Sự chững lại trong quý III phản ánh rõ tác động của chính sách thuế đối ứng 20% mà Mỹ bắt đầu áp dụng từ tháng 8, khiến nhiều doanh nghiệp phải điều chỉnh kế hoạch giao hàng và tìm cách chuyển hướng sang các thị trường khác. Cùng với đó, các quy định nghiêm ngặt hơn về truy xuất nguồn gốc và bảo vệ động vật có vú biển (MMPA) đang trở thành trở ngại lớn cho hoạt động xuất khẩu trong quý IV và năm 2026.
Ngoài ra, việc “thẻ vàng” IUU của EU chưa được gỡ bỏ tiếp tục gây khó cho nhóm hàng hải sản khai thác khi tiếp cận các thị trường cao cấp. Biến động tỷ giá, chi phí logistics gia tăng và sự cạnh tranh gay gắt từ các đối thủ như Ấn Độ, Ecuador hay Indonesia cũng tạo áp lực lớn lên biên lợi nhuận của doanh nghiệp Việt Nam.
Dù vậy, ngành thủy sản vẫn còn những điểm sáng. EU đã nới lỏng một số rào cản kỹ thuật đối với thủy sản nuôi trồng Việt Nam, mở ra dư địa tăng trưởng cho tôm và cá tra. Bên cạnh đó, việc Anh chính thức tham gia Hiệp định CPTPP giúp Việt Nam mở rộng kênh thương mại, đặc biệt cho các sản phẩm chế biến giá trị gia tăng.
Theo dự báo, trong quý IV, xuất khẩu thủy sản có thể đạt khoảng 2,19 tỷ USD, giảm hơn 22% so với cùng kỳ, do tác động kép từ thuế đối ứng 20% và nguy cơ bị áp thuế chống bán phá giá cao đối với tôm vào Mỹ. Hai mặt hàng chủ lực là tôm và cá tra được dự báo giảm tốc mạnh, trong khi cá ngừ, mực, bạch tuộc tiếp tục sụt sâu vì ảnh hưởng của thẻ vàng IUU và quy định MMPA sắp có hiệu lực.
Tuy nhiên, nhờ nhu cầu ổn định từ EU và Trung Quốc, tổng kim ngạch xuất khẩu thủy sản cả năm 2025 vẫn được kỳ vọng đạt khoảng 10,5 tỷ USD, tăng khoảng 5% so với năm 2024.
Phương Thảo(t/h)
