5 vấn đề BHXH Việt Nam cần phải làm tốt hơn

Mở đầu buổi làm việc, Đoàn công tác tiến hành khảo sát tại Trung tâm Vận hành hệ thống công nghệ thông tin (CNTT) của BHXH Việt Nam. Tiếp đó, Đoàn đã nghe báo cáo về kết quả thực hiện các chỉ tiêu nhiệm vụ 2017 và 9 tháng đầu năm 2018 của BHXH Việt Nam.

Hoàn thành nhiều chỉ tiêu

Trong năm 2017, BHXH Việt Nam đã hoàn thành tốt các chỉ tiêu, nhiệm vụ được giao. Số người tham gia BHXH tiếp tục tăng. Hết năm 2017, số người tham gia BHXH là 13,9 triệu người, đạt 100% kế hoạch Chính phủ giao; 9 tháng đầu năm 2018 là 14,34 triệu người, đạt 98,1% kế hoạch cả năm Chính phủ giao.

Năm 2017, số người tham gia bảo hiểm thất nghiệp (BHTN) là 11,8 triệu người, đạt 100% kế hoạch được giao; 9 tháng đầu năm 2018 là 12, 04 triệu người, đạt 93,5% kế hoạch cả năm Chính phủ giao; chiếm khoảng 24,9% lực lượng lao động trong độ tuổi.

Độ bao phủ bảo hiểm y tế (BHYT) tăng nhanh. Năm 2017, cả nước có 79,9 triệu người tham gia BHYT, đạt 102,1% kế hoạch Chính phủ giao; đạt tỷ lệ bao phủ BHYT 85,6% dân số cả nước. 9 tháng đầu năm 2018 là 82,05 triệu người, đạt 101,8% kế hoạch cả năm Chính phủ giao, đạt tỷ lệ bao phủ BHYT 87,4% dân số cả nước.

Năm 2017, thu BHXH, BHYT, BHTN đạt 291.321 tỷ đồng; 9 tháng đầu năm 2018 là 232.126 tỷ đồng, đạt 70,35% so với kế hoạch cả năm được Thủ tướng Chính phủ giao.

Quyền lợi của người tham gia BHXH, BHYT được đảm bảo. Tổng số chi BHXH, BHYT, BHTN toàn ngành trong năm 2017 là 274.412,1 tỷ đồng. Tính đến hết 9 tháng năm 2018  đã bàn giao hơn 13 triệu sổ BHXH cho người lao động, đạt 99,9% tổng số sổ BHXH phải bàn giao.

Năm 2011, số thủ tục hành chính của ngành là 263 thủ tục, năm 2013 cắt giảm còn 118 thủ tục, năm 2016 còn 32 thủ tục và đến nay chỉ còn 28 thủ tục.

Việc tiếp nhận và trả kết quả giải quyết thủ tục hành chính được duy trì theo 3 hình thức để tổ chức, cá nhân lựa chọn theo yêu cầu: qua bộ phận “một cửa” tại cơ quan BHXH; qua dịch vụ bưu chính công ích (doanh nghiệp không phải trả phí); và đặc biệt đẩy mạnh giao dịch điện tử (doanh nghiệp có thể nộp hồ sơ 24 giờ/ngày, 7 ngày/tuần).

Đến nay, có trên 90% đơn vị, doanh nghiệp đã thực hiện giao dịch hồ sơ điện tử; 63/63 tỉnh, thành phố đã triển khai nộp hồ sơ qua dịch vụ bưu chính công ích.

BHXH Việt Nam đã đưa vào vận hành và sử dụng Hệ thống quản lý văn bản và điều hành trong phạm vi toàn ngành. Từ ngày 1/3/2018, toàn bộ văn bản đến, văn bản đi (trừ một số văn bản phải sử dụng văn bản giấy theo quy định) đều được số hóa, sử dụng chữ ký số cá nhân và chữ ký số cơ quan do Ban Cơ yếu Chính phủ cấp để phục vụ soạn thảo, trao đổi thông tin, xử lý công việc, trình ký, ký và phát hành điện tử trên Hệ thống.

Xây dựng Hệ thống cơ sở dữ liệu tập trung toàn ngành trên cơ sở dữ liệu hộ gia đình, dữ liệu quản lý thu, cấp sổ BHXH, thẻ BHYT của BHXH các tỉnh, thành phố; Hệ thống cấp mã số BHXH – mã số định danh cá nhân duy nhất để quản lý người tham gia BHXH, BHYT, BHTN thống nhất trên phạm vi toàn quốc; Hệ thống giao dịch điện tử; Hệ thống thông tin giám định BHYT…

Áp lực cải cách là rất lớn

Theo bà Nguyễn Thị Minh, Tổng giám đốc BHXH Việt Nam, tuy phấn khởi trước những kết quả đạt được nhưng áp lực cải cách là rất lớn. Về hành lang pháp lý, Quốc hội yêu cầu hiện đại hóa dịch vụ công, trong năm 2018 phải thực hiện giao dịch điện tử, tới 2020 phải hoàn thành; đồng thời thực hiện kết nối liên thông dữ liệu, cải tiến quy trình nghiệp vụ…

Vấn đề phát triển đối tượng tham gia BHXH, bà Minh cho biết, gần đây, giao cho các đơn vị tổ chức hội nghị, tiếp cận các đối tượng. Sát dân hơn, có cơ chế tốt hơn như bảo hiểm thương mại sẽ khuyến khích người dân, đảm bảo an sinh xã hội, giảm gánh nặng cho Nhà nước.

Thẻ bảo hiểm điện tử, theo luật quy định, từ nay tới 2020 phải thực hiện, hiện nay cục quản lý văn bản đang xin ý kiến, hoàn thiện để bắt tay vào làm. Về y tế tư nhân, tiếp thu nhưng liên quan tới việc các cơ sở y tế tư nhân phải đạt yêu cầu như Bộ Y tế quy định thì mới được cấp phép. Vấn đề này phối hợp với Bộ tạo môi trường bình đẳng, công khai để cơ sở y tế tư nhân hoạt động tốt.

"Còn 58 nhiệm vụ chưa thực hiện, tùy thuộc nhiều vào thời gian xin ý kiến, BHXH Việt Nam cũng mong Chính phủ, Bộ tạo điều kiện, hỗ trợ để BHXH Việt Nam hoàn thành nhiệm vụ", bà Mai nói.

5 vấn đề phải làm tốt hơn

Cũng tại buổi làm việc, Bộ trưởng Mai Tiến Dũng chuyển lời khen ngợi của Thủ tướng Chính phủ tới BHXH Việt Nam về những kết quả cải cách mà đơn vị này đã đạt được. Cùng với đó, Bộ trưởng cũng nêu 5 vấn đề BHXH Việt Nam cần tiếp tục làm tốt hơn.

Thứ nhất, cần làm tốt hơn Nghị quyết 28 của Trung ương về cải cách chính sách BHXH, đặc biệt là về sắp xếp bộ máy, ứng dụng CNTT, cung cấp hơn nữa nhiều dịch vụ công trực tuyến với chất lượng tốt hơn.

Thứ hai, phải phát triển rộng hơn nữa đối tượng tham gia BHXH, đây là mục tiêu được nêu nhiều trong các nghị quyết của Đảng, chương trình hành động của Chính phủ. Hiện mới có 14,34 triệu người tham gia BHXH, mới chiếm 27% số người trong độ tuổi lao động. Đẩy mạnh tuyên truyền, vận động về lợi ích BHXH tự nguyện là nhiệm vụ rất lớn.

Thứ ba, dư luận, báo chí vẫn thường đề cập tới khả năng mất cân đối trong thu chi bảo hiểm y tế. BHXH đã có nhiều giải pháp nhưng cần tích cực hơn nữa trong việc tham mưu cho Chính phủ, Thủ tướng để tránh việc mất cân đối.

Thứ tư, BHXH đã có nhiều giải pháp tốt để kiểm soát, giám sát tự động trong chi bảo hiểm, giảm tiêu cực, gian lận, trục lợi bảo hiểm, cần làm tốt hơn nữa.

Thứ năm, có những thông tin cho rằng y tế tư nhân đang bị coi là yếu thế trong ký kết, thương thảo thanh toán bảo hiểm y tế với cơ quan bảo hiểm xã hội. Do đó, BHXH cần cố gắng bảo đảm công khai, bình đẳng, minh bạch giữa các cơ sở y tế công lập và tư nhân, giữa các bệnh nhân của các cơ sở này.

Kết luận buổi kiểm tra, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Mai Tiến Dũng đề nghị BHXH xây dựng kế hoạch cụ thể để thực hiện 5 nội dung mà Thủ tướng đã gợi ý cần làm tốt hơn. Đồng thời, thực hiện tốt 26 nhiệm vụ được giao chưa hoàn thành.

Tổ công tác sẽ tổng hợp đầy đủ kết quả kiểm tra và các kiến nghị của BHXH để báo cáo tại phiên họp Chính phủ sắp tới.

Bộ trưởng cho biết, vừa qua Thủ tướng đã thành lập và đứng đầu Ủy ban Quốc gia về Chính phủ điện tử. Đồng tình với kiến nghị cần xây dựng Nghị định về chia sẻ dữ liệu, Bộ trưởng cho biết những kết quả của BHXH trong ứng dụng CNTT là khích lệ lớn với VPCP và các cơ quan khác trong việc thực hiện nhiệm vụ này.

 T.Nguyên