Nhiều chính sách ưu đãi nhà đầu tư
Theo Nghị quyết số 222 của Quốc hội về Trung tâm tài chính quốc tế (IFC) tại Việt Nam, dự án mới của doanh nghiệp tại IFC thuộc ngành, nghề ưu tiên sẽ được áp dụng mức thuế suất thuế thu nhập doanh nghiệp 10% trong 30 năm. Việc miễn thuế này tối đa không quá 4 năm và giảm 50% số thuế phải nộp tối đa không quá 9 năm tiếp theo.
Các ngành nghề được ưu tiên là: Tài chính xanh và bền vững (trái phiếu xanh, tài chính khí hậu), công nghệ tài chính FinTech (tài sản số, thanh toán, khởi nghiệp), dịch vụ tài chính hỗ trợ (logistics, thương mại điện tử) và các lĩnh vực liên quan đến nhân lực chất lượng cao…
Còn dự án đầu tư mới phát sinh tại địa bàn Trung tâm tài chính quốc tế không thuộc ngành, nghề ưu tiên được áp dụng mức thuế suất thuế thu nhập doanh nghiệp 15% trong thời gian 15 năm, miễn thuế tối đa không quá 2 năm và giảm 50% số thuế phải nộp tối đa không quá 4 năm tiếp theo (hiện mức thuế thu nhập doanh nghiệp ở Việt Nam đang áp dụng là 20%). Đồng thời, thời gian cho thuê đất ở đây được kéo dài đến 70 năm, trong khi thời gian cho thuê đất tại các khu công nghiệp ở TP.HCM là 50 năm.
Theo PGS. TS Nguyễn Hữu Huân - Đại học kinh tế TP.HCM, những chính sách ưu đãi trên tạo điều kiện thu hút nhà đầu tư vào IFC: "Đây là những ưu đãi rất lớn ở trong trung tâm tài chính quốc tế. Ngoài ra, khi hoạt động trong IFC, dòng vốn từ nước ngoài vào trung tâm tài chính quốc tế là hoàn toàn tự do. Tức là chúng ta không kiểm soát gì cả, ngân hàng nhà nước không kiểm soát về vấn đề này. Một doanh nghiệp nước ngoài nếu muốn thành lập công ty ở trung tâm tài chính quốc tế thì không cần phải thông qua phương án đầu tư và không cần theo Luật đầu tư. Khi thành lập doanh nghiệp nước ngoài 100% ở trong Trung tâm tài chính quốc tế thì chỉ mất 5-7 ngày làm việc và không cần phải xây dựng phương án đầu tư".
Tuy nhiên, theo GS.TS Vũ Minh Khương, giảng viên Trường Chính sách công Lý Quang Diệu ở Singapore, trong chiến lược phát triển của IFC ở TP.HCM muốn hấp dẫn được nhà tư, đối tác quốc tế và trong nước thì phải có những chính sách ưu việt để kiến tạo giá trị mới, sẽ thu hút hơn là chính sách ưu đãi thuế để giảm chi phí.
Tính ưu việt của chính sách về luật lệ minh bạch như thế nào, trình độ cán bộ ra sao sẽ quan trọng hơn là ưu đãi. Vì tính ưu việt của chính sách sẽ có hệ thống vận hành hoàn hảo giúp nhà đầu tư nắm bắt được tương lai, tăng tính cạnh tranh toàn cầu của họ, đó mới là thực chất trong việc cạnh tranh. Khi đó, nhà đầu tư sẽ đến IFC.
"Trung tâm tài chính, theo tôi chỉ là một nguồn lực nhưng tạo ra lời giải cho tương lai. Tại sao không phải là trung tâm công nghệ, nhất là công nghệ xanh, công nghệ số. Trong khi, người Việt Nam đang cung cấp cho Nhật Bản, Singapore và nhiều nơi, thì tại sao không tập hợp nguồn lực này tại đây để tạo ra những trung tâm như thế, nhiều khi tạo ra ảnh hưởng rất lớn đối với nền kinh tế cũng như hình ảnh của đất nước Việt Nam" - GS, TS Vũ Minh Khương cho rằng, nếu vẫn theo mô hình cũ như ưu đãi về thuế, đất đai…thì chỉ khuyến khích một phần chứ chưa tạo ra sự đột phá.
Cần hoàn thiện pháp lý
Cùng quan điểm này, ông Trần Trung Hiếu - CEO Công ty TNHH MKMT Investemnt Partners nhận định, mặc dù ưu đãi thuế là một yếu tố quan trọng nhưng vẫn chưa phải là điều kiện tiên quyết để thu hút đầu tư. Các nhà đầu tư khi tới trung tâm tài chính sẽ xem xét nhiều tiêu chí khác nhau khi quyết định đầu tư, bao gồm: năng lượng, nguồn cung lao động, thủ tục hành chính, cơ chế pháp lý,…
Trong bối cảnh thuế tối thiểu toàn cầu đang được áp dụng, những tập đoàn có tổng mức doanh thu toàn cầu trên 750 triệu EUR phải chịu thuế thu nhập tối thiểu toàn cầu là 15%. Do vậy, đối với các tập đoàn lớn, mức ưu đãi về thuế chưa phải là yếu tố là tiên quyết để lựa chọn đầu tư vào Trung tâm Tài chính quốc tế tại Việt Nam.
"Để đầu tư có khá nhiều tiêu chí, nhưng cơ bản tôi thấy sơ bộ các bước như vậy cũng tương đối để hấp dẫn cho một bước ban đầu. Đầu tiên, tôi có thể nghĩ tới cần cải cách hành chính, quy chế để làm sao tạo điều kiện được cho nhà đầu tư nhanh chóng thiết lập được hạng mục đầu tư của họ ở Việt Nam, đơn giản hóa các thủ tục. Hy vọng trong quá trình vận hành thử có thể trong một vài năm thì dần dần thì chúng ta sẽ hoàn thiện được bộ khung về các chính sách thu hút đầu tư để đưa ra được những chính sách thực sự hấp dẫn hơn" - CEO Trần Trung Hiếu nói.
Còn bà Lê Bình - Tổng giám đốc, Trưởng Bộ phận Tư vấn mua bán và sáp nhập, Công ty Tư vấn thương vụ ASART cho rằng, những chính sách ưu đãi thuế thu nhập cho doanh nghiệp khuyến khích là tốt, nhưng chưa đủ. Đó không phải là yếu tố quan trọng nhất để doanh nghiệp quyết định đầu tư vào IFC không.
Điều quan trọng nhất mà doanh nghiệp tư nhân quan tâm là khi đầu tư vào đây tiền vào và tiền ra có thuận lợi hay không, kế đến là hệ thống pháp lý phải minh bạch, rõ ràng, dễ hiểu, đảm bảo an toàn cho nhà đầu tư, và những thủ tục hành chính của nhà đầu tư liên quan đến đối tác hệ sinh thái ở bên ngoài có thuận lợi hay không.
"Hệ thống pháp lý của mình phải hoàn thiện cả bên trong và bên ngoài IFC, nếu bên trong tốt nhưng bên ngoài chưa tốt thì cũng sẽ không đấu nối được, gây cản trở và chưa đủ tạo sự hấp dẫn nhà đầu tư. Kế đến nữa là sự phát triển của thị trường Việt Nam như GDP, phát triển về thị trường tiêu dùng, con người cũng phải tốt" - Bà Lê Bình nhận định.
Hiện nay, có hơn 50 nhà đầu tư và tổ chức trong và ngoài nước quan tâm đến Trung tâm Tài chính quốc tế tại Việt Nam ở TPHCM. Nơi đây được hy vọng là trở thành trung tâm dẫn dắt dòng vốn quốc tế và có thể “chảy” vào thị trường nội địa. Kinh tế Việt Nam đang tăng trưởng mạnh, nên các doanh nghiệp sản xuất, công nghệ và hạ tầng đang rất cần nguồn vốn dài hơi với chi phí thấp hơn, nhưng vốn trung và dài hạn của thị trường tín dụng hiện nay chỉ chiếm khoảng 28%. Tuy nhiên, để thu hút được nhà đầu tư thì cần nhanh chóng hoàn thiện các cơ chế chính sách minh bạch, thuận lợi và đủ sức hấp dẫn.
Theo VOV.VN
