Trách nhiệm chặt chẽ của chủ quản nền tảng
Theo đề xuất trong dự thảo Luật TMĐT, các chủ quản nền tảng kinh doanh trực tiếp sẽ phải có biện pháp kiểm tra, rà soát và xử lý kịp thời khi phát hiện hoặc nhận được phản ánh về hành vi kinh doanh vi phạm pháp luật. Điểm mấu chốt là họ phải gỡ bỏ thông tin về sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ vi phạm pháp luật trong thời gian sớm nhất, không quá 24 giờ kể từ khi nhận được yêu cầu từ cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền.
Điều 20 của dự thảo quy định cụ thể trách nhiệm của chủ quản nền tảng TMĐT kinh doanh trực tiếp. Các nền tảng này phải tuân thủ đầy đủ các quy định của Luật TMĐT, các quy định về bảo vệ dữ liệu, an toàn thông tin mạng, an ninh mạng, chất lượng sản phẩm, hàng hóa, quảng cáo, thuế, bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng và các quy định pháp luật chuyên ngành liên quan. Đồng thời, họ phải báo cáo trực tuyến định kỳ thông qua Nền tảng Quản lý hoạt động thương mại điện tử hoặc theo yêu cầu của cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền.
Đối với các chủ quản nền tảng TMĐT không có hiện diện tại Việt Nam nhưng đáp ứng một trong các tiêu chí như có tên miền quốc gia ".vn", có ngôn ngữ hiển thị là tiếng Việt, hoặc có trên 100.000 lượt giao dịch từ người mua tại Việt Nam trong một năm, dự thảo Luật (Điều 31) yêu cầu họ phải chỉ định một pháp nhân tại Việt Nam theo ủy quyền để thực hiện các trách nhiệm pháp lý.
Siết chặt người "review" và những hành vi bị cấm
Dự thảo Luật cũng đặt ra những yêu cầu rõ ràng đối với người phát trực tuyến bán hàng (livestreamer) và người cung cấp thông tin đánh giá (reviewer) có hoạt động tiếp thị liên kết. Những cá nhân này phải có kiến thức pháp luật về TMĐT, cung cấp thông tin định danh theo quy định cho chủ quản nền tảng. Đặc biệt, họ phải công bố hoặc ủy quyền cho chủ quản nền tảng công khai việc được tài trợ (nếu có) để phát trực tuyến bán hàng hoặc review. Việc công bố thông tin về sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ và giá cả phải tuân thủ quy định pháp luật, cùng với các quy định về quảng cáo, khuyến mại, bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng.
Dự thảo cũng liệt kê một loạt các hành vi bị cấm nhằm tạo môi trường kinh doanh lành mạnh. Nghiêm cấm lợi dụng hoạt động TMĐT để huy động vốn trái phép, thực hiện các hành vi lừa đảo, lừa dối khách hàng, hoặc kinh doanh theo phương thức đa cấp khi chưa được cấp giấy chứng nhận đăng ký.
Đặc biệt, dự thảo cấm kinh doanh, tạo điều kiện cho người khác kinh doanh hàng giả, hàng xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ, hàng nhập lậu, hàng hóa không rõ nguồn gốc, xuất xứ, hàng hóa quá hạn sử dụng, và hàng hóa vi phạm quy định pháp luật về chất lượng sản phẩm. Một điểm mới quan trọng là cấm sử dụng các thuật toán hoặc biện pháp để hạn chế hoặc ưu tiên việc hiển thị sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ của các tổ chức, cá nhân kinh doanh mà không công khai tiêu chí lựa chọn. Điều này nhằm đảm bảo tính công bằng và minh bạch trên các nền tảng TMĐT.
Những đề xuất trong dự thảo Luật TMĐT mới thể hiện quyết tâm của Bộ Công Thương trong việc hoàn thiện khung pháp lý, nâng cao trách nhiệm của các bên liên quan, và bảo vệ tối đa quyền lợi của người tiêu dùng trong bối cảnh thương mại trực tuyến ngày càng phát triển mạnh mẽ.
Tâm An (t/h)
