Giảm nguy cơ bệnh tật, tử vong từ thuốc lá

Khoảng 8 triệu người tử vong mỗi năm 

Theo Tổ chức Y tế thế giới (WHO), khói thuốc chứa hơn 7.000 hóa chất, trong đó có 69 chất gây ung thư. Hút thuốc lá là nguyên nhân gây ra 90% ca ung thư phổi, 75% bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính và 25% bệnh tim thiếu máu cục bộ. Tổ chức Lao động quốc tế (ILO) ước tính mỗi năm có khoảng 200.000 lao động tử vong do thường xuyên hít phải khói thuốc thụ động tại nơi làm việc.

Tại Việt Nam, dù tỷ lệ bệnh lây nhiễm giảm nhưng các bệnh không lây nhiễm liên quan đến thuốc lá như đột quỵ, nhồi máu cơ tim, COPD, ung thư phổi lại gia tăng nhanh, là những nguyên nhân tử vong hàng đầu ở nam giới. Đáng lo ngại, tỷ lệ hút thuốc thụ động tại nơi làm việc vẫn ở mức cao, khoảng 23%, khiến hàng triệu người lao động không hút thuốc vẫn phải đối mặt với nguy cơ bệnh tật tương tự người hút trực tiếp.

Đại tá Trương Quang Thắng, Phó Giám đốc Bệnh viện Quân y 4 cho rằng, thuốc lá là một trong những tác nhân gây bệnh và tử vong hàng đầu liên quan tới các bệnh lý như ung thư phổi, bệnh tim mạch, đột quỵ cũng như nhiều bệnh lý nghiêm trọng khác. Theo Tổ chức Y tế thế giới, mỗi năm thuốc lá cướp đi khoảng 8 triệu sinh mạng trên toàn cầu, tương đương gần 22 nghìn người mỗi ngày. Việc tạo được môi trường làm việc không khói thuốc giúp giảm đáng kể chi phí y tế trực tiếp và gián tiếp, giảm ngày nghỉ ốm, tăng năng suất lao động. 

Thực hiện nghiêm môi trường làm việc không khói thuốc

Đại tá, bác sĩ CKII Lò Mai Cam, Tổng Thư ký Hội Quân dân y Việt Nam đánh giá, việc bảo vệ quyền được hít thở không khí trong lành của người không hút thuốc là mục tiêu cần hướng tới; các cơ quan, đơn vị cần niêm yết biển cấm hút thuốc tại phòng họp, phòng làm việc, hành lang, cầu thang, khu vực công cộng; đưa tiêu chí “không khói thuốc” vào thi đua, khen thưởng; loại bỏ hoàn toàn gạt tàn, bật lửa trong phòng làm việc; kiên quyết không nhận bất kỳ hình thức tài trợ nào từ các công ty thuốc lá.

Việc thực hiện nghiêm môi trường làm việc không khói thuốc không chỉ là yêu cầu bắt buộc theo Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá và Công ước Khung về kiểm soát thuốc lá (FCTC) mà Việt Nam đã phê chuẩn từ năm 2004, mà còn là biện pháp hiệu quả nhất để giảm nguy cơ bệnh tật, tử vong và nâng cao năng suất lao động. 

Các chuyên gia kêu gọi các bộ, ngành, tổ chức chính trị - xã hội tiếp tục đẩy mạnh tuyên truyền, kiểm tra, giám sát thường xuyên, xử lý nghiêm các hành vi vi phạm, nhằm sớm xây dựng môi trường làm việc “vùng xanh” không khói thuốc trên toàn quốc, góp phần giảm tỷ lệ mắc bệnh và tử vong do thuốc lá, thực hiện thành công mục tiêu quốc gia đến năm 2030.

Trong giai đoạn tới, Bộ Y tế và Quỹ Phòng, chống tác hại của thuốc lá sẽ cùng các bộ, ngành, đơn vị liên quan tiếp tục rà soát, hệ thống hóa văn bản quy phạm pháp luật; đánh giá việc xây dựng, thực hiện các chính sách; đồng thời kiến nghị hoàn thiện khung pháp lý. Các giải pháp trọng tâm là giảm nhu cầu và giảm nguồn cung thuốc lá, bổ sung biện pháp kiểm soát sản phẩm mới, giảm tiếp cận và tính hấp dẫn của thuốc lá. Tăng cường các quy định bảo đảm quyền của mọi người, đặc biệt là người không hút thuốc, được sống, làm việc, học tập trong môi trường không khói thuốc. 

Đây là những bước đi quan trọng để giảm tỷ lệ tử vong và gánh nặng bệnh tật do thuốc lá gây ra, đồng thời thực hiện cam kết quốc tế của Việt Nam trong Công ước Khung về kiểm soát thuốc lá.

Vân Bảo