Cuộc chạy đua giành nhôm từ các nước Trung Đông - bao gồm Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất (UAE) và Bahrain - sẽ thúc đẩy chi phí các công ty phương Tây trong ngành vận tải, đóng gói và xây dựng gia tăng khi vốn đang phải đối mặt với chi phí nguyên liệu thô và tiền lương cao.
Nhôm là thành phần chính của xe điện. Với đặc tính nhẹ hơn đáng kể so với thép, nhôm hiện là kim loại được lựa chọn trong nhiều bộ phận của xe điện.
EU đã thảo luận trong nhiều tháng về các biện pháp trừng phạt nhằm cấm nhập khẩu nhôm của Nga. Các nguồn tin cho biết, không có biện pháp trừng phạt mới nào đối với nhôm được đưa vào gói mới nhất, nhưng khối dự kiến sẽ sớm đề xuất một gói khác với các lệnh cấm nhập khẩu mới.
Theo Viện Nhôm Quốc tế (IAI), các nhà sản xuất Trung Đông chịu trách nhiệm sản xuất 6,2 triệu tấn hay gần 9% nguồn cung toàn cầu vào năm ngoái. Khoảng 2 triệu trong số đó đã được chuyển đến Châu Âu và Mỹ.
Việc cấm nhập khẩu nhôm từ Nga sẽ khiến Châu Âu bị thiếu hụt khoảng 500.000 tấn, một phần trong số đó có thể được bù đắp bằng việc khởi động lại công suất nhàn rỗi trong khu vực. Nhưng đó không phải là tất cả.
Dmitri Ceres, nhà phân tích tại công ty kinh doanh nhôm PerenniAL cho biết: “Các nhà cung cấp Trung Đông sẽ không thể thay thế hoàn toàn sự thiếu hụt của Châu Âu một cách nhanh chóng”.
Người mua nhôm trên thị trường phải trả mức giá trên Sàn giao dịch kim loại Luân Đôn (LME) cộng với phí bảo hiểm để trang trải chi phí vận chuyển, xử lý và thuế.
“Phí bảo hiểm ở Châu Âu sẽ phải tăng để thu hút kim loại khỏi các khu vực khác bao gồm cả Mỹ. Và phí bảo hiểm ở Mỹ cũng sẽ phải tăng để giữ dòng chảy của kim loại tiếp tục”, nhà phân tích Dmitri Ceres cho biết.
Các lệnh trừng phạt của Mỹ đối với nhà sản xuất Rusal của Nga vào tháng 04/2018 đã gây ra một cuộc khủng hoảng khiến nhôm trên Sàn LME tăng 35% trong vài ngày lên mức cao nhất trong 07 năm.
Tuy nhiên, đà tăng của giá nhôm trong trường hợp có lệnh cấm mới khó có thể kéo dài như năm 2018 do tình trạng dư thừa ở Châu Á, vì nguồn cung của Nga cũng có khả năng chuyển hướng sang Trung Quốc, vốn là nước nhập khẩu nhôm lớn của Nga sau xung đột Nga-Ukraine.
Tuy nhiên, sức mạnh của phản ứng sẽ phụ thuộc vào việc liệu LME có quyết định cấm nhôm có nguồn gốc từ Nga hay không, do lệnh trừng phạt của EU, nhôm từ Nga chiếm 90% hàng tồn kho trong các kho đã đăng ký của LME.
Nhà phân tích Michael Widmer của Bank of America cho biết: “Nếu trọng tải của Rusal không còn được chấp nhận trong các giao dịch trên LME, do thiếu kim loại không phải của Nga trong kho, phí bảo hiểm và giá nhôm trên LME rất có thể sẽ tăng vọt”.
Việc tự trừng phạt và áp thuế 200% đối với hàng nhập khẩu của Mỹ có nghĩa là nhiều công ty Mỹ đã chuyển hướng từ Nga sang các nước khác, bao gồm cả Trung Đông.
Số liệu từ Trade Data Monitor (TDM) cho thấy, nhập khẩu nhôm từ Nga của Mỹ đã giảm xuống 16.902 tấn vào năm ngoái hay 0,4% tổng lượng nhập khẩu, từ mức 4% vào năm 2022 và gần 9% vào năm 2018.
Tuy nhiên, mặc dù nhập khẩu nhôm từ Nga của EU đã giảm nhưng vẫn ở mức đáng kể. Theo TDM, nhập khẩu nhôm Nga của EU đạt tổng cộng 512.122 tấn vào năm 2023, tương đương 8% tổng lượng nhập khẩu, giảm từ 12% vào năm 2022 và 19% vào năm 2018.
Nhà phân tích David Wilson của BNP Paribas cho biết: “Các lệnh trừng phạt của EU đối với nhôm Nga sẽ đồng nghĩa với việc phí bảo hiểm cao hơn ở Châu Âu. Phí bảo hiểm của Mỹ khi đó cũng sẽ phải tăng lên để duy trì tính cạnh tranh… Phí bảo hiểm ở Châu Âu đã cao hơn, chi phí vận chuyển để lấy kim loại từ Trung Đông và các nước Châu Á khác đã tăng lên do căng thẳng ở Biển Đỏ”.
Nhập khẩu nhôm từ Trung Đông của EU là gần 1,2 triệu tấn hay 18,8% tổng lượng nhập khẩu vào năm 2023, trong khi Mỹ nhập khẩu hơn 800.000 tấn hay 19,3% tổng lượng nhập khẩu.
Hà Trần (t/h)
