Xây dựng cảng biển (Nghệ An): Người dân nơm nớp lo sợ

THCL Hàng trăm người dân xã Nghi Thiết (Nghi Lộc, Nghệ An) bức xúc gửi đơn thư kiến nghị đến các cơ quan chức năng và báo chí về việc triển khai thi công xây dựng dự án cảng Vissai, cảng dầu ĐKC tại xã Nghi Thiết gây ô nhiễm môi trường, nổ mìn làm nhà cửa nứt toác, việc hỗ trợ, đền bù người dân chưa được thỏa đáng…

“Trăm dâu đổ đầu tằm”

Những ngày gần đây, tại khu vực thi công xây dựng cảng biển Vissai (thuộc Công ty CP Xi măng Sông Lam) xã Nghi Thiết, luôn là điểm nóng về an ninh trật tự.

Ông Nguyễn Văn Tiên, xóm Bắc Thịnh, xã Nghi Thiết cho biết: “Từ khi cảng biển Vissai thi công, đã ảnh hưởng nghiêm trọng đến đời sống sinh hoạt, sản xuất của người dân. Công ty cho nổ mìn khiến nhà cửa bị rung, nứt tường. Đặc biệt, máy móc thiết bị san lấp mặt bằng, ủi đi những ngôi mộ, lấp bãi biển khiến bà con không thể neo đậu thuyền để đánh bắt hải sản… Những việc làm của doanh nghiệp đã đẩy cuộc sống của hàng nghìn người dân rơi vào bế tắc; gửi đơn thư kêu cứu lên chính quyền thì chỉ nhận được sự im lặng (?)”.

Những người dân xã Nghi Thiết cho biết, cả thôn Nam Thịnh, Bắc Thịnh có con đường bê tông duy nhất để bảo đảm cho các con em đi học, cho người dân mang tôm, cá đi bán, cho người bệnh đi viện, nhưng bỗng dưng bị lấp đi.

“Từ khi các cảng được triển khai xây dựng, bờ biển ngổn ngang VLXD, ở trên núi thì máy móc san lấp đất đá, xe tải rầm rập đi lại, không hề có cảnh báo hay phương án bảo vệ an toàn nào đến người dân. Duy nhất con đường đi lại trong xóm, giờ bị lấy giao cho CĐT phục vụ xây dựng công trình nên bà con đành phải chấp nhận sống chung với nguy hiểm, sinh mạng người dân cứ treo lơ lửng bên cạnh công trường”, bà Võ Thị Hiệu, người thôn Nam Thịnh bức xúc.

Chỉ vào ngôi nhà mới xây dựng được mấy năm nhưng đã nứt toác khắp nơi, bà Lưu Thị Chung (xóm Nam Thịnh) ngậm ngùi: “Ngôi nhà này mới được con tôi gom góp và vay mượn tiền mới đủ để xây nên. Nhưng vừa qua, công ty cho người nổ mìn, giờ nứt nẻ khắp nơi. Công ty cũng đã cho người vào kiểm kê, nhưng chưa thấy đề cập đến phương án hỗ trợ, đền bù. Chúng chỉ mong dừng lại dự án xây cảng, chỉ có như vậy, cuộc sống người dân mới trở lại yên ổn. Còn nếu tiếp tục thực hiện dự án, chẳng mấy chốc người dân nghèo đói, ô nhiễm môi trường biển, ô nhiễm không khí nghiêm trọng”.

Theo những người dân nơi đây thì, họ không hề được biết đến dự án các cảng biển triển khai như thế nào, người dân được hỗ trợ, đền bù ra sao, chỉ đến khi thi công mới biết. Đến nay, người dân rất nhiều lần kiến nghị lên chính quyền địa phương, nhưng không được giải quyết.

Theo anh Nguyễn Văn Tuyên, xóm Bắc Thịnh: “Hôm đó, mẹ tôi bị bệnh phải đưa đến bệnh viện để điều trị, nhưng ra đến cổng làng thì CSCĐ đã chặn ở đó. Người ta dùng hàng rào thép gai chặn lại, không cho người dân đi, “nội bất xuất, ngoại bất nhập”, có người đi biển về, khi mang tôm cá ra chợ bán cũng không được đi. Quá bức xúc, nhiều người đã lấy đá ném vào lực lượng CSCĐ và hậu quả là một số người phải nhập viện”.

Cần hài hòa lợi ích

Trao đổi với PV, ông Hồ Ngọc Bảo, Phó BQL khu Kinh tế Đông Nam cho biết, về mặt hồ sơ, thủ tục của các cảng xây dựng trên địa bàn xã Nghi Thiết đều đúng theo quy định và chủ trương đầu tư và được công bố rộng rãi đến người dân. Tuy nhiên, khi dự án đi vào thực hiện gặp phải rất nhiều khó khăn. Trong đó, có việc không có mặt bằng sạch để giao đất cho CĐT dẫn đến khi thi công nảy sinh mâu thuẫn giữa người dân và CĐT...

Ông Bảo nói, khu vực xây dựng cảng biển Vissai sẽ lấp một đoạn đường đi của người dân đang sử dụng nên phía công ty có đào một con đường mới qua khe núi để thay thế. “Dự án đường đi triển khai từ tháng 6 - 7/2015 và dự kiến 2 - 3 tháng là xong, nhưng đến nay vẫn chưa xong. Thực tế, công trình vừa thi công người dân vừa đi lại, như vậy sẽ không tránh khỏi ảnh hưởng đến an toàn của người dân, đặc biệt là học sinh đi học”, ông Bảo nói.

Trái ngược với khẳng định của ông Bảo đã công bố quy hoạch dự án cho người dân, ông Bùi Văn Thành, Chủ tịch UBND xã Nghi Thiết lại khẳng định, dự án được phê duyệt từ tháng 11/2015, nhưng đến tháng 3/2016, mới công bố nên người dân không biết. Việc nổ mìn hoặc kéo đường dây điện, một số đơn vị thi công không báo cáo với địa phương nên khi triển khai công trình vướng phải mồ mả. Ngoài ra, trong quá trình làm đường, lu đường, nổ mìn dẫn đến tình trạng lún, nứt nhà dân thì phía CĐT chưa đền bù, cũng là nguyên nhân khiến người dân thêm bức xúc.

Trao đổi với PV, Thiếu tá Nguyễn Trọng Tuệ, Trưởng Công an huyện Nghi Lộc cho biết: Trong quá trình bảo vệ công trường thi công của Công ty Vissai, người dân kéo ra phản đối (ngày 30/7, người dân có một số hành động quá khích như ném đá, chửi bới, dùng gậy gộc đánh lực lượng làm nhiệm vụ). Nguyên nhân sự việc do xung đột lợi ích giữa người dân và doang nghiệp. Để đảm bảo tình hình an ninh trật tự khu vực đang thi công, chúng tôi dốc toàn bộ lực lượng để kịp thời có phương án xử lý và bảo vệ dân.

Nói về con đường duy nhất hiện tại để đi lại của người dân, giao thương nhưng bị chặn lại, ông Tuệ cho rằng, khi công trình đang thi công thì về mặt lý không ai được đi lại. Nhưng do chưa thống nhất được phương án giao thông với người dân nên CĐT mới có văn bản gửi lên các cấp, các ngành để hỗ trợ bảo vệ thi công. Công an ra chủ yếu là để giữ gìn an ninh trật tự, tránh việc người dân ra va chạm với doanh nghiệp, tránh xảy ra các hoạt động vi phạm pháp luật.

Theo quan sát của PV, hiện nay, con đường dân sinh mà CĐT dự án cảng Vissai đang xây dựng còn rất ngổn ngang, việc hoàn thiện trong vòng 2 - 3 tháng tới là rất khó. Ông Nguyễn Quốc Tài, Phó BQL Dự án cảng Vissai cũng thừa nhận: Khi tiến hành thi công xây dựng cảng thì người dân vẫn đi lại qua công trường sẽ nguy hiểm và gây khó khăn cho thi công rất nhiều, nhưng chúng tôi vẫn phải chấp nhận vì con đường mới đang thi công chưa hoàn thiện.

Điều đặc biệt, dù cơ quan chức năng khẳng định việc xây dựng các cảng biển ở xã Nghi Thiết được thực hiện đúng quy định của pháp luật, tuy nhiên, khi PV đề nghị cung cấp tài liệu bằng văn bản thì không đơn vị nào cung cấp được và cho rằng, hồ sơ nằm ở những đơn vị khác.

Người dân vô cùng bức xúc, do quyền lợi chưa được chính quyền giải quyết. Để đảm bảo tình hình an ninh trật tự, cuộc sống sinh hoạt, sản xuất của người dân, đề nghị UBND tỉnh Nghệ An và các đơn vị liên quan nhanh chóng vào cuộc giải quyết những bức xúc, kiến nghị của người dân, tránh việc tụ tập đông người, kiến nghị đơn thư kéo dài.

Hoan - Chinh