Đền Lộng Khê là nơi tôn thờ Quốc sư Nguyễn Minh Không, Thái uý Lý Thường Kiệt và Đức thánh Trần Hưng Đạo. Vào thời Lý, cùng với Đào Động, Tô Đê, A Sào, nơi đây được coi là một trong “tứ cố cảnh” của huyện Phụ Dực - nay là huyện Quỳnh Phụ, tỉnh Thái Bình. Đền Lộng Khê được công nhận là Di tích Lịch sử văn hóa Quốc gia năm 1990. Lễ hội truyền thống đền Lộng Khê được Bộ Văn hoá Thể thao và Du lịch đưa vào danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia năm 2017.

Đền Lộng Khê, xã An Khê, huyện Quỳnh Phụ, tỉnh Thái Bình - Di tích lịch sử văn hoá Quốc gia
Đền Lộng Khê, xã An Khê, huyện Quỳnh Phụ, tỉnh Thái Bình - Di tích lịch sử văn hoá Quốc gia

Lễ hội đền Lộng Khê được tổ chức từ 22 - 25/3 âm lịch. Ngoài các hoạt động tế lễ, rước nước còn có nhiều trò diễn dân gian như đánh cờ người, múa tứ linh, kéo chữ, hát đúm, múa bát dật...

Điểm nhấn độc đáo của Lễ hội đền Lộng Khê còn lưu giữ được cho đến ngày nay, tạo khác biệt so với các lễ hội khác vùng châu thổ Bắc bộ là tục đốt cây đình liệu và tục múa Bát Dật. Mỗi năm tổ chức hội, việc chuẩn bị Cây đình liệu được giao cho một thôn trong xã với mong ước về vạn vật sinh sôi, mùa màng bội thu.

Tục truyền, Cây Đình liệu được dân làng dựng và làm thủ công từ hàng chục cây tre kết hợp với lứa và củi. Người dân trong thôn tự nguyện đóng góp nguyên liệu làm cây đình liệu
Tục truyền, Cây Đình liệu được dân làng dựng và làm thủ công từ hàng chục cây tre kết hợp với lứa và củi. Người dân trong thôn tự nguyện đóng góp nguyên liệu làm Cây đình liệu
Từ 3 nguyên liệu tre, lứa, củi được bó bện từ những bó nhỏ tạo thành bó đuốc lớn với đường kính gốc từ 1,2 -1,5 m, chiều cao từ 16-18m, nặng khoảng từ 8-9 tấn
Từ 3 nguyên liệu tre, lứa, củi được bó bện từ những bó nhỏ tạo thành bó đuốc lớn với đường kính gốc từ 1,2 -1,5m, chiều cao từ 16-18m, nặng khoảng từ 8-9 tấn
Cây đình liệu lễ hội Đền Lộng Khê năm 2024 được giao cho Thôn Lộng Khê 3 đảm nhận
Cây đình liệu lễ hội Đền Lộng Khê năm 2024 được giao cho Thôn Lộng Khê 3 đảm nhận
Bên ngoài Cây đình liệu được sơn màu đỏ, ngọn cây tạo thành đài sen được tẩm dầu, có dây dẫn xuống phía dưới. Thời gian bắt đầu bó cây đình liệu từ khoảng 10-17/3 âm lịch.
Bên ngoài Cây đình liệu được sơn màu đỏ, ngọn cây tạo thành đài sen được tẩm dầu, có dây dẫn xuống phía dưới. Thời gian bắt đầu bó cây đình liệu từ khoảng 10-17/3 âm lịch.
Sáng ngày 18/3 âm lịch hàng năm sẽ diễn ra Lễ rước và dựng cây đình liệu
Sáng ngày 18/3 âm lịch hàng năm sẽ diễn ra Lễ rước và dựng Cây đình liệu
Cây đình liệu được rước bởi hàng trăm thanh niên trai tráng trong thôn Lộng Khê 3
Cây đình liệu được rước bởi hàng trăm thanh niên trai tráng trong thôn Lộng Khê 3
Cây đình liệu được rước từ hội trường thôn Lộng Khê 3 ra Đền Lộng Khê
Cây đình liệu được rước từ hội trường thôn Lộng Khê 3 ra Đền Lộng Khê
Cùng đoàn rước cây đình liệu thu hút hàng nghìn người dân tại địa phương và các xã lân cận theo rước
Cùng đoàn rước cây đình liệu thu hút hàng nghìn người dân tại địa phương và các xã lân cận theo rước
Cây đình liệu được rước vào Đền Lộng Khê làm lễ dâng hương trước khi chuyển dựng ở ao Đền
Cây đình liệu được rước vào Đền Lộng Khê làm lễ dâng hương trước khi chuyển dựng ở ao Đền
Thanh niên trai tráng khỏe mạnh trong làng cùng nhau tạo sức mạnh để dựng cây đình liệu đứng vững tại ao đền.
Thanh niên trai tráng khỏe mạnh trong làng cùng nhau tạo sức mạnh để dựng Cây đình liệu đứng vững tại ao đền.
Cây đình liệu đang được dựng lên trước đền Lộng Khê
Cây đình liệu đang được dựng lên trước đền Lộng Khê
Cây đình liệu đỏ rực khổng lồ đứng giữa ao đền mang biểu trưng cầu nối giữa trời và đất, giữa con người với các bậc thần linh.
Cây đình liệu đỏ rực khổng lồ đứng giữa ao đền mang biểu trưng cầu nối giữa trời và đất, giữa con người với các bậc thần linh.
Vào đêm chính hội, cây đình liệu được đốt như bó đuốc khổng lồ với ý nghĩa tâm linh cầu may mắn, hạnh phúc, sung túc cả năm cho dân làng. (Ảnh tư liệu)
Vào đêm chính hội, Cây đình liệu được đốt như bó đuốc khổng lồ với ý nghĩa tâm linh cầu may mắn, hạnh phúc, sung túc cả năm cho dân làng. (Ảnh tư liệu)
Lễ đốt cây đình liệu thu hút hàng nghìn người dân và du khách thập phương thích thú hướng mắt theo dõi. (Ảnh tư liệu)
Lễ đốt Cây đình liệu thu hút hàng nghìn người dân và du khách thập phương thích thú hướng mắt theo dõi. (Ảnh tư liệu)

Điểm nhấn của lễ hội truyền thống Đền Lộng Khê, xã An Khê, huyện Quỳnh Phụ, tỉnh Thái Bình là tục đốt cây đình liệu khổng lồ diễn ra vào đêm 24/3 âm lịch hàng năm. 

Phương Thuý