Xây dựng thương hiệu thời hội nhập: “Chăm từ lúc còn cây non”!

THCL Hiệp định TPP đã hoàn tất đàm phán. Sự thâm nhập, lấn sân của các thương hiệu vào thị trường quốc tế sẽ trở nên sôi động và chuyên nghiệp hơn. Xung quanh vấn đề này, phóng viên đã có cuộc trao đổi với ThS. Đặng Thanh Vân, Giám đốc Công ty Tư vấn thương hiệu và truyền thông THANHS.

Việc xây dựng và định vị thương hiệu trong bối cảnh hội nhập đặt ra nhiều cơ hội, cũng như thách thức với DN Việt, nhất là DNNVV. Bà đánh giá như thế nào về vấn đề này?

TPP đang là vấn đề thời sự rất nóng và được truyền thông mạnh, không chỉ trên các kênh đại chúng…

Đứng trên quan điểm của một người làm thương hiệu, tôi thực sự cảm thấy lo lắng cho những DNNVV. Bao lâu nay, DN quen với cách kinh doanh thiếu bài bản, không có tầm nhìn dài hạn; không xây dựng nhóm khách hàng trung thành và yêu mến thương hiệu, mà mới chỉ tập trung truyền thông để bán hàng. Một khi người tiêu dùng được mở rộng cơ hội tiếp cận với rất nhiều nhóm hàng hóa chất lượng cao; giá cả hợp lý, quy trình kinh doanh chuyên nghiệp… cộng thêm tâm lý sính ngoại vốn có, rất có khả năng người tiêu dùng sẽ quay lưng với DN Việt.

Tuy nhiên, như trên đã nói, không có bức tranh nào toàn màu xám. Những thương hiệu nhiều năm qua đã vun trồng, chăm sóc cho “tài sản thương hiệu”; tập trung đào tạo nhân sự, gia tăng hàm lượng chất xám trong sản phẩm, dịch vụ sẽ có nhiều cơ hội bứt phá, vươn ra biển lớn.

Tham gia vào sân chơi TPP, cơ hội sẽ chia đều cho các DN. Cơ hội cho DN nhỏ nước ngoài lấn sân thị trường Việt và tương tự DN nhỏ Việt Nam cũng sẽ tiếp cận thị trường nước ngoài khi thuế suất về 0%.

Nói như vậy, nghĩa là việc xây dựng thương hiệu DN càng trở nên cấp bách hơn bao giờ hết?

Một điểm DN Việt Nam cần đặc biệt lưu tâm đó chính là quy định rất chặt chẽ về sở hữu trí tuệ trong TPP. Lâu nay, DN chưa quan tâm tới sở hữu trí tuệ, phát minh sáng chế, có những DN hoạt động được 5 - 10 năm vẫn chưa đăng ký logo, thậm chí lấy thương hiệu nước ngoài kinh doanh trong nước và nghĩ rằng sẽ không bị cạnh tranh, thậm chí không bị kiện.

Tại sân chơi TPP, những vi phạm về sở hữu trí tuệ sẽ bị phạt rất nặng, đồng thời các chính sách của Chính phủ cũng sẽ thực hiện minh bạch hơn. Đó cũng là cơ hội cho DN làm ăn bài bản, nhưng cũng là vấn đề DNNVV phải đối mặt.

Nếu DN không đầu tư tài chính cho sáng tạo kiểu dáng công nghiệp, quy trình độc quyền cho riêng mình, thì sẽ rất khó khăn và bị kiện. Đây hiện là trở ngại lớn nhất cho DNNVV, trong khi chưa có ngân sách hỗ trợ việc này.

Khi gia nhập vào sân chơi quốc tế, giải thưởng trong nước không còn giá trị nữa. Với 12 nước tham gia TPP, thương hiệu Việt cần phải được ghi danh tại đó. Google search phải tìm đến bạn, phải có ngôn ngữ để đối tác hiểu được bạn. Và với DN phân phối, bán lẻ thì sản phẩm của bạn phải có mặt trên Amazon. DNNVV hoàn toàn dựa vào cơ hội có sẵn để tạo cơ hội cho chính mình.

Hiện tại ở Việt Nam, đội ngũ tư vấn, xây dựng thương hiệu đáp ứng được khoảng bao nhiêu % nhu cầu của DN?

Đây là vấn đề muôn thuở như chuyện con gà hay quả trứng cái nào có trước. Chỉ khi DN sẵn sàng chi tiền, đầu tư cho thương hiệu thì lĩnh vực này mới có điều kiện phát triển. Đội ngũ chuyên gia tư vấn nhờ cơ hội tiếp cận, tư vấn cho DN mới có thêm nhiều kinh nghiệm hơn.

10 năm hoạt động trong lĩnh vực này, tôi thấy nhóm chuyên gia tư vấn cho DNNVV chưa có nhiều, có thể nói cung - cầu chưa gặp nhau. Nhưng tôi tin rằng, thời gian tới, khi áp lực của gia nhập TPP ngày càng đòi hỏi chuyên nghiệp, thì thị trường sẽ mở rộng hơn, tạo cơ hội cho các bên.

Với mỗi DN, cách tốt nhất là nuôi dưỡng cây tài sản thương hiệu khi còn rất nhỏ, đừng để nó biến thành khu rừng khô hạn, chỉ cần một đốm lửa nhỏ thôi có thể cháy, không thể cứu vãn nổi nữa.

Theo bà, DN nên tận dụng mạng xã hội như thế nào?

Với các DN nhỏ và siêu nhỏ, truyền thông xã hội là kênh đặc biệt hiệu quả; ít tốn kém cho DN trong hoạt động marketing, bán hàng, xây dựng thương hiệu. Với các thương hiệu mạnh, mạng xã hội và truyền thông xã hội là môi trường tuyệt vời để chăm sóc, giao tiếp khách hàng, chia sẻ các giá trị và đặc biệt là chuyển tải triết lý của thương hiệu.

Để trở thành một thương hiệu gây ảnh hưởng, đòi hỏi các thương hiệu phải rất nỗ lực và toàn tâm đối với khách hàng và công chúng của mình. Không chỉ lo chạy quảng cáo để giới thiệu về sản phẩm và dịch vụ, các thương hiệu cần thể hiện bản sắc, tham gia vào cộng đồng xã hội với tư cách một con người có văn hóa, theo đuổi các triết lý nhân văn, cao cả, xây dựng và thực thi các hoạt động hữu ích với cộng đồng và kinh doanh minh bạch…

Trân trọng cảm ơn bà!

Đoàn Huế (Thực hiện)