2 dự án khu du lịch trên bán đảo Sơn Trà
Chiều 18/10, Thanh tra Chính phủ chính thức công bố thông báo Kết luận thanh tra việc chấp hành các quy định của pháp luật về quản lý và sử dụng đất đai, bảo vệ và phát triển rừng, bảo vệ môi trường, xây dựng đối với các dự án đầu tư trên bán đảo Sơn Trà TP.Đà Nẵng.
Trước đó, thực hiện chỉ đạo của Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Trương Hòa Bình, Tổng Thanh tra Chính phủ ban hành Quyết định thanh tra việc chấp hành các quy định của pháp luật về quản lý và sử dụng đất đai, bảo vệ và phát triển rừng, bảo vệ môi trường, xây dựng đối với các dự án đầu tư trên bán đảo Sơn Trà,TP. Đà Nẵng. Sau 2 năm thực hiện việc thanh tra, Kết luận thanh tra đã được Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ đồng ý.
Theo Kết luận thanh tra, từ năm 2003-2013, Đà Nẵng đã phê duyệt, chấp thuận giao chủ đầu tư 18 dự án phát triển du lịch, nghỉ dưỡng trên Bán đảo Sơn Trà, với tổng diện tích khoảng 1.222,5 ha, quy mô lưu trú 1.920 biệt thự, 24 Bungalow và 306 buồng khách sạn (quy đổi tương đương khoảng 5.600 buồng phòng khách sạn).
Cũng trong thời gian này, UBND TP. Đà Nẵng đã chấp thuận, phê duyệt giao Chủ đầu tư dự án với diện tích đất khoảng 1.222,5 ha, vượt so với quy hoạch được duyệt 166,5 ha.
Đặc biệt, trong 18 dự án, có 04 dự án UBND TP. Đà Nẵng quyết định giao đất, cho thuê đất trước thời điểm Luật Đất đai năm 2003 có hiệu lực (Khu du lịch sinh thái biển Tiên Sa; Khu du lịch Bãi Bụt; Khu nhà nghỉ và du lịch sinh thái Bãi Trẹm; Tổ hợp Khu du lịch - dịch vụ cao cấp Sơn Trà); 08 dự án sau khi Luật Đất đai năm 2003 có hiệu lực (trong đó 01 dự án Khu du lịch sinh thái biển, biệt thự cao cấp Ghềnh Bàn - Bãi Đa sau khi Luật Đất đai năm 2013 có hiệu lực); 06 dự án chưa có quyết định giao đất, cho thuê đất, trong đó 02 dự án đã xác định, thu tiền sử dụng đất, tiền thuê đất (Khu du lịch sinh thái biển kết hợp nuôi trồng hải sản; Khu du lịch Biển Đông mở rộng).
Qua thanh tra, Thanh tra Chính phủ kết luận, công tác quản lý, sử dụng đất đai, bảo vệ và phát triển rừng, bảo vệ môi trường, đầu tư xây dựng đối với các dự án đầu tư tại Bán đảo Sơn Trà đã có những khuyết điểm, vi phạm.
Dự án Khu du lịch biển Tiên Sa trên bán đảo Sơn Trà
Cụ thể, đến thời điểm thanh tra, UBND TP. Đà Nẵng chưa phê duyệt quy hoạch bảo tồn và phát triển bền vững Khu bảo tồn thiên nhiên Sơn Trà; các cơ quan, đơn vị chức năng chưa thực hiện điều tra, đánh giá tổng thể về đa dạng sinh học, chưa lập báo cáo hiện trạng đa dạng sinh học trên Bán đảo Sơn Trà đã vi phạm Luật Đa dạng sinh học năm 2008, gây khó khăn cho công tác quản lý, bảo tồn và phát triển đa dạng sinh học trên Bán đảo Sơn Trà; UBND TP. Đà Nẵng, các sở, ngành chức năng chưa thực hiện công tác xác định rõ các phân khu chức năng làm cơ sở cho việc quản lý, bảo vệ và phát triển rừng trên Bán đảo Sơn Trà đã vi phạm các quy định pháp luật về Quy chế quản lý Rừng…
Bên cạnh đó, theo kết quả tổng điều tra, kiểm kê rừng TP. Đà Nẵng năm 2016, đã được Bộ NN&PTNT thống nhất phê duyệt, công bố, thì tổng diện tích rừng tại Bán đảo Sơn Trà năm 2016 là 3.729 ha. Trong tổng số 18 dự án trên Bán đảo Sơn Trà được UBND TP. Đà Nẵng phê duyệt, chấp thuận, có đến 09 dự án có một phần diện tích là rừng tự nhiên với tổng diện tích là 163,32 ha nhưng chưa xác định trong phương án giao quản lý, bảo vệ rừng; 02 dự án UBND TP. Đà Nẵng có văn bản lấy ý kiến của Bộ Quốc phòng, Bộ Tư lệnh Quân khu 5 nhưng chỉ có 01 dự án Bộ Quốc phòng có ý kiến thống nhất, 01 dự án chưa có văn bản trả lời, nhưng UBND TP. Đà Nẵng vẫn giao đất, cho thuê đất thực hiện dự án; 16 dự án còn lại, UBND TP. Đà Nẵng chưa có văn bản lấy ý kiến Bộ Quốc phòng, nhưng Đà Nẵng không tổ chức rà soát để xử lý vi phạm.
Qua rà soát, báo cáo của UBND TP. Đà Nẵng, bước đầu xác định có 07 dự án được giao đất, cho thuê đất vi phạm về an ninh quốc phòng; 03 dự án giao đất, cho thuê đất không có hồ sơ dự án đầu tư, vi phạm các quy định hiện hành; 04 dự án không thẩm định về nhu cầu sử dụng hoặc có thẩm định nhưng không đầy đủ trình tự, thủ tục của pháp luật; có 03 dự án giao đất cho cá nhân (chủ đầu tư) không đúng đối tượng, không đúng thẩm quyền, vi phạm quy định Luật Đất đai năm 2003 và Nghị định của Chính phủ; có 05 dự án cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho các Chủ đầu tư sai quy định, vi phạm Luật Đất đai năm 2003; có 03 dự án phê duyệt quy hoạch chi tiết chưa phù hợp với diện tích quy hoạch sử dụng đất được Chính phủ phê duyệt;…
Đặc biệt, UBND TP. Đà Nẵng không ban hành giá đất tại Bán đảo Sơn Trà dẫn đến việc xác định tiền thu sử dụng đất, tiền thuê đất gặp nhiều khó khăn; chưa thực hiện đầy đủ quy trình theo quy định về xác định giá đất; không lấy ý kiến hoặc không xem xét ý kiến của các sở ban, ngành mà chỉ căn cứ ý kiến của Chủ tịch và các Phó Chủ tịch TP tại các cuộc họp; xác định sai thời điểm tính giá đất để thu tiền sử dụng đất; cho hưởng ưu đãi, giảm 10% tiền sử dụng đất... tại một số dự án không đúng quy định; xác định, thu tiền sử dụng đất, tiền thuê đất khi chưa có quyết định giao đất, cho thuê đất; không tính, thu tiền phạt chậm nộp tiền sử dụng đất; gây thất thu cho ngân sách nhà nước;... là không đúng quy định.
Trước những sai phạm nói trên, Thanh tra Chính phủ quy trách nhiệm thuộc về Chủ tịch, các Phó Chủ tịch UBND TP. Đà Nẵng, Giám đốc các Sở, lãnh đạo các phòng ban, thủ trưởng các đơn vị trực thuộc và các cán bộ có liên quan qua các thời kỳ có các khuyết điểm, vi phạm nêu tại Kết luận thanh tra; lãnh đạo Bộ, thủ trưởng, cán bộ các cục, vụ, đơn vị thuộc Bộ NN&PTNT chịu trách nhiệm về khuyết điểm, vi phạm thuộc lĩnh vực quản lý; Chủ đầu tư các dự án, tổ chức, cá nhân có liên quan chịu trách nhiệm về các vi phạm.
Tổng Thanh tra Chính phủ kiến nghị Thủ tướng Chính phủ giao UBND TP. Đà Nẵng theo thẩm quyền, tổ chức kiểm điểm, xử lý trách nhiệm theo quy định đối với tổ chức, cá nhân có khuyết điểm, vi phạm nêu tại Kết luận thanh tra;
Chủ trì, phối hợp với các bộ kiểm tra, rà soát các dự án đầu tư tại bán đảo Sơn Trà, đảm bảo phù hợp với quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất, quy hoạch rừng, an ninh quốc phòng, du lịch... đã được phê duyệt; xử lý, thu hồi những dự án, diện tích đất không đủ điều kiện, có vi phạm pháp luật về đất đai, đầu tư, xây dựng, môi trường, quản lý bảo vệ rừng, đa dạng sinh học, an ninh quốc phòng... nhất là diện tích 364,81 ha đất của 04 dự án và một phần diện tích của 10 dự án có vi phạm phải được rà soát để xử lý; đối với 282,15 ha mặt nước biển của 04 dự án (Khu du lịch sinh thái biển Bãi Bắc: 225,69 ha; Khu Du lịch sinh thái biển Tiên Sa mở rộng: 31,99 ha; Khu du lịch sinh thái biển Tiên Sa: 3,65 ha; Tổ hợp Khu du lịch - Dịch vụ cao cấp Sơn Trà: 20,82 ha),… Trong quá trình triển khai, nếu vượt thẩm quyền, phải báo cáo, xin ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ.
Bên cạnh đó, yêu cầu UBND TP. Đà Nẵng chủ trì, phối hợp với Bộ TN&MT, Bộ Tài chính rà soát, xác định giá đất; tính và thu nộp đầy đủ vào ngân sách Nhà nước các khoản nghĩa vụ tài chính của các dự án, đảm bảo theo đúng quy định của pháp luật, có tính đến yếu tố đặc thù tại Bán đảo Sơn Trà; đối với các dự án chủ đầu tư chưa nộp tiền sử dụng đất, tiền thuê đất thì xem xét thực hiện đấu giá theo quy định của pháp luật; Chỉ đạo thu hồi khoản tiền Chủ đầu tư chưa nộp về Quỹ Bảo vệ và Phát triển rừng TP. Đà Nẵng, tiền chậm nộp tiền sử dụng đất, khoản tiền giảm 10% giá trị đầu tư cơ sở hạ tầng trừ chi phí giải phóng mặt bằng, giảm 10% tiền sử dụng đất không đúng quy định.
Lô số 09 Dự án Khu biệt thự Suối Đá trên bán đảo Sơn Trà bị Thanh tra Chính phủ kiến nghị Bộ Công an vào cuộc điều tra làm rõ
Đặc biệt Thanh tra Chính phủ kiến nghị Thủ tướng Chính phủ giao Bộ Công an, điều tra, xử lý các vi phạm tại Dự án Khu du lịch sinh thái biển, biệt thự cao cấp Ghềnh Bàn - Bãi Đa do Công ty CP Xây dựng 79 làm Chủ đầu tư, do UBND TP. Đà Nẵng xác định tiền chuyển quyền sử dụng đất với diện tích thấp hơn so với quy hoạch chi tiết xây dựng TL 1/500 là 13.679 m2 và chủ đầu tư không thực hiện đúng tiến độ dự án được phê duyệt, vi phạm quy định Luật Đất đai năm 2013; có dấu hiệu chuyển nhượng dự án nhưng không thấy doanh nghiệp kê khai, nộp các khoản nghĩa vụ có liên quan vào Ngân sách nhà nước.
Đồng thời điều tra dấu hiệu làm trái quy định pháp luật, gây thất thoát tài sản nhà nước tại Dự án Khu biệt thự Suối Đá khi UBND TP. Đà Nẵng giao đất, cho thuê đất đối với Lô L09 không thông qua đấu giá quyền sử dụng đất; phê duyệt điều chỉnh quy hoạch chi tiết đối với Dự án Khu biệt thự Suối Đá, làm giảm tiền sử dụng đất 11,27 tỷ đồng.
Hữu Văn