lượng cao. Một số lĩnh vực đào tạo của hai trường được định hướng phát triển dẫn đầu trong nước và hướng đến xếp hạng cao trong khu vực và quốc tế.

Về tổ chức bộ máy và nhân sự: Theo Nghị định 201, Thủ tướng Chính phủ sẽ trực tiếp bổ nhiệm và miễn nhiệm các vị trí lãnh đạo chủ chốt của 2 đại học quốc gia, gồm: Chủ tịch Hội đồng đại học, Giám đốc và các Phó Giám đốc, trên cơ sở đề xuất từ Bộ GD&ĐT.

Về chế độ làm việc: Đại học quốc gia ban hành quy định về chế độ làm việc của giảng viên, nghiên cứu viên theo quy định của pháp luật áp dụng trong đại học quốc gia để thu hút, phát huy nguồn nhân lực chất lượng cao trong nước và quốc tế; Quyết định giao kết hợp đồng lao động với giảng viên, nhà khoa học, chuyên gia có uy tín trong và ngoài nước theo quy định của pháp luật để bảo đảm nhu cầu giảng dạy, nghiên cứu khoa học.

Về đào tạo:Trong hoạt động đào tạo, 2 đại học quốc gia được phép thiết kế và triển khai các chương trình đào tạo mang tính thực hành, chuyên biệt, đặc biệt, năng khiếu và tài năng. Mục tiêu là phát hiện và bồi dưỡng những nhân tài trong lĩnh vực khoa học và công nghệ.

Theo Đại học Quốc gia Hà Nội, căn cứ theo quy định tại Nghị định 201/2025, đại học quốc gia được trao quyền tự chủ rất cao trong các lĩnh vực đào tạo, nghiên cứu khoa học, tổ chức bộ máy, tài chính, hợp tác quốc tế và phát triển nhân lực chất lượng cao. Đặc biệt, về nghiên cứu khoa học và đổi mới sáng tạo, các trường được quyền chủ động đề xuất và triển khai các chương trình khoa học cấp quốc gia, cấp bộ khi được cấp có thẩm quyền phê duyệt. Ngoài ra, họ có thể xây dựng và thực hiện các chương trình hợp tác trong nước và quốc tế về khoa học – công nghệ, phục vụ phát triển kinh tế và xã hội.

Về tài chính, tài sản: Đại học quốc gia là đơn vị dự toán cấp I được Thủ tướng Chính phủ giao dự toán ngân sách; thực hiện quản lý thống nhất việc phân bổ, giao dự toán ngân sách cho các đơn vị thành viên, đơn vị thuộc và trực thuộc đại học quốc gia.

Nghị định 201/2025 cũng đã khẳng định đại học quốc gia được Nhà nước ưu tiên đầu tư phát triển để thực hiện nhiệm vụ phát triển vùng của đất nước.

Việc đưa hai đại học quốc gia về dưới sự quản lý thống nhất của Bộ Giáo dục và Đào tạo hứa hẹn sẽ tạo hành lang pháp lý rõ ràng, đồng bộ, đồng thời tăng cường hiệu quả trong điều hành, phát triển bền vững hệ thống giáo dục đại học Việt Nam trong bối cảnh hội nhập và cạnh tranh toàn cầu.

PV (t/h)