Tư vấn mời thầu kiêm luôn bên mời thầu?
Theo tìm hiểu của PV được biết, tại Quyết định số 51/QĐ-UBND ngày 16/1/2017 của UBND huyện Kiến Xương về việc phê duyệt kế hoạch lựa chọn nhà thầu các gói thầu thuộc công trình đường 457 (đường 222 cũ) đoạn từ cầu Trà Giang đi xã Bình Minh, huyện Kiến Xương (giai đoạn 1: từ Km7+060 đến Km 11+363) thì, Gói thầu số 05 về xây lắp công trình đường 457 giai đoạn 1 trị giá 51.402.242.000 đồng.
Công ty Cổ phần Thương mại và Đầu tư xây dựng Quốc Trung (địa chỉ: Khu thị tứ xã Thanh Tân, Kiến Xương, Thái Bình) được chỉ định là đơn vị tư vấn thầu, đồng thời kiêm luôn cả việc thay mặt chủ đầu tư làm bên mời thầu.
Trong thông báo mời thầu đăng tải trên website: http//muasamcong.mpi.gov.vn ngày 18/1/2017 thể hiện rõ: “Bên mời thầu: Công ty Cổ phần Thương mại và Đầu tư xây dựng Quốc Trung”, chứ không phải là chủ đầu tư: UBND huyện Kiến Xương hay đại diện chủ đầu tư là Ban Quản lý dự án đầu tư và xây dựng công trình huyện Kiến Xương.
Xét về bản chất thì đơn vị tư vấn đấu thầu cũng chỉ làm một nhà thầu được chủ đầu tư lựa chọn. Ở đây, đơn vị tư vấn đấu thầu được giao tổ chức đánh giá hồ sơ dự thầu, kiêm luôn cả vai trò bên mời thầu thực hiện các quyền gửi yêu cầu làm rõ hồ sơ dự thầu như thể “vừa đá bóng, vừa thổi còi”.
Do vậy, rất có thể dẫn đến tình huống có sự gặp gỡ, trao đổi trực tiếp giữa đơn vị tư vấn với các nhà thầu trong quá trình đấu thầu; không ai dám chắc sẽ không xảy ra việc có thể có sự thông đồng - tại một dự án trị giá hơn 50 tỷ đồng này?
Cần làm rõ những thắc mắc của dư luận
Tham gia đấu thầu tại Gói thầu số 05, có 3 đơn vị: Công ty Cổ phần Đầu tư và Xây dựng Trường Thanh; Công ty TNHH Phú Thọ và Công ty TNHH Thuận Duy. Kết quả: Công ty TNHH Thuận Duy được lựa chọn làm nhà thầu xây lắp cho gói thầu này với giá trúng thầu 50.928.289.000 đồng. Thời gian thực hiện hợp đồng thi công xây lắp là 12 tháng.
Tuy nhiên, khi tìm hiểu hồ sơ mời thầu, do Công ty Cổ phần Thương mại và Đầu tư xây dựng Quốc Trung lập, chúng tôi nhận thấy có sự bất thường trong các tiêu chí đánh giá năng lực tài chính và kinh nghiệm nhà thầu.
Cụ thể, tại Mục 3.2 nằm trong Các tiêu chí năng lực tài chính và kinh nghiệm của bộ Hồ sơ mời thầu Gói thầu số 05 có đưa ra yêu cầu doanh thu bình quân hàng năm từ hoạt động xây dựng với các nhà thầu như sau: “Doanh thu trung bình trong 3 năm (2013, 2014, 2015) tối thiểu là 45 tỷ đồng. Doanh thu trung bình được tính bằng tổng các khoản thanh toán cho hợp đồng xây lắp mà nhà thầu được nhận trong các năm đó”.
Còn theo hướng dẫn tại ghi chú số (6) Mục 2.1 Chương III Mẫu hồ sơ mời thầu xây lắp ban hành kèm theo Thông tư số 03/2015/TT-BKHĐT (Thông tư 03) ngày 6/5/2015 của Bộ Kế hoạch và Đầu tư quy định chi tiết lập hồ sơ mời thầu xây lắp thì, cách tính toán thông thường về mức yêu cầu doanh thu bình quân hàng năm đối với trường hợp thời gian thực hiện hợp đồng dưới 1 năm sẽ là như sau: Yêu cầu tối thiểu về mức doanh thu trung bình hàng năm = giá gói thầu x K. Thông thường yêu cầu hệ số “K” trong công thức này là 1,5.
Như vậy, nếu áp dụng đúng theo hướng của Thông tư 03 thì yêu cầu doanh thu bình quân tại gói thầu này sẽ không dừng lại ở con số 45 tỷ đồng mà sẽ phải là hơn 77 tỷ đồng (Lấy giá trị gói thầu là 51.402.242.000 đồng x hệ số 1,5).
Trong khi đó, doanh thu bình quân hàng năm từ hoạt động xây dựng trong cả 3 năm (2013, 2014, 2015) của đơn vị trúng thầu là Công ty TNHH Thuận Duy cũng chỉ đạt hơn 46,5 tỷ đồng. Mức doanh thu này chỉ hơn mức yêu cầu trong Hồ sơ mời thầu đưa ra chút đỉnh và thấp hơn rất nhiều so với quy định tại Thông tư 03?
Vẫn liên quan đến Các tiêu chí năng lực tài chính và kinh nghiệm trong Hồ sơ mời thầu, tại Mục 4: Kinh nghiệm cụ thể trong quản lý và thực hiện hợp đồng xây lắp yêu cầu: Số lượng tối thiểu các hợp đồng tương tự với tư cách nhà thầu chính đã hoặc đang thực hiện từ năm 2014 tính đến thời điểm đóng thầu là 03 hợp đồng thi công xây dựng, giao thông. Trong đó, có tối thiểu 01 hợp đồng có giá trị ≥ 30 tỷ đồng và các hợp đồng còn lại có giá trị tối thiểu là 10 tỷ đồng, tổng trị giá các hợp đồng ≥ 30 tỷ đồng”.
Chiểu theo ghi chú số (10) Mục 2.1 Chương III Mẫu hồ sơ mời thầu xây lắp ban hành kèm theo Thông tư số 03 thì hợp đồng tương tự được hiểu là hợp đồng đã thực hiện toàn bộ.
Trong đó, công việc xây lắp có các tính chất tương tự với gói thầu đang xét và tương tự cả về quy mô giá trị công việc xây lắp lớn hơn hoặc bằng 70% giá trị của gói thầu đang xét.
Với các tính toán theo hướng dẫn này, tương tự về giá trị công việc tại Gói thầu số 05 sẽ phải lớn hơn 35 tỷ đồng (Giá trị gói thầu là 51.402.242.000 đồng x 70%). Tuy nhiên, yêu cầu đưa ra trong Hồ sơ mời thầu lại chỉ lớn hơn hoặc bằng 30 tỷ đồng?
Thiết nghĩ, đã đến lúc, UBND tỉnh Thái Bình, cùng chủ đầu tư - UBND huyện Kiến Xương cần khách quan, công tâm tiến hành thanh kiểm tra lại toàn bộ hồ sơ và quy trình đấu thầu tại Gói thầu số 05.
Và cũng là để trả lời thắc mắc của dư luận: Vì lý do gì, những vấn đề về năng lực tài chính trong hồ sơ mời thầu tại Gói thầu số 05 đều thấp hơn so với quy định hiện hành của pháp luật? Có hay không, sự “bắt tay” giữa đơn vị tư vấn đấu thầu kiêm bên mời thầu - Công ty Cổ phần Thương mại và Đầu tư xây dựng Quốc Trung với đơn vị trúng thầu - Công ty TNHH Thuận Duy?
Thương hiệu & Công luận sẽ tiếp tục thông tin tới bạn đọc.
Cao Huyền