Giải mã việc cạn kiệt nguồn nước ở Suối Lương

Suối Lương ngày xưa ơi…

Suối Lương là một con suối đẹp, dòng chảy hiền hòa dưới chân đèo Nam Hải Vân Quan và được bao quanh bởi các khu rừng. Tại đây có một khu du lịch sinh thái mang tên Suối Lương. Vào khu này, du khách được chứng kiến văn hóa của ba miền Bắc, Trung, Nam.

Từ cổng vào khu du lịch, du khách thập phương sẽ được chiêm ngưỡng cánh chim Lạc cùng trăm trứng của mẹ Âu Cơ được bày trí ấn tượng. Một không gian thuần Việt được khéo léo tái hiện bằng các kiểu nhà của những dân tộc ít người, như nhà sàn người dân tộc Mường, Tày, Dao, Thái, Chăm…Dưới cầu treo là con Suối Lương nước trong ngần, với các động vật thân thiện được nghệ nhân Làng đá Non Nước (Đà Nẵng) tạc từ những phiến đá tự nhiên ngay bên dòng suối…

Khung cảnh thiên nhiên ở đây tươi đẹp với một màu xanh sinh thái của rừng, cùng với tiếng gió thổi vi vu, tiếng róc rách của suối reo, tạo nên một không gian tự nhiên làm thư thái tâm hồn du khách. Đến đây, du khách có thể đắm mình dưới dòng nước mát lạnh để cảm nhận những giây phút yên bình, lắng nghe âm thanh của tiếng nước suối chảy, khơi nhẹ những tiếng róc rách vào gầm đá, hòa cùng chim muông của núi rừng. Đặc biệt, khi màn đêm buông xuống, du khách được vừa ngắm trăng tại nhà nghỉ Vọng Nguyệt, hòa vào phong cảnh sơn thủy hữu tình, nghe nhạc trong một không gian huyền bí và thấy được tạo hóa khéo sắp xếp để có một phong cảnh tuyệt đẹp nơi đây…

Giữa chốn núi rừng hoang sơ và hữu tình của Suối Lương, chắc chắn, du khách khó tính nhất vẫn cảm thấy thanh tịnh bởi tiếng chuông ngân vang ra từ ngôi chùa Liên Hoa "nằm vắt vẻo" ở lưng chừng núi ngay trong quần thể Suối Lương.

Tiếng chuông chùa khi chiều về đem đến cho du khách sự thanh tịnh, sâu lắng từ tâm hồn ra đến cảnh vật xung quanh. Bởi đây là một hệ thống công trình và kiến trúc được bố trí  hài hòa để du khách thỏa sức khám phá không gian huyền bí. Tất cả tạo nên một Khu du lịch sinh thái mang tính đa chiều đẹp về tổng thể.

Ngày nay khu du lịch sinh thái Suối Lương là điểm đến được nhiều khách thập phương lựa chọn khi đến với thành phố biển Đà Nẵng. Hàng ngày, Khu du lịch sinh thái Suối Lương đón rất nhiều du khách đến đây thưởng lãm.

Cách đây 10 năm, tác giả bài viết này có dịp đến đây chứng kiến sự đầu tư cơ sở vật chất để hoàn thành các hạng mục đầu tiên. Đến nay, Khu du lịch sinh thái Suối Lương đã có rất nhiều dịch vụ để đáp ứng thị hiếu của du khách. Hệ thống nhà hàng, nhà nghỉ dưỡng đã được Ban Quản lý cho đầu tư xây dựng nhằm đáp ứng nhu cầu của khách thập phương. Bên cạnh đó, Khu du lịch sinh thái Suối Lương đã thiết kế một không gian rất rộng, phục vụ cho những hoạt động sinh hoạt cộng đồng như: Cắm trại, tổ chức các lễ hội…

Đà Nẵng nổi tiếng với thương hiệu du lịch biển, nhưng đến với Suối Lương du khách lại thêm một trải nghiệm mới với thiên nhiên núi sơn thủy hữu tình…Đặc biệt, là dòng suối nước chảy quanh năm, Suối Lương. Đó là nhân tố để kết hợp hài hòa mang đến một bức tranh chung du lịch đa chiều của quận Liên Chiểu nói riêng và TP. Đà Nẵng nói chung.

Suối Lương bây giờ…

Suối Lương có chiều dài khoảng 15km. Hằng năm, suối cung cấp hàng triệu khối nước cho người dân bản địa ở hạ lưu để phục vụ sản xuất nông nghiệp và đời sống sinh hoạt…Đặc biệt, là khu du lịch sinh thái Suối Lương.

Không những vậy suối còn đóng một vai trò rất quan trọng trong việc điều tiết khí hậu của tiểu khu 4A rừng Nam Hải Vân…

Những năm gần đây, dưới sự tác động của điều kiện thời tiết, với hiện trạng cách đây chừng 20 năm Suối Lương đã thay đổi khá nhiều. Tôi còn nhớ thời điểm chúng tôi đến đây chừng tháng Tư hằng năm, dòng nước suối chảy về trong veo, đầy ắp trong cái nắng mới chứa chan sắc màu, tha hồ bơi lội , thỏa thích. Vậy mà bây giờ mới tháng Ba dương lịch, nhìn dòng suối khô cạn, từ thượng nguồn về, tôi cảm thấy lo lắng…?

Ngoài nguyên nhân chính do biến đổi khí hậu, một số nguyên nhân khác làm dòng suối bị khô hạn như: Đầu nguồn suối bị chia cắt bởi một khối đá lớn khiến nước bị chia tách, phân tán nhiều nhánh chảy đi nơi khác. Hai bên bờ suối bị sạt lở nặng…

Ông Hà Thúc Nhơn, Chủ tịch UBND phường Hòa Hiệp Bắc cho hay, năm 2023 phường đã tổ chức một chuyến đi khảo sát thực địa, tình hình, thực trạng của Suối Lương và đã báo cáo với Thường trực Quận ủy Liên Chiểu về vấn đề suối Lương và giải pháp.

Được biết, tuần tới, sẽ có chuyến đi khảo sát kết hợp do Sở Nông nghiệp và Phát triển npong thôn chủ trì cùng Sở Tài nguyên và Môi trường, quận Liên Chiểu và  UBND phường đi khảo sát kiểm tra thực tế, sau đó sẽ có đề án xin ý kiến lãnh đạo thành phố.

Hiện quận Liên Chiểu đang lập kế hoạch, thủ tục báo cáo thành phố xin vốn đầu tư để lập quy hoạch khu vực Suối Lương. Khi được cấp có thẩm quyền phê duyệt, quận sẽ thuê đơn vị tư vấn quy hoạch chi tiết toàn bộ dòng suối từ thượng nguồn xuống hạ lưu, dựa trên nghiên cứu khoa học thủy văn, môi trường. Các giải pháp cụ thể về kết cấu hạ tầng, phương án khơi thông dòng chảy, tạo kè đá giữ bờ suối, tạo điểm tích nước trên dòng suối, phù hợp với môi trường tự nhiên khu vực và đảm bảo an ninh nguồn nước sẽ có trong quy hoạch. Tuy nhiên, việc bảo vệ Suối Lương về lâu dài cần sự chung tay của các cấp, ngành thành phố vào cuộc.

Quận ủy Liên Chiểu về phương hướng, nhiệm vụ năm 2024 đã đề ra nhiệm vụ phối hợp với các cơ quan liên quan thúc đẩy ban hành và triển khai Đề án thí điểm phát triển kinh tế vườn rừng kết hợp du lịch sinh thái, thân thiện môi trường tại khu vực rừng Hải Vân...

Hiện nay, chưa vào mùa khô hạn của miền Trung nói chung, và TP. Đà Nẵng nói riêng, mà đầu nguồn Suối Lương trên đèo Hải Vân đã bị cạn trơ đáy, gây nguy cơ mất an ninh nguồn nước khu vực. Đó là điều trăn trở…?

Hoàng Hữu Quyết