Xây dựng thương hiệu cho sản phẩm gà Hồ

THCL Tổ chức chủ sở hữu nhãn hiệu tập thể đã tiến hành nộp hồ sơ đăng ký nhãn hiệu tập thể cho sản phẩm gà Hồ tại Cục Sở hữu trí tuệ, hồ sơ đang trong giai đoạn xét duyệt cấp văn bằng bảo hộ.

Mai một sản vật quý

Quê hương Kinh Bắc xưa - nay là tỉnh Bắc Ninh - là nơi có nhiều làng nghề truyền thống và nhiều sản vật nổi tiếng khắp cả nước. Trong nhiều sản vật địa phương được nhiều người biết đến của Bắc Ninh, gà Hồ (làng Lạc Thổ, thị trấn Hồ, huyện Thuận Thành, tỉnh Bắc Ninh) là sản vật nổi bật, xưa kia được dùng để tiến Vua. Ngày nay, giống gà này vẫn giữ nguyên những nét giá trị truyền thống, nhưng đang bị mai một dần và gặp nhiều khó khăn trong vấn đề bảo tồn và nhân giống.

Ông Nguyễn Đăng Chung, nguyên Chủ nhiệm Câu lạc bộ gà Hồ cho biết: “Trước thực trạng thoái hóa giống và sự xuất hiện tràn lan của các giống gà khác lấy tên mác gà Hồ, năm 1991, Câu lạc bộ gà Hồ được thành lập để bảo vệ quyền lợi của các hộ chăn nuôi gà Hồ trên địa bàn. Cho đến nay, Hội đã có 22 hội viên, sở hữu 1.000 - 1.150 con gà Hồ để bảo tồn giống và kinh doanh”. Cuối năm 2015, Hợp tác xã chăn nuôi gà Hồ được thành lập trên cơ sở Câu lạc bộ gà Hồ, tập trung những thành viên tâm huyết và đam mê với giống gà quý này, nhằm bảo tồn và gìn giữ giống gà tiến Vua nức tiếng xa gần.

Ông Chung chia sẻ thêm: “Về tiêu chuẩn của một con gà Hồ cần: đối với gà trống, đầu phải là đầu công, mình ốc, cánh vỏ trai, đuôi nơm da bụng, cổ màu đỏ, mào xuýt (mào kép), diều cân ở giữa; quản ngắn, đùi dài, chân tròn, ngón tách nhau, da vàng, lông mã lĩnh hay mận chín; ngực nở, chân cao vừa phải, thân hình chắc chắn. Gà mái, lông màu lá chuối hay màu vỏ nhãn, màu đất thó hoặc màu lông chim sẻ. Khối lượng gà mới nở 45 g/con, lúc trưởng thành con trống nặng 4,5 - 5,5 kg/con; con mái nặng 3,5 - 4,0 kg/con”.

Khác biệt với tất cả các giống gà khác, gà Hồ có thể trọng to lớn, con trưởng thành có thể nặng đến 10 kg, ức đỏ tươi, trụi lông, phao câu ngắn và mọc thẳng, thịt gà có mùi thơm kỳ lạ và vị ngọt dịu. Hiện nay, người dân thôn Lạc Thổ, thị trấn Hồ không mở rộng kinh doanh giống gà này, mà chỉ nuôi trong nhà và đem làm quà trong các dịp lễ, tết. Giá bán gà thuần chủng khoảng 500.000/kg, tương đương 2,5 đến 3 triệu đồng/con.

Tuy nhiên, khó khăn lớn nhất của người dân thôn Lạc Thổ là tình trạng giao phối cận huyết của các cá thể gà Hồ, dẫn đến hiện tượng thoái hóa giống từ từ, làm gà Hồ giảm dần chất lượng và năng suất, ngay trong lòng thôn Lạc Thổ cũng có những con gà Hồ gần thuần chủng (tỷ lệ 50:50). Bên cạnh đó, các thôn bên cạnh thôn Lạc Thổ và một số địa phương khác (cả trong và ngoài tỉnh Bắc Ninh) cũng tự nhân giống gà Hồ này ra để nuôi và bán. Tuy nhiên, giống ở những nơi này không thuần chủng, lai tạp nhiều giống gà khác nhau, gây ảnh hưởng đến uy tín của sản phẩm đúng nguồn gốc xuất xứ. Hơn nữa, gà Hồ chưa đăng ký bảo hộ thương hiệu, giống thuần chủng khó lưu giữ hơn các giống gà khác nên thường dễ bị làm giả và xâm phạm thương mại trên thị trường. Bên cạnh đó, Hợp tác xã đang định hướng đưa sản phẩm ra thị trường nước ngoài với sản phẩm đa dạng hơn, giới thiệu đến bạn bè quốc tế. Vì vậy, xây dựng được thương hiệu cho sản phẩm, bảo hộ thương hiệu là mong mỏi của người dân nơi đây.

Xây dựng nhãn hiệu tập thể cho gà Hồ

Trước tình trạng trên và xuất phát từ nhu cầu muốn xây dựng thương hiệu cho sản phẩm của địa phương mình, năm 2015, UBND tỉnh Bắc Ninh đã giao Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh Bắc Ninh thực hiện dự án: “Tạo lập, quản lý và phát triển nhãn hiệu tập thể “Gà Hồ Thuận Thành - Bắc Ninh” cho sản phẩm gà Hồ của Hợp tác xã chăn nuôi gà Hồ, huyện Thuận Thành - tỉnh Bắc Ninh” nhằm đăng ký bảo hộ nhãn hiệu tập thể và tạo động lực bảo tồn giống gà này. Dự kiến, chủ sở hữu của nhãn hiệu tập thể này sẽ là Hợp tác xã chăn nuôi gà Hồ.

Đại diện Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh Bắc Ninh - đơn vị chủ trì nhiệm vụ - cho biết: “Tổ chức chủ sở hữu nhãn hiệu tập thể đã tiến hành nộp hồ sơ đăng ký nhãn hiệu tập thể cho sản phẩm gà Hồ tại Cục Sở hữu trí tuệ, hồ sơ đang trong giai đoạn xét duyệt cấp văn bằng bảo hộ. Trong khuôn khổ dự án, chúng tôi cũng tiến hành xây dựng hệ thống nhận diện (logo, tem nhãn, hình ảnh quảng bá sản phẩm), tổ chức các lớp tập huấn, hội nghị hội thảo nhằm cụ thể hóa kiến thức về sở hữu trí tuệ đến ngươi dân, bên cạnh đó hoạt động về truyền thông cũng được tiến hành đồng bộ”.

Qua tìm hiểu của phóng viên, hầu như các hộ gia đình chăn nuôi gà Hồ đều biết đến việc xác lập quyền nhãn hiệu tập thể cho gà Hồ và hợp tác rất tích cực trong việc xây dựng quy trình, quy chế, truyền thông để đảm bảo trong thời gian chờ đợi nhãn hiệu được cấp văn bằng bảo hộ sản phẩm sẽ được đưa ra thị trường một cách thuận lợi nhất.

Trong không khí chuẩn bị đón chào một năm mới, với tâm huyết và nỗ lực của các cấp lãnh đạo và người dân huyện Thuận Thành trong việc xây dựng thương hiệu sản phẩm, gà Hồ chắc chắn sẽ đem lại giá trị to lớn không chỉ trong dịp lễ, tết trong nước mà còn có thể vươn xa ra thị trường quốc tế.

Hà Thu (Thương hiệu và Công luận)