Đề xuất chuyển thẩm quyền quyết định cho vay đặc biệt
Sáng 20/5, trong khuôn khổ chương trình Kỳ họp thứ 9, Quốc hội đã nghe Thống đốc Ngân hàng Nhà nước (NHNN) Nguyễn Thị Hồng trình bày dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Các tổ chức tín dụng.
Một trong những nội dung đáng chú ý của dự thảo lần này là đề xuất chuyển thẩm quyền quyết định cho vay đặc biệt – khoản vay không tài sản bảo đảm, lãi suất 0%/năm – từ Thủ tướng Chính phủ sang NHNN.
Theo Thống đốc Nguyễn Thị Hồng, hiện tại, việc cho vay đặc biệt với lãi suất 0%/năm và không có tài sản bảo đảm thuộc thẩm quyền của Thủ tướng. Tuy nhiên, dự thảo sửa đổi Luật lần này đề xuất trao quyền này cho NHNN nhằm tăng tính chủ động, kịp thời xử lý các tình huống khẩn cấp trong hệ thống tài chính.
Cụ thể, NHNN sẽ được quyết định cho vay đặc biệt đối với các tổ chức tín dụng gặp khó khăn về thanh khoản, không có hoặc có tài sản bảo đảm theo quy định của Thống đốc NHNN. Mức lãi suất cho vay đặc biệt là 0%/năm. Các khoản vay này được áp dụng trong các trường hợp như: chi trả tiền gửi cho người dân khi xảy ra rút tiền hàng loạt, thực hiện phương án phục hồi, hoặc chuyển giao bắt buộc.
Chính phủ cho rằng, việc chuyển giao thẩm quyền cho NHNN sẽ giúp tinh gọn thủ tục, rút ngắn thời gian xử lý, tăng hiệu quả quản trị rủi ro và đảm bảo an toàn hệ thống.
Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính Phan Văn Mãi cho biết cơ quan thẩm tra thống nhất với đề xuất trao quyền cho NHNN. Tuy vậy, ông cũng đề nghị cần rà soát các quy định hiện hành, đồng thời xây dựng tiêu chí, điều kiện cho vay đặc biệt một cách rõ ràng, minh bạch để tránh lạm dụng và giảm thiểu rủi ro.
Ủy ban cũng kiến nghị bổ sung, hoàn thiện các quy định liên quan trong Luật Các tổ chức tín dụng (sửa đổi) năm 2024, đảm bảo tính thống nhất và khả năng triển khai hiệu quả.
Đề xuất quy định chặt chẽ việc thu giữ tài sản bảo đảm nợ xấu
Dự thảo Luật sửa đổi cũng bổ sung quy định về quyền thu giữ tài sản bảo đảm của các khoản nợ xấu. Theo đó, việc thu giữ chỉ được thực hiện nếu hợp đồng bảo đảm có điều khoản rõ ràng về việc bên bảo đảm đồng ý để bên nhận bảo đảm được thu giữ tài sản khi phát sinh nghĩa vụ xử lý.
Dự luật quy định cụ thể các giới hạn và điều kiện nhằm ngăn chặn tình trạng thu giữ đơn phương hoặc vi phạm pháp luật. Tổ chức tín dụng chỉ được ủy quyền thu giữ cho công ty quản lý nợ và khai thác tài sản thuộc cùng hệ thống. Đối với các tổ chức mua bán, xử lý nợ, việc ủy quyền chỉ được thực hiện cho đơn vị bán nợ hoặc công ty quản lý nợ liên quan.
Ủy ban Kinh tế và Tài chính đánh giá cao đề xuất này, cho rằng quy định sẽ tăng tính minh bạch, góp phần xử lý hiệu quả nợ xấu. Cơ quan thẩm tra đồng thời đề nghị làm rõ vai trò, trách nhiệm của chính quyền và lực lượng công an cấp xã trong việc đảm bảo an ninh, trật tự khi thu giữ tài sản.
Bên cạnh đó, Ủy ban đề xuất bổ sung quy định giao Chính phủ hướng dẫn chi tiết trình tự, thủ tục thu giữ và xử lý tài sản bảo đảm nhằm bảo vệ quyền lợi hợp pháp của các bên liên quan.
Phương Thảo(t/h)
