Theo số liệu từ Bộ Kế hoạch và Đầu tư, tính đến hết quý I năm 2025, Việt Nam có khoảng 900.000 doanh nghiệp, trong đó trên 98% là doanh nghiệp nhỏ và vừa. Đây là khu vực đóng góp hơn 40% GDP và tạo ra hơn 50% việc làm trong cả nước. Tuy nhiên, quá trình chuyển đổi số tại nhóm doanh nghiệp này vẫn gặp nhiều thách thức, đặc biệt là về chi phí đầu tư, thiếu hụt nhân lực công nghệ thông tin và hạn chế về nhận thức chiến lược.
Trước thực tế đó, Chính phủ đã ban hành nhiều chủ trương, chính sách nhằm hỗ trợ và thúc đẩy quá trình chuyển đổi số trong khu vực DNNVV. Nổi bật là chương trình "Hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa chuyển đổi số" (SMEdx), do Bộ Kế hoạch và Đầu tư chủ trì, phối hợp cùng các bộ, ngành liên quan triển khai từ năm 2021. Tính đến đầu năm 2025, chương trình đã hỗ trợ hơn 80.000 doanh nghiệp tiếp cận các nền tảng số trong quản lý tài chính, nhân sự, bán hàng trực tuyến và chăm sóc khách hàng.
Đặc biệt, các nền tảng số như MISA AMIS (nền tảng quản trị doanh nghiệp tổng thể), Base.vn (nền tảng quản trị công việc) hay NovaonX (nền tảng marketing số) đã trở thành đối tác chiến lược, giúp các doanh nghiệp tiếp cận giải pháp công nghệ với chi phí ưu đãi, dễ dàng triển khai và vận hành.
Chuyển đổi số: Bước đi tất yếu để nâng cao sức cạnh tranh doanh nghiệp
Một số doanh nghiệp nhỏ đã gặt hái thành công nhờ áp dụng chuyển đổi số. Điển hình như Công ty TNHH Sản xuất và Thương mại Gỗ Đức Thành (TP.Hồ Chí Minh) – một doanh nghiệp vừa và nhỏ trong lĩnh vực sản xuất đồ gỗ gia dụng. Nhờ đầu tư hệ thống quản lý sản xuất (ERP) và ứng dụng bán hàng trực tuyến, doanh thu của công ty đã tăng trưởng hơn 30% chỉ sau một năm triển khai chuyển đổi số. Hay Công ty TNHH May mặc An Phước (Đồng Nai), nhờ áp dụng phần mềm quản lý chuỗi cung ứng, đã tối ưu hóa quy trình sản xuất và rút ngắn thời gian giao hàng đến 20%.
Tuy vậy, nhiều chuyên gia vẫn nhận định rằng tiến trình chuyển đổi số trong khu vực DNNVV còn khá chậm. Nguyên nhân chủ yếu đến từ việc thiếu nguồn vốn đầu tư, thiếu nhân sự công nghệ trình độ cao và tâm lý ngại thay đổi trong nội bộ doanh nghiệp. Theo khảo sát của Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) công bố đầu năm 2025, có tới 55% doanh nghiệp nhỏ cho biết chưa từng áp dụng bất kỳ công nghệ số nào vào hoạt động kinh doanh.
Để khắc phục, Chính phủ đã đề ra nhiều giải pháp đồng bộ trong thời gian tới. Một mặt, mở rộng chương trình hỗ trợ tài chính như quỹ bảo lãnh tín dụng, gói vay ưu đãi cho doanh nghiệp thực hiện chuyển đổi số. Mặt khác, xây dựng mạng lưới tư vấn viên công nghệ số cấp tỉnh, thành phố để trực tiếp hướng dẫn, tư vấn cho doanh nghiệp. Đồng thời, chú trọng đẩy mạnh tuyên truyền nâng cao nhận thức về vai trò sống còn của chuyển đổi số trong bối cảnh mới.
Ngoài ra, các tổ chức trung gian như Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI), Hiệp hội Doanh nghiệp nhỏ và vừa Việt Nam cũng đang tăng cường phối hợp với các tập đoàn công nghệ lớn nhằm tổ chức hội thảo, chương trình tập huấn chuyên sâu về chuyển đổi số cho doanh nghiệp trên toàn quốc.
Chuyển đổi số không chỉ giúp doanh nghiệp nhỏ và vừa nâng cao hiệu quả quản trị, tiết giảm chi phí vận hành mà còn tạo ra cơ hội mở rộng thị trường, tăng trưởng doanh thu và tham gia sâu rộng hơn vào chuỗi giá trị toàn cầu. Đây cũng là tiền đề quan trọng để thực hiện thành công Chiến lược quốc gia về phát triển kinh tế số và xã hội số đến năm 2030 mà Chính phủ đã phê duyệt.
Với những nỗ lực không ngừng từ phía Nhà nước, sự chủ động thích ứng từ cộng đồng doanh nghiệp và sự đồng hành của các tổ chức hỗ trợ, tiến trình chuyển đổi số trong khu vực doanh nghiệp nhỏ và vừa Việt Nam đang kỳ vọng sẽ đạt được những bước tiến mạnh mẽ, góp phần xây dựng nền kinh tế số năng động, hiện đại và hội nhập sâu rộng với thế giới.
Hà Trần
