Liên quan đến vụ sạt lở kinh hoàng ở cù lao Minh thuộc khu vực ấp Bình Thuận 1, xã Hòa Ninh, huyện Long Hồ, Vĩnh Long. Nơi đã xảy ra vụ sạt lở kinh hoàng vào ngày 5 và 06/12/2022 vừa qua, khiến hàng chục ha đất và hàng chục ngôi nhà chìm dưới đáy sông Cổ Chiên vừa qua.
Sau vụ sạt lở, Chi cục Thủy lợi, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Vĩnh Long đã thuê Viện Khoa học thủy lợi Miền Nam khảo sát, tìm nguyên nhân. Dự án được thực hiện trên dòng sông Cổ Chiên, từ rạch Cái Cá đến rạch Bà Bóng, thuộc địa bàn TP. Vĩnh Long và huyện Long Hồ.
Qua thu thập tài liệu và điều tra thực địa; khảo sát địa hình, địa chất, thủy văn; xây dựng bộ mô hình để đánh giá chế độ thủy động lực; phân tích diễn biến hình thái lòng sông Cổ Chiên, đơn vị tư vấn đã xác định được nguyên nhân chính và các nhân tố ảnh hưởng đến sạt lở bờ sông Cổ Chiên khu vực tổ 9, tổ 10, ấp Bình Thuận 1, xã Hòa Ninh, huyện Long Hồ.
Có 04 nguyên nhân gây thay đổi địa hình lòng sông gồm: Tác động của con người làm biến đổi lòng dẫn mạnh nhất; Dòng chảy lũ, triều có ảnh hưởng nhưng thời gian tác động dài; giảm bùn cát từ thượng nguồn (biến đổi dài theo thời gian) và tác động của sóng gió, sóng tàu thuyền (nhỏ) làm sạt lở mặt.
Nguyên nhân gây sạt lở sông là do tác động của con người làm hạ thấp lòng dẫn; dòng chảy lũ, triều và suy giảm bùn cát từ thượng nguồn và tác động của sóng gió, sóng tàu thuyền.
Từ đó Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn kiến nghị UBND tỉnh xem xét, chỉ đạo dừng các hoạt động khai thác cát tại những vị trí từ cầu Mỹ Thuận đến phà Đình Khao. Đồng thời đánh giá lại quy hoạch khai thác cát trên toàn bộ sông Tiền qua tỉnh Vĩnh Long. Thường xuyên đo đạc theo dõi, đánh giá tổng thể hệ thống lòng dẫn sông Tiền và ổn định bờ sông khu vực này.
Bên cạnh đó UBND tỉnh chỉ đạo quản lý các hoạt động xây dựng của người dân dọc theo bờ sông, nghiêm cấm việc gia tải, chất tải sát bờ sông do bờ sông đang tiềm ẩn nguy cơ sạt lở cao đặc biệt là phạm vi thượng và hạ lưu khu vực sạt lở phía xã Hòa Ninh, xã An Bình thuộc cù lao An Bình. Xây dựng hành lang dự báo sạt lở dọc theo bờ sông Tiền.
Đối với các công trình bảo vệ bờ phía Phường 1, TP. Vĩnh Long trước mắt cần sửa chữa phần trên bờ (tại vị trí đã xảy ra sụt lún) để tránh làm mất ổn định tổng thể, về lâu dài cần xử lý phần dưới nước (thả rọ đá tạo mái m=3), cần nghiêm cấm các hoạt động làm gia tải lên khu vực kè đã xảy ra sụt lún.
Còn các hoạt động giao thông ven sông (xây dựng, sửa chữa, nâng cấp đường ven sông) cần phối hợp, trong tính toán ổn định cần xét đến ổn định bờ kè khu vực Phường 1, Phường 5, TP. Vĩnh Long và có giải pháp bảo vệ phù hợp.
Phong Vân (t/h)
