Như Thương hiệu & Công luận đã đưa tin, UBND tỉnh Thanh Hóa đã giao cho Công ty Hải Hà thuê 29.310 m2 tại xã Quảng Tân để xây dựng Trung tâm thương mại và dịch vụ phân phối ô tô, nhưng sau đó diện tích đất trên đã được chuyển thành dự án khu dân cư dù không qua đấu giá.
Ngày 27/12/2018, UBND tỉnh Thanh Hóa đã ban hành Quyết định số 5315/QĐ-UBND cho phép chuyển mục đích sử dụng 29.310,0 m2 từ đất dịch vụ thương mại sang thực hiện dự án Đầu tư xây dựng – kinh doanh hạ tầng khu dân cư Hải Hà. Trong đó có 16.648,7 m2 là đất ở.
Ngày 17/5/2019, UBND tỉnh Thanh Hóa ban hành Quyết định số 1862/QĐ-UBND để phê duyệt phương án giá đất cụ thể làm căn cứ xác định tiền sử dụng đất nộp ngân sách Nhà nước thực hiện Dự án KDC Hải Hà.
Theo quyết định này, tổng số diện tích đất có thu tiền sử dụng là 16.648,7m2, tương ứng số tiền sử dụng đất phải nộp vào ngân sách Nhà nước là 29,095 tỷ đồng, tương đương… 175.000đ /1m2 đất ở. Trong khi giá giao dịch đất ở khu vực này cao gấp nhiều lần giá thành.
Theo phân tích của các chuyên gia, phương án giá đất cụ thể được tỉnh Thanh Hóa áp dụng là phương pháp so sánh, định giá hạ tầng và định giá bán ra. Phương pháp này hiện nay không được sử dụng phổ biến nếu không nói là “lạc hậu”.
Cách tính này chịu ảnh hưởng lớn bởi yếu tố chủ quan của nhà nước (bộ phận tham mưu định giá), có nguy cơ gây thiệt hại ở chỗ không qua đấu thầu mà doanh nghiệp lại được chỉ định làm hạ tầng, được tính chi phí hạ tầng theo đơn giá, sau đó nhà nước lại đi định giá bán ra trong khi việc mua bán là vấn đề của thị trường; dẫn tới 2 nguy cơ là làm giá làm hạ tầng có thể bị đẩy lên cao, trong khi giá bán bị kéo thấp xuống. Hệ quả Thu thì thấp, Chi thì cao gây nên tình trạng Ngân sách Nhà nước bị hao hụt.
Cách tính đúng theo phương pháp đấu thầu theo quy định là: Giá đấu thầu bao gồm các giá trị: xây lắp (m1), giải phóng mặt bằng (m2) và lợi thế thương mại (m3). Trong đó, m3 là yếu tố quyết định để tìm Chủ đầu tư có đủ năng lực, sát giá thị trường, đảm bảo thu cho ngân sách nhà nước. Yếu tố đảm bảo thu ngân sách theo phương thức này là, ngay sau khi trúng đấu thầu, nhà đầu tư phải nộp ngay giá trị m3 cho Nhà nước, giải phóng mặt bằng xong, nhà đầu tư được giao đất và thực hiện dự án.
Theo tìm hiểu của phóng viên, ngày 03/6/2019, Chủ đầu tư - Công ty Hải Hà có Công văn số 03/2019/CV-TH gửi UBND tỉnh Thanh Hóa, về việc miễn xây dựng thô các lô đất tiếp giáp đường gom quốc lộ 1A và chuyển cho người dân tự xây theo Quy hoạch. Nội dung đề xuất này không phù hợp với mục tiêu đầu tư đã được phê duyệt, đẩy trách nhiệm xây dựng nhà cho người mua, trong khi doanh nghiệp đã được tính chi phí xây dựng trong phương án xác định giá đất cụ thể để tính tiền sử dụng đất.
Theo nhận định của luật sư Hoàng Tùng – Trưởng văn phòng luật sư Trung Hoà, Đoàn Luật sư TP.Hà Nội: “Việc giao đất không qua đấu giá thì chủ đầu tư phải có đủ điều kiện theo điểm c Khoản 2 Điều 22 Luật Nhà ở. Đối với vụ việc này, cần thiết phải tiến hành thanh tra lại vụ việc để đảm bảo các bên thực hiện đúng các quy định của pháp luật. Trường hợp UBND tỉnh Thanh Hóa có vi phạm thì cần phải xác định vi phạm cụ thể, trường hợp gây thất thoát ngân sách nhà nước thì có thể các cá nhân sẽ phải chịu TNHS về tội vi phạm các quy định về quản lý đất đai theo quy định tại Điều 299 BLHS.
Sau đây là những hình ảnh phóng viên ghi nhận tại dự án.
Trước những dấu hiệu vi phạm ở Dự án KDC Hải Hà, bên cạnh việc trông đợi kết quả kiểm tra, rà soát của UBND tỉnh (đang tiến hành), điều dư luận quan tâm hiện nay là làm sao không để tình trạng này không lặp lại tại các dự án khác trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa.
Thủ tục đối với dự án đầu tư xây dựng nhà ở thương mại và lựa chọn chủ đầu tư dự án được quy định tại Điều 22, Luật nhà ở 2014 như sau:
1. Dự án đầu tư xây dựng nhà ở thương mại phải được lập, thẩm định, phê duyệt và triển khai thực hiện theo quy định của Luật này và pháp luật về xây dựng.
2. Việc lựa chọn chủ đầu tư dự án xây dựng nhà ở thương mại được thực hiện thông qua các hình thức sau đây:
a) Đấu giá quyền sử dụng đất theo quy định của pháp luật về đất đai;
b) Đấu thầu dự án có sử dụng đất;
c) Chỉ định chủ đầu tư trong trường hợp nhà đầu tư có đủ điều kiện quy định tại Điều 21 của Luật này, có quyền sử dụng đất hợp pháp theo quy định tại khoản 1 và khoản 4 Điều 23 của Luật này.
3. Việc lựa chọn chủ đầu tư dự án xây dựng nhà ở thương mại do cơ quan quản lý nhà ở cấp tỉnh báo cáo Ủy ban nhân dân cấp tỉnh quyết định; trường hợp dự án có quy mô lớn hoặc có liên quan đến nhiều tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương theo quy định của Chính phủ thì phải báo cáo cơ quan có thẩm quyền theo quy định tại khoản 2 Điều 170 của Luật này quyết định trước khi thực hiện lựa chọn chủ đầu tư.
Thế Nam - Hoài Thu
