Bươn chải để… thoát nghèo

Tiếng lành đồn xa, chúng tôi tới thăm trang trại của anh Lê Văn Mười, ở thôn Xịa, xã Điền Trung (Bá Thước, Thanh Hóa). Trong cái nắng oi ả, vợ chồng anh Mười vẫn cần mẫn, cặm cụi trong trang trại, chăm chút từng lá cây, cành bưởi. Dù áo đẫm mồ hôi, nhưng anh Mười vẫn hồ hởi tâm sự về cuộc đời và cái duyên với cây bưởi diễn.

Hồi đó, Điền Trung là xã 135, cuộc sống của người dân vẫn còn rất nhiều khó khăn và gia đình anh cũng không ngoại lệ. Là con út trong gia đình có 10 anh chị em, phải tới khi hơn 30 tuổi, anh mới dám đưa người thương về làm vợ.

Cây bưởi Diễn và câu chuyện thoát nghèo của người con

Màu xanh bạt ngàn của cây dứa xen kẽ với cây bưởi Diễn đang phủ xanh những quả đồi tại thôn Xịa, xã Điền Trung (Bá Thước, Thanh Hóa)

Trước cảnh éo le, sau nhiều đêm suy nghĩ để cuộc sống gia đình bớt khó khăn, anh quyết định phá cây luồng, một loại cây đã không còn mang lại hiệu quả kinh tế cao. (Người trồng luồng đang đối mặt với cảnh ế ẩm, thu nhập giảm sút). “Hồi đầu có khi bán một cây luồng mua được cả yến gạo, nhưng giờ đây chỉ được vài que kem thôi” – anh Mười hài hước nói.

Tiếp đó, anh Mười tiếp tục mày mò, nghiên cứu về cây mía tím và nhận thấy loại cây này cũng khá phù hợp với thổ nhưỡng nơi đây. Anh quyết định thuê máy múc bỏ gốc luồng, rồi san phẳng để trồng mía tím và mía trắng ép nước. Đúng như anh nhận định, cây mía tím gặp đất mới thì lớn nhanh, dóng dài, màu đẹp, ăn ngọt thơm, nên được thương lái rất chuộng.

Theo anh cho hay, ở những năm 2009 – 2010, với 4ha mía, mỗi năm anh thu về ngót tỷ đồng, trừ chi phí lãi 400 – 500 triệu đồng/năm. Nhưng từ năm 2011 – 2012, mía tím liên tục tụt giá từ 8.000 – 10.000 đồng/cây, xuống còn 2.000 đến 5.000 đồng/cây, trong khi đó chi phí giống, phân bón, cày bừa, chăm sóc ngày càng tăng, khiến người trồng mía không còn có lãi, thậm chí còn lỗ vốn. Mía tím tắc đầu ra, mía trắng ép nước cũng cùng chung số phận, một lần nữa anh đành phải “chia tay” với cây mía sau nhiều năm gắn bó.

… và màu xanh bạt ngàn của bưởi Diễn

Sau những phút ngậm ngùi, câu chuyện của anh Mười bỗng sôi nổi khi nói về màu xanh bạt ngàn của cây bưởi Diễn đang hiện hữu khắp những vạt đồi quê anh.

Theo anh Mười chia sẻ: “Năm 2016, tôi có thuê đất ở phố Vạc (huyện Cẩm Thủy, Thanh Hóa) để trồng mía, được gia đình cho thuê đất mời ăn quả bưởi Diễn trồng 6 năm. Cảm nhận được vị ngọt, hơi đăng đắng đúng đặc trưng của bưởi Diễn “chuẩn”, nhận thấy đây là một loại cây trồng phù hợp với thổ nhưỡng của địa phương, tôi đã mạnh dạn đầu tư hơn 1.100 cây giống bưởi Diễn trên diện tích đất của gia đình mình”.

Cây bưởi Diễn và câu chuyện thoát nghèo của người con

Anh Lê Văn Mười chăm sóc những gốc bưởi Diễn

Cũng từ đó, anh Mười đã tìm mua giống bưởi Diễn tại Hà Nội để trồng trên diện tích 4ha đồi của gia đình. Hàng ngày, ra bãi chăm sóc, thấy những cành bưởi vươn lên, anh mừng lắm. Nhưng, cây bưởi phải từ 2 năm mới cho quả bán thương phẩm, tính lấy ngắn nuôi dài, anh đã đầu tư hơn 200.000 triệu đồng vào cây dứa

Sau gần 2 năm gắn bó với cây bưởi Diễn và cây dứa, anh tiếp tục thầu thêm đất để mở rộng diện tích, nghiên cứu sản xuất cây giống và truyền đạt kinh nghiệm cho bà con trong xã.

Với diện tích 4ha được phủ xanh, mỗi năm gia đình anh Mười thu về khoảng 200 triệu đồng, tạo công ăn việc làm cho khoảng 5 – 20 nhân công theo mùa vụ, với mức lương dao động từ 3.000.000 – 4.500.000đ/tháng.

“Tôi hy vọng, cây bưởi Diễn không chỉ là cây xóa nghèo, mà còn trở thành cây làm giàu cho bà con nơi đây. Về lâu dài, tôi mong muốn xây dựng thương hiệu “Bưởi Diễn xứ Mường – Bá Thước” – anh Mười hồ hởi chia sẻ.

Cây bưởi Diễn và câu chuyện thoát nghèo của người con

Hiện, diện tích dứa xen canh với cây bưởi Diễn của gia đình anh Mười đang tạo công ăn việc làm cho khoảng 5 – 20 nhân công theo mùa vụ

Theo anh Mười cho hay, muốn cây bưởi và cây dứa phát triển tốt và sai quả, khi trồng cần phải bón phân chuồng hoại mục và tưới nước đều đặn. Đến thời điểm cây ra lá non, phải phun thuốc sinh học lên gốc và lá, để phòng tránh cho cây bị nhiễm các loại bệnh nấm dầu và bệnh thối quả. Sau đó, tiến hành cắt tỉa giúp cây ra nhiều lộc hơn, lộc càng nhiều thì cây càng có điều kiện đâm hoa kết trái nhiều hơn…

Kiều Trinh