Cơ quan Trung ương của Hiệp hội Chống hàng giả & Bảo vệ thương hiệu Việt Nam
  • Click để copy

Bấp bênh, khó dự báo nguồn cung dầu trong năm 2023 của EU

Liên minh Châu Âu -EU, Nhóm các nước công nghiệp phát triển -G7 và Australia vừa đạt được thỏa thuận về mức giá trần sẽ áp dụng đối với các sản phẩm dầu của Nga từ ngày 05/02.

Các bên nhất trí sẽ áp mức giá trần 100 USD/thùng đối với các sản phẩm cao cấp như dầu diesel và 45 USD/thùng đối với các sản phẩm giá rẻ hơn như dầu nhiên liệu. Đây cũng là các mức giá đã được Ủy ban Châu Âu (EC) đề xuất trước đó. Hồi tháng 12/2022, EU và G7 cũng đã áp mức giá trần 60 USD/thùng đối với dầu thô xuất khẩu của Nga vận chuyển bằng đường biển. Trong một tuyên bố mới nhất, G7 và Australia cho biết sẽ đánh giá lại về việc áp giá trần đối với dầu thô của Nga vào tháng Ba tới.

Đường ống dẫn từ Nga và kho chứa tại tỉnh Hắc Long Giang, Trung Quốc
Đường ống dẫn từ Nga và kho chứa tại tỉnh Hắc Long Giang, Trung Quốc.

Tuy nhiên, Nga đã có bước đi trước phương Tây khi ngày 30/01, Thủ tướng Mikhail Mishustin ký nghị định thực hiện sắc lệnh Tổng thống về trần giá dầu, theo đó cấm giao hàng theo hợp đồng mua bán có hạn chế về giá dầu thô. Theo nghị định, các công ty xuất khẩu dầu mỏ, theo yêu cầu hàng tháng phải cung cấp thông tin về hợp đồng và giá bán, cũng như thông tin để xác minh rằng giá dầu không tuân theo cơ chế xác định giá tới người mua cuối cùng.

Ngoài ra, cơ quan hải quan phải ngăn dầu thô rời khỏi Nga nếu họ thấy các cơ chế như vậy được áp dụng. Trước đó, ngày 27/12/2022, Tổng thống Nga Vladimir Putin ban hành sắc lệnh cấm cung cấp dầu thô và các sản phẩm dầu trong vòng Năm tháng, từ ngày 01/02/2023, cho các nước áp dụng trần giá dầu. Cơ quan Năng lượng quốc tế (IEA) dự báo từ tháng Tư, sản lượng dầu của Nga có thể giảm 3 triệu thùng/ngày, khoảng 1/3 tổng sản lượng dầu của Nga và gần 3% sản lượng dầu toàn cầu. Cơ quan này cảnh báo rằng điều này có thể tạo ra “cuộc khủng hoảng nguồn cung lớn nhất trong nhiều thập niên”.

Trong năm 2022, bất chấp sức ép từ phương Tây, xuất khẩu dầu của Nga tỏ ra linh hoạt hơn, nhờ hoạt động cơ bản của một thị trường toàn cầu linh hoạt, cho phép chuyển hướng dòng chảy thương mại với phần nhiều sản lượng dầu thô của Nga được chuyển hướng từ Châu Âu sang Châu Á. Dù dầu từ Trung Đông và các khu vực khác bù vào nguồn cung dầu cho Châu Âu nhưng so với mức tăng trung bình hàng năm, giá dầu thế giới năm 2022 vẫn cao hơn 43% so với năm 2021.

Phần lớn chuyên gia dự báo giá dầu cho năm 2023 đã được điều chỉnh giảm so với các ước tính trước đó, nhưng vẫn nằm trong khoảng 90-100 USD/thùng. Tuy nhiên, lịch sử cho thấy, dự báo về giá dầu rất kém chính xác và bất kỳ giả định nào cũng có khả năng sai lệch so với thực tế. Với tình hình địa chính trị hiện nay, sai số về dự báo giá dầu thậm chí còn nghiêm trọng hơn.

Bên cạnh đó, nền kinh tế Trung Quốc và triển vọng kinh tế toàn cầu là những yếu tố liên quan chặt chẽ với giá dầu cũng rất khó đoán nhất trong năm nay.

Theo dự báo mới nhất của IEA, sản lượng dầu của Nga chỉ thấp hơn 200.000 thùng/ngày so với mức trước xung đột. Tuy nhiên, mọi thứ có thể khác trong năm nay, khi các biện pháp trừng phạt ngày càng nghiêm trọng hơn với đất nước xuất khẩu dầu lớn thứ nhì thế giới sau Saudi Arabia.

Các bể chứa dầu tại cơ sở lọc dầu Novokuibyshevsk của Nga. Ảnh TASS/TTXVN
Các bể chứa dầu tại cơ sở lọc dầu Novokuibyshevsk của Nga. Ảnh TASS/TTXVN.

Biện pháp mới cấm các tàu của EU chở các sản phẩm dầu mỏ có nguồn gốc từ Nga được mua bán ở hoặc dưới mức giá trần đặt ra, cũng áp dụng với các công ty hỗ trợ kỹ thuật, môi giới hoặc tài chính như các công ty bảo hiểm cho các hãng vận chuyển dầu mỏ tinh chế của Nga.

Mức phạt với công ty vi phạm có thể lên đến 5% doanh thu toàn cầu. Các nước EU, G7 và Australia cũng đã đạt được thỏa thuận về mức giá trần sẽ áp dụng đối với các sản phẩm dầu của Nga kể từ ngày 05/02, lần lượt là 100 USD/thùng đối với các sản phẩm cao cấp như dầu diesel và 45 USD/thùng đối với các sản phẩm giá rẻ hơn như dầu nhiên liệu.

Giới phân tích cho rằng biện pháp này có thể làm trầm trọng thêm cuộc khủng hoảng năng lượng và tình trạng lạm phát trên khắp Châu Âu và Bắc Mỹ, đồng thời gây thêm nguy cơ suy thoái cho nền kinh tế thế giới. Giá dầu diesel vốn đã tăng cao kể từ khi xung đột Ukraine bùng phát gần 01 năm trước, được dự báo có thể tiếp tục tăng sau động thái mới của EU. Riêng trong năm 2022, giá dầu diesel ở Châu Âu đã tăng từ mức 1,66 euro/l lên 2,14 euro/l. Giá năng lượng tăng là yếu tố chính dẫn tới tình trạng lạm phát ở Châu Âu vốn đã khiến người tiêu dùng phải thắt chặt chi tiêu và hoạt động kinh tế chậm lại.

Nguồn cung từ Nga bị hạn chế, Châu Âu phải tăng nhập khẩu dầu diesel từ Châu Á và Trung Đông. Tuy nhiên, quãng đường vận chuyển dài hơn và nhu cầu cao hơn đối với các tàu chở dầu nhiên liệu vào Châu Âu, đồng nghĩa với việc giá cước vận chuyển đang tăng lên, làm tăng thêm chi phí cho người tiêu dùng. Hơn nữa, nhiều khả năng nguồn cung dầu năm 2023 không đáp ứng đủ nhu cầu khi Tổ chức các nước xuất khẩu dầu và các đối tác (OPEC+) vẫn giữ nguyên chính sách cắt giảm sản lượng.

Chuyên gia Ole Hansen, trưởng bộ phận chiến lược hàng hóa tại Saxo Bank, cho rằng khi lệnh cấm mới của EU được áp dụng, giá xăng và đặc biệt là giá dầu diesel sẽ vẫn duy trì ở mức cao, nhất là nếu biện pháp cấm được đi kèm với mức giá trần 100 USD/thùng với dầu diesel. Nguồn cung dầu diesel từ Mỹ và Trung Đông có thể bù đắp nhưng tình trạng thiếu hụt vẫn sẽ diễn ra trong ngắn hạn.

Matthew Sherwood, chuyên gia phân tích từ Economist Intelligence Unit (EIU), đánh giá biện pháp mới của EU sẽ gây một số gián đoạn, đặc biệt là ngay sau khi lệnh cấm được triển khai, nhưng các thị trường EU vẫn đang tiếp tục tìm kiếm nguồn cung thay thế dẫn tới áp lực giá các sản phẩm từ dầu nhìn chung tăng. Ngoài ra, các vấn đề về vận chuyển và giá cả là những điều gây lo ngại lớn, các nhà phân tích của Eurasia Group tin rằng lệnh cấm mới sẽ dẫn tới những thách thức về hậu cần, kho bãi và sau cùng là chi phí vận chuyển cao hơn.

Theo chuyên gia Hedi Grati, Trưởng bộ phận nghiên cứu về nhiên liệu và lọc dầu của S&P Global, nếu biện pháp mới làm gián đoạn nghiêm trọng hoạt động xuất khẩu dầu diesel của Nga sang EU thì khối này sẽ phải tìm kiếm các nguồn cung thay thế, chịu cảnh cạnh tranh với những nhà nhập khẩu lớn khác khiến áp lực giá liên tục tăng. Trong trường hợp biện pháp áp giá trần không ảnh hưởng quá nhiều tới lượng dầu diesel xuất khẩu của Nga thì áp lực giá sẽ chỉ tăng trong ngắn hạn khi thị trường cần thời gian để thích ứng. Tình hình nguồn cung chỉ có thể cải thiện vào cuối năm 2023 khi các dự án lọc dầu mới, ở Kuwait và Saudi Arabia, dự kiến đi vào hoạt động giúp sản lượng dầu diesel toàn cầu tăng và thúc đẩy dòng chảy đến Châu Âu, giúp giảm bớt khủng hoảng năng lượng. 

Nhiều nhà phân tích cảnh báo lệnh cấm của EU có thể sẽ gây ra nhiều gián đoạn hơn so với biện pháp cấm dầu thô trước đó và các thị trường sẽ thêm hoảng loạn. Trong tuần qua, người mua đã gấp rút đổ dầu diesel của Nga đầy các bể chứa dầu Châu Âu, với lượng mua vào trong tháng này ước tính đạt mức cao nhất trong một năm. Theo hãng phân tích dầu mỏ Vortexa, tính từ đầu năm 2023, nhập khẩu dầu diesel của Châu Âu đạt trung bình 700.000 thùng mỗi ngày, mức cao nhất kể từ tháng 03/2021, do các thương nhân đổ xô mua vào trước lệnh cấm.

Theo Ngân hàng Thế giới, gần một nửa mức tăng trưởng tiêu thụ dầu thế giới trong năm 2023 dự kiến từ Trung Quốc. Còn Ngân hàng Goldman Sachs ước tính, việc Trung Quốc mở cửa trở lại sẽ làm tăng thêm 1 triệu thùng/ngày nhu cầu dầu toàn cầu (hoặc khoảng 1% lượng tiêu thụ dầu của thế giới), khiến giá dầu tăng thêm 5 USD/thùng. Do giá dầu cao, tỷ lệ lạm phát ở nhiều nước dù đã giảm nhưng vẫn ở mức cao nhất trong thập niên và các ngân hàng trung ương vẫn còn một chặng đường dài để đạt được mức lạm phát mà họ cho là có thể chấp nhận được.

Theo TTXVN/sggp.org.vn

Bài liên quan

Tin mới

Nam Định tổ chức Hội nghị giao ban báo chí tháng Ba
Nam Định tổ chức Hội nghị giao ban báo chí tháng Ba

Chiều 29/3, Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy Nam Định và Sở Thông tin và Truyền thông Nam Định chủ trì tổ chức Hội nghị giao ban báo chí tháng 3/2024.

Nam Định: Phát động tháng hành động bảo vệ nguồn lợi thủy sản năm 2024
Nam Định: Phát động tháng hành động bảo vệ nguồn lợi thủy sản năm 2024

Chiều ngày 29/3, Sở Nông nghiệp & Phát triển nông thôn tỉnh Nam Định tổ chức Lễ phát động tháng hành động bảo vệ nguồn lợi thủy sản năm 2024 nhân kỷ niệm 65 năm ngày truyền thống ngành Thủy sản Việt Nam (1/4/1959 - 1/4/2024).

Gửi tiền MSB - nhiều khách hàng điêu đứng vì "mất trắng"
Gửi tiền MSB - nhiều khách hàng điêu đứng vì "mất trắng"

Thời gian qua, nhiều khách hàng của Ngân hàng TMCP Hàng Hải Việt Nam (MSB) phản ánh việc tài khoản tiết kiệm của họ bỗng dưng "mất tiền". Gần nhất là vụ 8 khách hàng gửi tiền bị chiếm đoạt hơn 300 tỷ đồng.

Hội nghị lần thứ 20, Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh Bắc Ninh khóa XX
Hội nghị lần thứ 20, Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh Bắc Ninh khóa XX

Sáng 29/3, Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh Bắc Ninh khóa XX tổ chức Hội nghị lần thứ 20. Các đồng chí: Nguyễn Anh Tuấn, Ủy viên BCH Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy, Trưởng Đoàn ĐBQH tỉnh; Nguyễn Quốc Chung, Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh; Nguyễn Hương Giang, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh chủ trì Hội nghị.

Tập đoàn Bảo Việt (BVH): Năm 2023, tăng trưởng lợi nhuận sau thuế hợp nhất đạt 14,4%
Tập đoàn Bảo Việt (BVH): Năm 2023, tăng trưởng lợi nhuận sau thuế hợp nhất đạt 14,4%

Ngày 29/3/2024, Tập đoàn Bảo Việt công bố kết quả kinh doanh năm 2023 (kiểm toán), theo đó Công ty Mẹ và các đơn vị thành viên đều ghi nhận kết quả kinh doanh tích cực.

Công bố quyết định của Ban Bí thư về công tác cán bộ tại tỉnh Bắc Ninh
Công bố quyết định của Ban Bí thư về công tác cán bộ tại tỉnh Bắc Ninh

Sáng 29/3, tại Hội nghị lần thứ 20, Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh Bắc Ninh khóa XX, Tỉnh ủy tổ chức Hội nghị công bố Quyết định của Ban Bí thư về công tác cán bộ.