Số liệu từ Tổng cục Hải quan cho thấy, trái ngược với năm 2018, xuất khẩu cá tra có chiều hướng giảm mạnh từ tháng 5/2019, với mức giảm gần 1% và đạt gần 790 triệu USD. Theo Hiệp hội Chế biến và xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP), xuất khẩu cá tra 6 tháng đầu năm ước giảm 0,7% và đạt 995 triệu USD.
Lượng lớn cá tra bị "đóng băng", không thể xuất khẩu
Ông Nguyễn Hoài Nam - Phó Tổng Thư ký VASEP cho biết, nửa cuối năm 2018 giá cá tra tăng cao khiến nhiều hộ nuôi thả cá tra phấn khởi mở rộng diện tích ao, nhiều nhà đã đầu tư thêm diện tích mới. Hơn nữa, sang năm 2019 dù giá cá tra có dấu hiệu "giảm nhiệt", nhưng đến hết quý 1/2019, nông dân và doanh nghiệp vẫn thu lãi lớn từ nuôi và xuất khẩu cá tra.
Tuy nhiên, từ cuối quý 1/2019 giá cá tra bắt đầu giảm mạnh và từ đầu tháng 7/2019 đến nay, giá cá tra thương phẩm và cá giống ở mức thấp nhất trong 10 năm gần đây và nguồn cung đang tăng cao vượt cầu. Hơn nữa, Trung Quốc xiết chặt hàng rào kỹ thuật; số lượng cá tra xuất khẩu sang Mỹ cũng giảm sút mạnh khiến lượng cá bị “đóng băng” không thể xuất khẩu, khiến lượng cá tồn đọng ngày càng tăng.
Nhiều chuyên gia kinh tế nông nghiệp cho rằng, lý do khiến giá cá tra liên tục giảm sâu là do năm 2018, xuất khẩu cá tra đạt kim ngạch kỉ lục 2,3 tỷ USD, có thời điểm người nuôi lãi tới khoảng 10.000 đồng/kg nên nhiều hộ đã đổ xô nuôi cá tra, dẫn đến nguồn cung năm nay tăng cao hơn so với năm ngoái.
Theo Cục Chế biến và Phát triển thị trường nông sản, giá cá tra nguyên liệu giảm chủ yếu do nhiều doanh nghiệp chế biến cá tra xuất khẩu chuyển sang tập trung vào công tác thu hoạch, chế biến cá tra do doanh nghiệp tự nuôi và hạn chế thu mua cá tra nguyên liệu trong dân, nhất là lúc này các doanh nghiệp chưa ký được nhiều đơn hàng xuất khẩu.
Do ảnh hưởng bởi giá cá tra nguyên liệu giảm nên nhu cầu giống thả nuôi trong dân không nhiều, hệ lụy là giá cá giống cũng giảm mạnh. Cụ thể, loại 30 con/kg đang dao động quanh mức 20.000 - 25.000 đồng/kg, trong khi cuối năm 2018, đầu năm 2019 giá cá tra giống được đẩy lên tới 70.000 đồng/kg.
Trước hàng loạt những khó khăn như vậy, phía Tổng cục Thủy sản và VASEP đã có cuộc họp vào đầu tháng 7/2019 để tìm các giải pháp tháo gỡ cho cá tra, trong đó việc tìm kiếm các thị trường mới, mở rộng thị trường xuất khẩu là một trong những giải pháp chính.
Theo ông Trần Đình Luân - Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Thủy sản, về lâu dài, không chỉ cá tra mà nhiều mặt hàng thủy sản khác của nước ta cần quan tâm đẩy mạnh 2 khâu chính: con giống và mở rộng thị trường xuất khẩu, tránh bị lệ thuộc vào bất kỳ thị trường nào khi có biến động để đảm bảo cung cầu.
Bảo Lâm
THCL Ông Vũ Vinh Phú, Chủ tịch Hiệp hội siêu thị Hà Nội trăn trở: “Dù là đất nước nông nghiệp, song “nhạc 
