Chiều 17/5, Quốc hội thảo luận tại tổ về: Dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quốc tịch Việt Nam; Dự án Luật Ngân sách nhà nước (NSNN) (sửa đổi); Dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Đấu thầu; Luật Đầu tư theo phương thức đối tác công tư; Luật Hải quan; Luật Thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu; Luật Đầu tư; Luật Đầu tư công; Luật Quản lý, sử dụng tài sản công. Đoàn ĐBQH tỉnh Bắc Ninh tham gia thảo luận tại Tổ 13.
Góp ý cụ thể về dự án Luật NSNN (sửa đổi), đại biểu Trần Thị Vân (Phó Trưởng Đoàn ĐBQH tỉnh Bắc Ninh) đề nghị bổ sung nội dung “chi viện trợ theo các hiệp định” đối với khoản 2 điều 10 dự thảo Luật để kịp thời thực hiện chương trình viện trợ theo các hiệp định, cam kết phát sinh trong năm mà chưa bố trí dự toán. Việc chi viện trợ này là chi từ NSNN, ghi rõ trong kế hoạch tài chính công và thực hiện theo nội dung các hiệp định nên việc bổ sung vào dự phòng ngân sách nhà nước là hết sức cần thiết.
Về nguồn thu của ngân sách trung ương tại khoản 2 điều 35 dự thảo Luật quy định về các khoản thu phân chia và tỷ lệ phần trăm giữa ngân sách Trung ương và ngân sách địa phương, để tránh biến động dự toán năm ngân sách 2025 và đảm bảo phù hợp mục tiêu tăng cường phân cấp, phân quyền tự chủ nguồn lực và tình hình phát triển kinh tế - xã hội địa phương, đại biểu Trần Thị Vân đề nghị lựa chọn theo phương án 2, theo đó chỉ quy định trong dự thảo Luật về nguyên tắc, các nguồn thu phân chia và giao Chính phủ xây dựng phương án về tỷ lệ phân chia trình Quốc hội xem xét, quyết định, điều chỉnh.
Riêng đối với tỷ lệ phần trăm phân chia nguồn thu tiền sử dụng đất, tại điểm g, phương án 2, khoản 2, điều 35 dự thảo Luật quy định “Tiền sử dụng đất, tiền thuê đất, trừ thu tiền sử dụng đất gắn với tài sản trên đất do các cơ quan, tổ chức, đơn vị thuộc trung ương quản lý quy định tại điểm h khoản 1 Điều này, các địa phương không nhận bổ sung cân đối, ngân sách trung ương hưởng 30%; ngân sách địa phương hưởng 70%. Các địa phương nhận bổ sung cân đối, ngân sách trung ương hưởng 20%; ngân sách địa phương hưởng 80%”.
Tuy nhiên, theo đại biểu Trần Thị Vân nguồn thu tiền sử dụng đất chiếm tỷ trọng rất lớn, là nguồn lực chủ yếu để chi đầu tư phát triển của ngân sách địa phương, nguồn thu này không liên quan đến việc xác định cân đối ngân sách; mặt khác việc hạch toán số thu tiền sử dụng đất hiện nay bao gồm cả chi phí đầu tư hạ tầng. Vì vậy, đề xuất một phương án là quy định thống nhất mức phân chia ngân sách trung ương hưởng 20%, địa phương hưởng 80% (sau khi trừ chi phí đầu tư hạ tầng dự án).
Góp ý về tài liệu trình dự toán NSNN, đại biểu Trần Thị Vân đề nghị bổ sung quy định về tài liệu UBND các cấp trình HĐND về dự toán NSNN và phương án phân bổ ngân sách địa phương. Đồng thời, đề nghị việc ban hành chính sách địa phương cần thống nhất giữa Luật Tổ chức chính quyền địa phương và Luật NSNN để tăng tính chủ động cho các địa phương trong thực hiện nhiệm vụ phát triển kinh tế xã hội.
Tham gia ý kiến tại Tổ 13, đại biểu Trần Quốc Tỏ (Đoàn ĐBQH tỉnh Bắc Ninh) đề nghị Ban soạn thảo nghiên cứu, hoàn thiện dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quốc tịch Việt Nam theo ý kiến của Bộ Chính trị; tiếp tục nghiên cứu, tiếp thu các ý kiến của Bộ, ngành, cơ quan, tổ chức và chỉnh lý hồ sơ dự án Luật để đảm bảo tính thống nhất, khả thi trong quá trình thực hiện.
Góp ý cụ thể vào nội dung khoản 4 Điều 5 dự thảo Luật, đại biểu Trần Quốc Tỏ đề nghị bổ sung các đánh giá cụ thể về tính tương thích, đồng bộ của quy định này với với các quy định khác có liên quan như: Nguyên tắc nhập cảnh, xuất cảnh, quá cảnh, cư trú quy định tại khoản 4 Điều 4 Luật Nhập cảnh, xuất cảnh, quá cảnh, cư trú của người nước ngoài tại Việt Nam năm 2019; quy định “Nhà nước cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam công nhận công dân Việt Nam có một quốc tịch là quốc tịch Việt Nam, trừ trường hợp Luật này có quy định khác” tại điều 4 Luật Quốc tịch Việt Nam năm 2008…
Để đảm bảo phù hợp với yêu cầu, dự thảo Luật cần quy định rõ các nội dung cơ bản liên quan đến quyền nghĩa vụ công dân Việt Nam đồng thời có quốc tịch nước ngoài, nội dung này đã đề cập tại Thông báo số 53/TB-VPCP ngày 09/4/2025 của Văn phòng Chính phủ thông báo kết luận của Thường trực Chính phủ tại cuộc họp về việc trở lại quốc tịch Việt Nam của người Việt Nam định cư ở nước ngoài.
Đại biểu Trần Quốc Tỏ cũng đề nghị Ban chủ trì soạn thảo nghiên cứu bổ sung vào dự thảo Luật quy định về cơ chế giải quyết các vấn đề phát sinh, tác động tiêu cực đến công tác bảo vệ an ninh quốc gia, quản lý công dân, vấn đề xung đột pháp lý và xử lý vi phạm đối với công dân Việt Nam đồng thời có quốc tịch nước ngoài. Đảm bảo yêu cầu không để các đối tượng lợi dụng việc trở lại quốc tích Việt Nam nhằm đổi lại tài sản hoặc các quyền lợi khác, lợi dụng vấn đề “song tịch” để trốn tránh nghĩa vụ, trách nhiệm công dân Việt Nam cũng như ở nước sở tại.
Về nội dung bổ sung khoản 5 Điều 5 của dự thảo Luật, đại biểu Trần Quốc Tỏ đề nghị cân nhắc quy định “trừ trường hợp đặc biệt do Chính phủ quy định” vì Chính phủ theo chức năng, thẩm quyền không quy định việc ứng cử, được bầu cử, phê chuẩn các vị trí thuộc thẩm quyền của Quốc hội và Chủ tịch nước. Vì vậy, đề nghị rút gọn phạm vi các vị trí Chính phủ quy định trong trường hợp đặc biệt, đồng thời, nên chỉ rõ quy định cụ thể của “Luật có liên quan” để thuận tiện và thống nhất trong áp dụng.
Đối với nội dung bổ sung khoản 6 Điều 5 của dự thảo Luật, đại biểu Trần Quốc Tỏ đề nghị chỉ rõ quyết định liên quan đến quốc tịch Việt Nam không bị khiếu nại, khiếu kiện để phù hợp với quy định của pháp luật về khiếu nại, khiếu kiện hành chính.
PV
