Thủ tướng: TP. HCM hãy vượt qua tâm lý an toàn để tìm cách đột phá

Tại buổi làm việc kéo dài gần 6 giờ đồng hồ với lãnh đạo TP.HCM về tình hình kinh tế-xã hội, để đánh giá tình hình và xác định những mục tiêu nhiệm vụ trọng tâm của thành phố nửa cuối năm 2017, trong bối cảnh chỉ tiêu tăng trưởng chung của kế hoạch năm 2017 của cả nước.

Đây là lần thứ 3, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc làm việc với lãnh đạo TP.HCM kể từ cuộc làm việc đầu tiên vào ngày 27/6/2016. Dẫn chứng về tầm quan trọng của TP.HCM đối với cả nước, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cho biết, thành phố đạt được 1% tăng trưởng GDP, thì GDP cả nước tăng 0,21%.

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc làm việc với lãnh đạo Thành phố Hồ Chí Minh về kinh tế-xã hội và một số vấn đề tăng trưởng của thành phố

Tại buổi làm việc Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nhấn mạnh kết quả toàn diện, tích cực trong 6 tháng đầu năm.

Sáu tháng đầu năm 2017 tiếp tục ghi nhận những thành tích vượt mức về kinh tế xã hội của Thành phố Hồ Chí Minh - động lực tăng trưởng chính của cả nước với nhiều chỉ tiêu đạt cao hơn so với cùng kỳ năm 2016. Tăng trưởng kinh tế đạt 7,76% (cùng kỳ đạt 7,47%); trong đó, lĩnh vực dịch vụ (chiếm tỷ trọng 58,2% trong cơ cấu kinh tế của thành phố) tiếp tục dẫn đầu với mức tăng 7,4%. Công nghiệp và xây dựng tăng 7,2%; nông nghiệp tăng 5,9%. Tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu từ dịch vụ ước đạt 451.003 tỷ đồng, tăng 10,3%. Du lịch tăng trưởng tốt, tổng lượng khách quốc tế đến thành phố đạt 2,8 triệu khách, tăng 14,7%, doanh thu đạt hơn 53 ngàn tỷ đồng, tăng 12%.

Đặc biệt, Thủ tướng ấn tượng TP là địa phương đồng hành cùng cả nước trong nhiều vấn đề dân sinh, từ giải quyết thiên tai, lũ lụt, xóa đói giảm nghèo, đến giáo dục, y tế, chủ quyền biển đảo…

“Hình ảnh người ta để một cái thùng hay cái rổ, cái rá ở ngoài chợ Bến Thành rồi người dân lần lượt đi qua, đưa tiền vào đó là hình ảnh rất cảm động của nhân dân TP”, Thủ tướng nói việc đóng góp từ thiện của TP ủng hộ bà con bị thiên tai ở mọi miền Tổ quốc rất đáng trân trọng.

Chỉ số số năng lực… chưa tương xứng với tiềm năng và lợi thế

Tuy nhiên, theo Thủ tướng, có thể thấy rõ những khó khăn, hạn chế của TP trong phát triển”.

Chỉ số năng lực cạnh tranh tụt hạng, chưa tương xứng với tiềm năng và lợi thế của TP, là nơi thu hút FDI sớm nhất và mặc dù 6 tháng đầu năm vốn FDI gấp 2 cùng kỳ nhưng trong 10 năm qua, tỉ lệ vốn FDI thấp hơn nhiều so với bình quân cả nước, cơ cấu sử dụng đất chưa hợp lý… là những ví dụ Thủ tướng nêu.

Thủ tướng cũng nêu một vài con số đáng suy nghĩ: Công nghiệp dịch vụ chiếm 99% GDP nhưng đất dành cho công nghiệp dịch vụ chỉ 7% diện tích. Một ha đất công nghiệp dịch vụ tạo giá trị gia tăng 50 tỷ đồng trong khi 1 ha đất nông nghiệp tạo giá trị gia tăng 68 triệu đồng.

“TP có 3 khu chế xuất, 13 khu công nghiệp với diện tích đang khai thác 3.748 ha nhưng cũng chỉ xấp xỉ 50% diện tích đất quy hoạch cho công nghiệp. Vậy nguyên nhân nào trong nhiều năm, TP không mở rộng được diện tích khu công nghiệp làm tốc độ công nghiệp chậm so với cả nước?”, Thủ tướng nêu vấn đề.

Thủ tướng so sánh TP.HCM có diện tích lớn hơn Bangkok 30%, dân số tương đương nhưng tổng Tổng sản phẩm làm ra chỉ bằng 1/3. Còn lượng khách quốc tế đến Bangkok gấp 3,6 lần lượng khách đến TP.HCM, đóng góp 10% vào GDP của Thái Lan, tương đương với gần 40 tỷ USD.

Chỉ ra bất cập về hạ tầng đô thị, ùn tắc, úng ngập, ô nhiễm, kết nối giao thông với sân bay, bến cảng, Thủ tướng cho rằng, không thể để TP.HCM đi vào vết xe của các TP khói bụi, ô nhiễm và tắc nghẽn, làm mất đi sức hấp dẫn và tính cạnh tranh. Đây cũng là thách thức khi mà TPHCM là trung tâm chất thải lớn nhất cả nước.

Từ đó, Thủ tướng khẳng định, Trung ương không đứng ngoài các thách thức này của TP.HCM, mà yêu cầu các Bộ, ngành phải xắn tay áo, gắn trách nhiệm cao nhất của mình với thành phố, nhằm tháo gỡ những nút thắt về thể chế và phân cấp, để thành phố phát triển theo một tầm nhìn và quan điểm mới, đó là thành phố toàn cầu, là nơi hội tụ Đông - Tây, đề cao các giá trị nhân văn, giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa phương Nam mà hiện thân là những con người phóng khoáng, nghĩa hiệp, thân thiện, dũng cảm và hiếu khách và là sự khẳng định vị thế quốc gia trong hội nhập quốc tế

Thủ tướng nhắc lại tầm nhìn mà ông đã phát biểu cách đây 1 năm: “Đó là một nền kinh tế đổi mới sáng tạo, có sức lan tỏa, là động lực cho phát triển bền vững và là đầu tàu cho cả nước trong hội nhập sâu rộng có hiệu quả vào nền kinh tế khu vực và thế giới”.

“Vậy các giá trị, nguyên tắc cốt lõi của TPHCM là gì?”, Thủ tướng gợi ý mô hình phát triển đô thị thông minh với cơ sở hạ tầng thông minh, quản lý thông minh, đề cao kỹ trị, tôn trọng tiếng nói của người dân, xây dựng con người văn hóa, văn minh, xã hội gắn kết và rộng mở, tăng trưởng xanh, bền vững và sáng tạo.

Theo đó, TP.HCM cần phát triển bao trùm, tức là mọi người dân, mọi thành phần kinh tế đều bình đẳng về cơ hội phát triển, hưởng lợi công bằng từ thành quả phát triển, môi trường khởi nghiệp thuận lợi cho mọi tài năng trẻ và bất kỳ ai có ý chí vươn lên…

Thủ tướng cũng yêu cầu lãnh đạo thành phố phải có quyết tâm cao và mạnh mẽ trong tư duy lẫn hành động. Nhất là tiếp tục suy nghĩ để thí điểm những cơ chế mới theo hướng hãy vượt qua suy nghĩ là thành phố đã đạt đến điểm ngưỡng, không thể phát triển bứt phá, để mạnh dạn đề xuất với Trung ương các hình thức pháp lý cao hơn.

Về phía Chính phủ, Thủ tướng giao Bộ Tài nguyên và Môi trường cùng với thành phố rà soát và điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất báo cáo Thủ tướng trong tháng 8 tới. Thủ tướng cũng đề nghị lãnh đạo thành phố cần có hội nghị với các nhà đầu tư để tháo gỡ những rào cản trong đầu tư và kinh doanh, rồi từ đó trở thành 1 trong 5 địa phương có chỉ số cạnh tranh tốt nhất

Đối với vấn đề môi trường, Thủ tướng yêu cầu thành phố huy động các nhà khoa học xây dựng đề án chống ngập trình Thủ tướng, đi cùng với việc phải tìm kiếm công nghệ xử lý rác mới.

“Thành phố có khối lượng chất thải công nghiệp dịch vụ lớn gấp 10-20 lần cả nước, phải xem lại chiến lược xử lý rác bằng giải pháp công nghệ mới. Ta tôn trọng giấy phép đầu tư đã cấp nhưng không thể tiếp tục mở rộng chôn lấp rác”, Thủ tướng yêu cầu phải biến rác thành năng lượng, thành phân bón, rác phải được tái chế, sử dụng.

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đề nghị TP xây dựng các giải pháp phát triển đô thị thông minh. Đó là sự thay đổi căn bản, toàn diện phương thức quản lý đô thị nhờ vào công nghệ mới trong đó lấy người dân, doanh nghiệp làm trung tâm và mục đích phục vụ của một thành phố thông minh, hướng tới yếu tố “đáng sống” của TP.

Về việc mở rộng sân bay Tân Sơn Nhất, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nêu rõ: “Với đề án xây dựng sân bay Long Thành thì phải đến năm 2025-2027 mới có thể hoàn thành nên trước tiên vẫn là mở rộng sân bay Tân Sơn Nhất. Chính phủ sẽ chỉ đạo các đơn vị liên quan nhanh chóng tìm kiếm chuyên gia, tổ chức đánh giá khoa học phù hợp để nhanh chóng thực hiện dự án này".

Tìm cách đột phá

TP.HCM phải tiếp tục suy nghĩ để thí điểm những cơ chế mới, nhanh chóng xử lý các vấn đề điểm nghẽn, nhất là các điểm nghẽn như cơ chế khuyến khích và quản lý cán bộ, thúc đẩy phát triển kinh tế tư nhân, nguồn lực tài chính, cơ chế đất đai.

“Người ta thường hay nói “cái áo đã quá chật”. Các đồng chí tiếp tục nêu ra với Bộ Chính trị, với Chính phủ xem cái áo quá chật này là như thế nào, ở đâu?”, Thủ tướng bày tỏ. “Các đồng chí cần làm thành công để cả nước rút kinh nghiệm”.

Thủ tướng cũng nhấn mạnh TP cần mạnh dạn, chủ động nghiên cứu, đề xuất với TƯ các giải pháp có tính pháp lý cao hơn, kể cả xây dựng luật pháp để tạo điều kiện cho Thành phố phát triển.

“Đội ngũ của TP.HCM, cấp ủy, chính quyền, hệ thống chính trị cần đổi mới tư duy, dám nghĩ dám làm. Chúng ta hãy vượt qua suy nghĩ TP đã đạt đến ngưỡng rồi, không thể phát triển bứt phá. Chúng ta hãy nhìn ra những thành công trong khu vực và thế giới. Hãy vượt qua tâm lý “an toàn là trên hết” để tìm cách đột phá, tìm những ý tưởng mới”, Thủ tướng nhấn mạnh.

Để hoàn thành các nhiệm vụ, Thủ tướng yêu cầu đội ngũ cán bộ chính quyền thành phố tích cực đổi mới tư duy, dám nghĩ, dám làm.

“Chúng ta hãy vượt qua tâm lý an toàn là trên hết để chúng ta tìm cách đột phá, tìm những ý tưởng mới", "Chính phủ sẽ song hành với những cách làm mới của thành phố", Thủ tướng khẳng định.

Nguyễn Quyên