Theo Bộ Nông nghiệp và Môi trường, trong 8 tháng năm 2025, ngành cà phê xuất khẩu 1,2 triệu tấn, mang về 6,42 tỷ USD. So với cùng kỳ năm trước, khối lượng tăng 8,7% nhưng giá trị tăng gần 60%, nhờ giá xuất khẩu bình quân đạt 5.580 USD/tấn – mức tăng trên 46%. Điều này cho thấy, không chỉ sản lượng, mà giá trị gia tăng từ cà phê Việt Nam cũng đang ở mức cao nhất từ trước tới nay.
Các doanh nghiệp trong ngành cho biết, dù thị trường nội địa có thời điểm giá cà phê giảm, nhưng giá trị xuất khẩu vẫn tăng mạnh do hợp đồng đã được chốt từ cuối năm trước, khi giá ở mức cao. Nhờ vậy, nhiều doanh nghiệp xuất khẩu cà phê ghi nhận mức tăng trưởng doanh thu tới 60-70% so với cùng kỳ.
Giới chuyên gia nhận định, có hai động lực chính thúc đẩy cú bứt phá này. Thứ nhất, việc Mỹ áp thuế 50% đối với cà phê Brazil từ tháng 8/2025 đã làm thay đổi cán cân thương mại toàn cầu. Brazil vốn là nhà cung cấp lớn nhất cho thị trường Mỹ, nhưng sau cú sốc thuế quan, lượng cà phê Brazil vào Mỹ giảm mạnh, mở ra cơ hội lớn cho Việt Nam – quốc gia đứng đầu thế giới về xuất khẩu cà phê Robusta.
Thứ hai, nhu cầu cà phê tại châu Á đang tăng mạnh, đặc biệt ở Trung Quốc, Hàn Quốc và một số thị trường lân cận. Tại Trung Quốc, lượng cà phê Việt Nam nhập khẩu tăng cả về khối lượng lẫn giá trị, giúp thị phần mở rộng đáng kể chỉ trong hai năm gần đây. Xu hướng tiêu dùng cà phê bùng nổ, cộng hưởng với sự phát triển của các doanh nghiệp chế biến sâu, tạo ra dư địa tăng trưởng bền vững cho cà phê Việt Nam.
Bên cạnh đó, Liên minh châu Âu (EU) vẫn giữ vai trò là thị trường xuất khẩu lớn nhất của cà phê Việt Nam, chiếm hơn 63% tổng kim ngạch trong 8 tháng qua. Việc EU xếp Việt Nam vào nhóm “rủi ro thấp” trong thực thi Quy định chống phá rừng (EUDR) từ tháng 5/2025 đã mang lại lợi thế cạnh tranh lớn, giảm áp lực kiểm tra và tạo điều kiện cho doanh nghiệp mở rộng thị phần. Hơn nữa, việc lùi thời hạn áp dụng EUDR sang cuối năm 2026 giúp các doanh nghiệp có thêm thời gian hoàn thiện chuỗi cung ứng, đầu tư công nghệ truy xuất nguồn gốc và đáp ứng tốt hơn yêu cầu khắt khe của châu Âu.
Theo ông Lê Đức Huy – Chủ tịch Hội đồng thành viên Simexco Đắk Lắk, thách thức từ EUDR đồng thời cũng là cơ hội để ngành cà phê Việt Nam tái cấu trúc, hướng tới sản xuất bền vững và chuyên nghiệp hơn. Các doanh nghiệp đang bám sát vùng trồng, xây dựng bản đồ số, phát triển cà phê có chứng nhận bền vững và chú trọng vào phân khúc cà phê đặc sản, đặc biệt là Robusta chất lượng cao.
Thứ trưởng Bộ NNMT Phùng Đức Tiến nhấn mạnh, định hướng của ngành trong thời gian tới là thúc đẩy xuất khẩu cà phê đặc sản phân khúc cao cấp, sản phẩm chế biến sâu, cà phê hòa tan và tiếp tục phát huy thế mạnh của Robusta. Mục tiêu không chỉ dừng ở việc tăng số lượng, mà còn gia tăng giá trị và xây dựng thương hiệu cà phê Việt Nam trên thị trường quốc tế.
Với đà tăng trưởng vượt bậc, cà phê Việt Nam không chỉ trở thành ngành hàng tỷ đô, mà còn khẳng định vị thế nông sản chủ lực, góp phần đưa thương hiệu quốc gia vươn xa, sánh ngang với những trung tâm cà phê lớn nhất thế giới.
Hậu Thạch
